Erik Jonk Televisie 24 mrt 2025, 17:04

Leestijd: 3 minuten

Schat aan nooit vertoonde beelden Johan Cruijff ontdekt: da’s even kwijlen voor voetbalfans

Johan Cruijff (1947 – 2016) is vandaag precies negen jaar dood. Wat vliegt de tijd, zul je vast zeggen. De tijd stond echter ook stil, zo’n halve eeuw zelfs. We hebben het dan over vele uren aan bewegend beeld van Ajax en de voetballer in het bijzonder, die jaar in jaar uit op een zolder lagen te verstoffen. Je kunt ze vanavond tóch zien.

„Zoals er soms een Van Gogh opduikt, deed ook Andere Tijden Sport een vondst”, zegt journaliste Dione de Graaff. Wat zendt NOS/NTR in dat sportgeschiedenisprogramma dan uit? Metro bekeek Gek van Cruijff alvast voor tv-rubriek Blik op de Buis.

Cruijff, een ster in wording

De Amsterdamse amateurfilmer Louis van Schoonhoven filmde tussen 1963 en 1973 met een 8mm-camera, meestal staand aan de rand van een veld. Dat hij gek van Cruijff werd, was natuurlijk iets wat ontstond. Van Schoonhoven was namelijk gek van Ajax en filmde toevallig in de tijd dat Johan Cruijff zijn debuut maakte en al snel een ster werd (dat leverde hem na zijn dood zelfs een musical op). Dione de Graaff: „We hebben opeens tientallen unieke films van Cruijff, van een ster in wording.” Zeldzaam voor die tijd was dat Louis van Schoonhoven in kleur filmde, terwijl zwartwit de norm was. Geluid ontbrak bij zijn opnames, Andere Tijden Sport heeft dat toegevoegd.

Waarom deze beelden tot de dag van vandaag nooit naar buiten zijn gekomen? De filmer zelf stierf in 2011 en kan het niet meer vertellen, maar zijn broer Jack leeft nog. In zijn woning in Bergen geeft hij de eenvoudige reden: „Louis hield zijn beelden graag voor zichzelf. Wij bekeken thuis eigenlijk alleen zijn dia’s.”

Rugnummer 7

In totaal driehonderd filmpjes van Louis van Schoonhoven zijn inmiddels verhuisd van de zolder naar het mediamuseum van Beeld & Geluid in Hilversum. Op die filmpjes dartelt de voetballer over het veld met rugnummer 7, dan weer 9, maar niet zijn onvermijdelijke 14. Van Schoonhoven bleef in zijn filmjaren bij z’n ouders wonen. Zo kon hij sparen voor zijn liefhebberij, want filmen was zijn tijd een dure hobby.

Voetballers uit de tijd van Cruijff gaan er in de uitzending eens goed voor zitten, zij hebben de beelden tenslotte ook nog nooit gezien. We zien zijn collega’s Arie van Eijden, Jan Mulder, Klaas Nuninga en Ruud Krol, maar ook Feyenoord-tegenstander (en Amsterdammer) Rinus Israël.

Cruijffs van de toekomst

Het leukst, wat deze Metro-kijker betreft dan, is het aandeel van de Cruijffies van de toekomst. De Volendammer Sean Steur en Belg Rayane Bounida – beiden maakten onlangs hun debuut in Ajax 1 in de Johan Cruijff ArenA – weten best veel van Nederlandse beste voetballer aller tijden. Een liedje over Cruijff, dat ze vanaf een pick-up mogen (of moeten) horen, spreekt wat minder tot de verbeelding. „Dit is geen Noa Lang hè”, zegt Steur. Verder vinden de tieners het prachtig. De Cruijff-turn (kap achter het standbeen langs) kennen ze allang. Toch turen ze aandachtig naar de verschillende varianten. „Ik zit te genieten”, zegt Bounida.

Dat zullen kijkers van Andere Tijden Sport vanavond ook doen; Gek van Cruijff heeft een hoog kwijlgehalte voor voetbalfans. Op een of andere manier blijven beelden van Johan Cruijff tot de verbeelding spreken, zoals eerder al een NOS-documentaire in het jaar dat de man van Ajax, Barcelona en later ook Feyenoord 75 jaar zou zijn geworden. Misschien kunnen andere mensen ook eens op hun zolder kijken of daar misschien nog wat ‘nummer 14’ ligt?

Aantal blikken uit 5: 4

Andere Tijden Sport: Gek, van Cruijff is vanavond (maandag 24 maart), om 20.30 uur op NPO 1 te zien. Terugkijken kan natuurlijk ook, via NPO Start.

Ben je benieuwd naar meer (goed gelezen) afleveringen van Blik op de Buis? Lees dan:

• Uitstekende serie over de (enge) wereld van Big Pharma: Elixer.
• Ook goed van eigen bodem: F*ckulteit, over seksueel overschrijdend gedrag aan een universiteit.
• Een grappige tv-serie is juist Haantjes, die je kunt zien op Netflix.
• Arian en Marieke verloren beide kinderen aan kanker, maar waren dit jaar Prins Carnaval en Prinses.
• Zes jongeren, toen tieners, stellen jarenlang onterecht te hebben vast gezeten voor wat in Nederland bekend werd als de beruchte Restaurantmoord.
• Als je vader of moeder in de gevangenis zit: een interessante docureeks Kind van een Gedetineerde.

Reacties