3FM-dj Jamie voelde schuld over eigen verkrachting: ‘Had dan nee gezegd…’
Tot twee maal toe een verkrachting – in eigen huis – meemaken en dan toch stemmetjes in je hoofd hebben met: „Het is je eigen schuld” en „had dan nee gezegd…” Het overkwam Jamie Reuter, dj bij NPO Radio 3FM. Jamie dealde lang met die gedachten en besloot daarom in gesprek te gaan voor een documentaire. Als ze er maar één ander persoon mee helpt, dan is het al goed.
Radiovrouw Jamie Reuter (1993) heeft in het dagelijks leven best een grote bek, vinden anderen en vindt ze ook zelf. Maar die grote bek maakt geen geluid als tot twee maal toe iemand in bed flink over haar grenzen heen gaat. De vreselijke gebeurtenissen openbaart Jamie bijzonder openhartig in de BNNVARA-docu Had dan nee gezegd. Vanavond kun je die zien en Metro bekeek ‘m al voor tv-rubriek Blik op de Buis.
Heftig verhaal over verkrachting in heftige week
Het verhaal over de verkrachting van Jamie – en dat dus twee keer, door twee verschillende mannen – is uiteraard heftig om naar te kijken en te luisteren. En dat in een toch al heftige week, als het om dit onderwerp gaat. Maandag vertelde Anneloes in een andere documentaire (EO), Ik was een kind, over seksueel misbruik door haar vader op 15-jarige leeftijd. De afgelopen dagen was er ook veel te doen om een geneeskundestudent uit het Belgische Leuven. Hij werd door de rechtbank schuldig verklaard aan een verkrachting, maar hoeft niet de gevangenis in.
In Had dan nee gezegd blijkt dat jaarlijks ongeveer de helft van de jonge vrouwen enige vorm van seksueel overschrijdend gedrag meemaakt. Dat cijfer komt van Willy van Berlo, programmamanager seksueel geweld bij Rutgers, het expertisecentrum seksualiteit in Nederland.
Verkrachting in haar eigen safe space
Jamie is dus één van hen, één van de velen. De eerste verkrachting gebeurt tijdens een date in coronatijd. Haar date „leek haar wel leuk”, dus Jamie nam het heerschap mee naar huis. Eenmaal in haar safe space, zoals zij het noemt, ging de man „over al haar grenzen heen”. Jamie weet niet wat haar overkomt en baalt er vanaf dat moment van dat zij blijkbaar bevriest in een angstige situatie. Het overkomt haar met een ander nog een keer en weer bevriest ze. Jamie: „Terwijl ik ze toch echt het liefst een stoot in hun gezicht had gegeven.”
Jamie beseft „dat ze hen zelf mee naar huis had genomen”, maar wat dan nog? Haar gedachten beginnen overuren te draaien. Hoe kon ze hen door laten gaan, terwijl zij de zich seksueel misdragende bedpartners van zich af had kunnen duwen? Een stemmetje in haar hoofd blijft maar roepen en zeggen dat het haar eigen schuld is. ‘Hoe moeilijk is het nou? Had dan nee gezegd’…
Alleen in het donker over straat
Op de radio blijft Jamie haar luisteraars ‘vrolijk’ entertainen. Van binnen is zij echter twee keer gestorven en het normaal blijven functioneren put haar uit. Zij werkt op dat moment vaak ‘s avonds laat en moet dan telkens „hyperalert” in het donker over straat. Jamie is er heilig van overtuigd dat een derde verkrachting haar echt niet meer gaat overkomen, maar dat betekent wel dat zij niemand meer dichtbij laat komen („ook al weet ik dat niet alle mannen zo zijn”). „Ik ben bang dat ik weer geen nee zou kunnen zeggen.”
Ondertussen gaat het helemaal niet meer. Jamie slaapt amper nog, voelt zich slechter en slechter en krijgt paniekaanvallen. Zij gaat in gesprek met een psycholoog en probeert EMDR-therapie. Met een imaginatieoefening keer je daarbij terug naar je nare herinnering, terug naar die verkrachting.
‘Het grootste cadeau’
Wat Jamie vooral leert is dat je een verkrachting bespreekbaar ‘moet’ maken in je omgeving. Dat gebeurde eerder totaal niet, maar geeft haar nu rust. „Het grootste cadeau is dat ik mezelf niet meer de schuld van de verkrachtingen geef.” Het praten helpt zo goed, dat de dj het ook doet in Had dan nee gezegd. Zij spreekt met vriendinnen, waarvan er één hetzelfde meemaakte toen zij nog maar 14 was. Jamie vraagt hoe de vriendinnen zich veilig voelen bij mannen. Wanneer is iets een verkrachting? Hoe kun je je grenzen aangeven en op een goede manier consent vragen?
De openhartigheid van Jamie Reuter is hartstikke dapper. Of zij met Had dan nee gezegd op NPO 3 veel mensen bereikt, is maar de vraag (maar geen belangrijke vraag voor Jamie). Als zij één persoon kan helpen, is het voor haar al goed. „Als de documentaire één iemand helpt om een situatie veiliger te maken, voor zichzelf of voor een ander, dan is dat enorme winst. Maar ik hoop natuurlijk dat het veel meer mensen helpt om meer te communiceren voor en tijdens de seks.”
Aantal blikken uit 5: 3,5
Had dan nee gezegd wordt vanavond (3 april) om 21.15 uur uitgezonden bij BNNVARA op NPO 3. Op NPO Start kun je de docu nu al bekijken.
Ben je benieuwd naar meer (goed gelezen) afleveringen van Blik op de Buis? Lees dan:
- Uitstekende serie over de (enge) wereld van Big Pharma: Elixer.
- Ook goed van eigen bodem: F*ckulteit, over seksueel overschrijdend gedrag aan een universiteit.
- Een grappige tv-serie is juist Haantjes, die je kunt zien op Netflix.
- Arian en Marieke verloren beide kinderen aan kanker, maar waren dit jaar Prins Carnaval en Prinses.
- Zes jongeren, toen tieners, stellen jarenlang onterecht te hebben vast gezeten voor wat in Nederland bekend werd als de beruchte Restaurantmoord.
- Als je vader of moeder in de gevangenis zit: een interessante docureeks Kind van een Gedetineerde.