Wilfred Genee wil geen kabbelend Vandaag Inside: ‘Ik moet opnaaien, anders werkt het niet’
Als gespreksleider van het meest besproken praatprogramma op tv, staat Wilfred Genee ‘dagelijks in de vuurlinie’. Nagenoeg iedere landgenoot heeft immers een uitgesproken mening over Vandaag Inside, zijn presentator, René van der Gijp en Johan Derksen. „Wij zijn alle drie karikaturen van onszelf geworden”, zegt hij in een openhartig interview met Metro over het programma, een niet te stuiten kijkcijferkanon.
Met frisse tegenzin neemt Wilfred Genee plaats in een Baarns etablissement. Dat had de presentator al laten weten bij een herhaald verzoek om een vraaggesprek. „Interviews leveren me niks op”, verzucht hij. „Behalve veel clickbait waarbij zaken uit hun verband worden gerukt. ‘Wilfred vindt dit, Wilfred vindt dat’, terwijl er een compleet ander verhaal onder staat. Ik begrijp steeds beter waarom Matthijs van Nieuwkerk nooit interviews gaf. Het levert alleen maar gedoe op.”
Momenteel heeft Wilfred Genee even televisie-vrij trouwens. Vandaag Inside is even ‘op vakantie’ (zie kader), maar puzzelen kun je wel:
Rellen Vandaag Inside van nationale proporties
Als animator aan de dagelijkse tafel bij VI is hij een onvervreemdbaar deel van Nederlands meest besproken talkshow. Waar andere opinieprogramma’s veelal wegzinken in een moeras van correctheid, meninkjes en tergende saaiheid, daar is VI een baken van opwinding, anarchie en in bewapend beton gegoten opvattingen. Met Wilfred Genee als smeerolie én letterlijk als stookolie, want hij mag zijn tafelgenoten graag verleiden tot uitspraken en tirades die geregeld goed zijn voor rellen van nationale proporties.
Maar voor we een kijkje nemen in de Hell’s Kitchen van het programma, eerst iets over Wilfred Genee zelf die, anders dan zijn zeer uitgesproken tafelgenoten Johan Derksen en René van der Gijp, het liefst voor een ‘low profile‘ kiest. Dat is geen valse bescheidenheid van de presentator (Leeuwarden, 1967), maar denkelijk diens nuchtere Friese inborst.
Wilfred Genee ‘als Sil de Strandjutter’
Genee: „Bekend zijn in Nederland is als Sil de Strandjutter op Terschelling – het stelt niet veel voor. Ruud Gullit, Marco van Basten zijn sterren. Ik niet. Ik kan toevallig iets omdat ik makkelijk en snel denk en in gedachten op hetzelfde moment negen deuren kan openen. Dat trucje beheers ik.”
Wilfred Genee stamt uit, zegt hij, „een middenklasse-gezin”. Moeder was secretaresse bij de Postbank, vader vertegenwoordiger in Venz hagelslag. „Dat eet ik tot op de dag van vandaag op mijn brood. We woonden in een rijtjeshuisje in Leeuwarden, later in twee-onder-een-kap aan de andere kant van de stad.
Een gewoon, normaal gezin. Mijn zus Nikki en ik konden toevallig goed leren en gingen naar het gymnasium. Daar waren mijn ouders trots op. Ik studeerde later rechten in Groningen. Op m’n 12e ging ik voor de eerste keer naar het buitenland. Met het gezin naar het Spaanse Blanes, de auto vol bruine bonen en aardappelen in de achterbak. Mijn ouders kwamen nooit buiten Nederland, spraken geen woord over de grens. Het werd dus vooral Friet bij Piet.
