Erik Jonk Televisie 18 nov 2024, 18:11

Leestijd: 4 minuten

Helpt voetbal bij de re-integratie van (voormalig) gevangenen? ‘Ben alles kwijt door één domme fout’

Natuurlijk zitten mensen in de gevangenis om wat zij hebben ‘geflikt’ en moeten zij daarom op de blaren zitten. Maar zolang de celdeur in de nacht op slot gaat, kun je ze ook op weg helpen bij hun terugkeer richting de maatschappij. Filemon Wesseling was benieuwd en volgde daarom zo’n hulpproject: een voetbalteam van FC Emmen.

Benieuwd was Metro net als Filemon, dus we hebben de eerste van de twee afleveringen van FC Buitenspel bekeken voor tv-rubriek Blik op de Buis. De documentaireserie kun je vandaag en volgende week bekijken op PowNed.

Gevangenis in een werelderfgoed

Filemon Wesselink was daarvoor – voor het eerst van z’n leven – wekenlang ‘achter de tralies’. Het voetbaltraject, mogelijk gemaakt door de nodige sponsoren, speelt zich af in Veenhuizen in Drenthe. Veenhuizen is een werelderfgoed als het om de tijd van de ‘Koloniën van Weldadigheid’ gaat, maar de gebouwen die daarbij horen (lees hier een verhaal van Metro daarover), zijn nu toch echt een gevangenis. Filemon ziet er hoe gevangenen, maar ook ex-gedetineerden, toewerken naar een nieuwe start of een duwtje in de rug krijgen als zij pas ‘buiten staan’.

FC Emmen heeft zich aan het project verbonden. We hebben het dan over de profclub, maar natuurlijk niet de voetballers uit de Keuken Kampioen Divisie. Nee, in het bajeselftal loopt niet alleen talent, maar alles door elkaar: van jongens die een aardig balletje kunnen trappen, tot regelrechte krukken. En dat maakt allemaal niet uit. Wat je in FC Buitenspel als tv-kijker gaat zien, is het antwoord op de vraag: hoe kan voetbal helpen bij re-integratie?

Filemon ontmoet mooie Ans

Filemon Wesselink ontmoet bij het zoeken naar zijn antwoord een mooi mens, Ans. Ans weet er alles van, want zij is re-integratiemedewerker. Of eigenlijk: was. Deze dame op gerespecteerde leeftijd mocht eigenlijk al met pensioen, maar wil (voor de boys van de voetbalploeg) best nog even blijven. Ans is behoorlijk duidelijk. Als Filemon de gevangenen van Veenhuizen aanduidt als ‘die mensen’, vindt ze dat niks en grijpt zij meteen in. „Jij kan er morgen ook achter zitten hè?” Ans boeit het niet wat iemand gedaan heeft en daarom gestraft werd. Ze wil het niet eens weten. „Bij de voetbaltraining is dat ook totaal niet van belang.”

Randy en Harjan al uit de gevangenis

Bij het klaarstomen voor een leven buiten de gevangenis, zien we als kijkers onder meer Randy. Zijn tijd in de cel zit er net op, maar hij voetbalt graag nog mee. Randy worstelt met zijn verleden, maar is tegenover Filemon bijzonder openhartig. De ex-gedetineerde ging ooit op pedojacht („geen spijt van”), maar mishandelde een man zo hevig, dat gevreesd werd voor diens leven. Hij vindt het moeilijk om zijn leven weer op te bouwen, maar grijpt zijn tweede kans met beide handen aan.

Die kans krijgt hij van ex-medegevangene Harjan, ook nog voetballer. Hij pakt de draad juist meteen weer op en begint als de ondernemer die hij al was, meteen een bedrijf dat tuinmeubels en schuttingen bouwt op te zetten. In onvervalst plattelands: „Heb kind’ren. Die moet’n et’n.” Anderhalf jaar zat Harjan in de bak en raakte zo zijn huis en zijn vrouw kwijt. „En dat door één stomme beslissing”, geeft hij toe. Harjan zette een wietplantage op om een belastingschuld in te kunnen lossen. Zijn zoon vertelt aan Filemon dat hij z’n vader, die nog een enkelband moet dragen, heeft gemist. Over zijn daad is hij mild, het blijft toch z’n paps: „Hij was een beetje dom.”

Door glazen deur niet in het gevangenis-voetbalteam

Elk voetbalteam heeft z’n ‘lastige klanten’, zo ook in de gevangenis. Neem Roelof. De ene keer rustig, de andere keer zo impulsief als wat en het type dat wantrouwend is en moeite met regels heeft. Als Filemon hem spreekt, kan hij even niet meedoen in het gevangenis-voetbalelftal. Zijn linkerarm zit in het gips, omdat een glazen deur kennismaakte met Roelofs boze bui.

Leuk tv-onderwerp wel, dat FC Buitenspel. Dat kun je wel aan Filemon Wesselink overlaten, al werd zijn docu over Ozempic op tv dit jaar geweigerd. Als kijker ben je best benieuwd waarom deze mensen allemaal in de gevangenis zitten. Filemon is zo’n tv-maker die het op een charmante manier vraagt, maar in elk geval dúrft te vragen. Een beetje irritant aan de serie is dat veel lieden die hij spreekt geblurd zijn, maar te begrijpen is dat ook wel weer. FC Buitenspel is meer dan alleen dat voetballen geworden. Al is het mooi om te zien dat die Harjan die alles kwijtraakte, nu bij de tegenstander een oefenpotje speelt: het team dat de gevangenisvoetballers sponsort.

Aantal blikken uit 5: 3

FC Buitenspel zie je vanaf vandaag (18 november) om 21.25 uur bij PowNed op NPO 3. Terugkijken kan via NPO Start.

Camera volgt Erasmus MC 24/7, ook vrouw met een hartaanval: ‘Mag ik met jullie op de foto?’

Deze torenhoge berg aan pakketjes laten we met z’n allen bezorgen (en zoveel gaan er terug)

Reacties