Beelden tsunami blijven na 20 jaar bizar: ‘Plots had ik mijn kindje niet meer in mijn armen’
Een vloed- of monstergolf om nooit meer te vergeten, dat was de tsunami van 2004. Kort door de bocht gezegd: de ravage was in meerdere landen enorm, het aantal doden met bijna 230.000 amper te bevatten. Twintig jaar later kunnen we de onvoorstelbare beelden terugzien in de docu-serie Tsunami: Race Against Time.
De docu is vanaf morgenavond te zien op National Geographic. Metro zag het eerste deel (van de vier) al voor tv-rubriek Blik op de Buis. Eerlijk gezegd had deze kijker wel wat meer aandacht verwacht, nu de grootste natuurramp van deze eeuw op Tweede Kerstdag precies twintig jaar geleden is. Maar goed, Tsunami: Race Against Time is er in ieder geval en het is een uitstekende en uitgebreide documentaire geworden.
Nederlandse Yvonne in Thailand
Welmoed Sijtsma besteedde eerder dit jaar wel aandacht aan de tsunami van 2004, in haar programma Redding na de ramp. Daarin volgde zij de Nederlandse Yvonne, die in Thailand door de vloedgolf werd meegesleept. Yvonne zocht haar reddende engel en vond die ook, in Canada.
Honderden uren beeld van de tsunami
De tsunami op 26 december 2004 ontstond door een enorme aardbeving in de Indische Oceaan. De vloedgolf die daarop volgde, zorgde voor ‘de dodelijkste natuurramp in de moderne geschiedenis’. In Nederland waren het overlijden van André Hazes en vooral Theo van Gogh in de maanden ervoor de grootste nieuwsfeiten, maar deze ramp was van heel andere orde.
Er is zoveel beeld van de opkomende golf beschikbaar, dat de makers van National Geographic konden putten uit honderden uren video- en filmmateriaal dat zij vanuit alle kanten op de wereld kregen toegestuurd. Zo kon ‘met gemak’ een serie van vier afleveringen van 45 minuten worden samengesteld.
Een golf op komst, maar niemand begreep het
De eerste aflevering, al klinkt dat natuurlijk een beetje raar, is voor de kijker bijna spannend. Je ziet kinderen op het strand spelen, een surfer prachtige capriolen uithalen. Een gezin met jonge kinderen zit nog vrolijk kerstliedjes te zingen. Ze hebben nog geen idee wat er staat te gebeuren. Zelfs als ‘de golf’ aan komt rollen, vragen bewoners en toeristen zich nog af wat er in hemelsnaam aan de hand is. Je krijgt de rillingen als je kinderstemmetjes hoort: „Papa, papa, het water komt.”
Bijna iedereen is te laat met de vlucht. Ook wetenschappers, bijvoorbeeld seismologen op Hawaii, konden niet meteen de grootte van de ramp overzien. De vloedgolf moest duizenden kilometers afleggen. Verbazingwekkend, als je aan alle technologie denkt, is dat niemand de tsunami vooraf heeft zien aankomen.
Race tegen de klok door de tsunami
Naast de talloze beelden van water, nog meer water, heel veel water en onvoorstelbare puinhopen van ingestorte gebouwen en drijvend troep, spelen verschillende mensen een soort van hoofdrol in Tsunami: Race Against Time. Allemaal hadden zij hun eigen vreselijke race tegen de klok en dat wordt getoond in een reconstructie van minuut tot minuut.
Zo vertelt een – toen heel jonge – Britse vakantieganger zijn verhaal, Louis. Journalist Dendy was in Indonesië en redde een blinde oude vrouw die geen idee had wat zij moest doen. Op Hawaii zie je seismoloog Barry, die nog even een tukkie ging doen, kort voor het alarm afging. Medisch studente Cut, ook in Indonesië, bereidde zich voor op een bruiloft van haar neef. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Vijftien familieleden verloren
Dat doorgaan doen we op deze plek niet. Gewoon kijken, is de tip. Als je het aankunt tenminste, want jonge kinderen zich zien vastklampen aan alles wat ze in het stromende water maar kunnen vinden, is allesbehalve een pretje. Of een vader die er alles aan deed om zijn baby vast te houden en in de camera zegt: „Plotseling had ik mijn kindje niet meer in mijn armen.” De eerder genoemde journalist zegt: „Ik ben vijftien familieleden aan de tsunami verloren.” Nou, dat dus…
Aantal blikken uit 5: 4
De eerste twee delen van Tsunami: Race Against Time zijn morgen (woensdag 27 november) vanaf 21.30 uur op National Geographic te zien. De laatste twee volgen op 4 december.
Wat als de belastingman niet meer kan leven met zijn werk in de Toeslagenaffaire? ‘Targets halen!’