Mijn vader en moeder waren bescheiden, ingetogen, hardwerkende mensen. Zeer toegewijd. Ik vind het lastig om over m’n ouders te vertellen, zeker omdat mijn moeder nog leeft. Ik wil een beschrijving geven waarin ook zij zich vindt. Met mijn zus Nikki ga ik heel goed, we waren onlangs met onze gezinnen op vakantie. Nikki is kunstenares, ze speelt in een band en schildert veel. Dat is haar passie, ze volgt haar hart.”
Ingewikkeld vaderschap
Anders dan bij veel bekende Nederlanders, die graag hun dikwijls talentloze nakomelingen uitventen in De Bladen, kiezen Wilfred Genee en zijn vrouw Lili Pirayesh bij hun twee kinderen voor welbewuste terughoudendheid. Al is het alleen maar omdat, zegt hij, het vaderschap van alle dingen in het leven ‘het ingewikkeldst’ is.
„Ik probeer het zo goed mogelijk te doen, maar vraag me altijd af of het genoeg is. Toen ik jong was wilde ik twee dingen: op zondagavond om zeven uur Studio Sport presenteren én vader worden. Op zondagavond bij Talpa werd ik eerder presentator dan vader.
Ik probeer bij de kinderen een bepaalde lijn te trekken, duidelijkheid te geven. Maar kinderen ontwikkelen zich als unieke persoonlijkheden die een eigen invulling van hun leven zoeken. Daarin moet je hen stimuleren, maar evenzeer begrenzen. Die combinatie is complex.”
Wilfred Genee kent de vuurlinie
Zijn dochter Isabeau (14) is volop actief op TikTok, waar ze 10.000 volgers heeft. „Ze is daar best succesvol mee. Het levert haar veel reacties op, ook negatieve. Kan ik het haar verbieden? Nee. Is het altijd even handig? Ook nee. Ik weet door mijn werk wat het is in de vuurlinie te staan. Jongeren krijgen daar al vroeg mee te maken – de reacties op social media in het algemeen liegen er niet om.
Mijn generatie verkijkt zich op de impact. Ik ook. Als je ziet hoe kinderen elkaar benaderen, beïnvloeden, bestoken… Je leest toch ook dagelijks over sexting, over bedreigingen. Social media zorgen ervoor barrières tussen mensen verdwijnen – daar moet je rekening mee houden.”
Maar… geeft vader dan het goede voorbeeld als presentator van een programma dat niet bepaald geschikt lijkt voor de tere kinderziel? Wildred Genee: ,,Mijn kinderen kijken niet naar VI. Oude mannen in gesprek zijn totaal oninteressant. Isabeau krijgt er wat van mee omdat er allemaal stukjes uit de uitzending online komen. Ik heb niet het idee dat kinderen op die leeftijd geschokt zijn over wat wij zeggen. Ze nemen het ter kennisgeving aan. Dat is overigens best verontrustend als je er over nadenkt.”
Zoon Luca (11) gaat helemaal zijn eigen gang. „Die is alleen maar met voetbal bezig, hij speelt in Soest bij de plaatselijke club. Ik weet niet of hij het leuk vindt dat ik het zeg, maar hij heeft op de pre-academy van FC Utrecht gezeten. Hij kan aardig voetballen, maar ik mag daar niks over zeggen of ermee te koop lopen. Hij wil totaal geen aandacht. Had ook niet tegen zijn medespelers verteld dat hij was geselecteerd.”
‘Ik laat het gewoon gebeuren’
Terug naar VI, Nederlands kijkcijferkanon op SBS6. Hoe bereidt hij zich dagelijks op de uitzending voor? „Ik lees die dag alles aan actualiteiten. Nu en dan heb ik contact met de eindredacteur, die het draaiboek voor de avond maakt zodat ik weet welke instarts we hebben – vaktaal voor beelden. Verder laat ik het gewoon gebeuren. Er staat niets op papier.”
Hij meldt zich bij de studio om kwart over negen, kort voor aanvang. Johan Derksen arriveert rond acht uur en René van der Gijp is er tussen kwart voor negen en negen. „We komen elkaar voor de uitzending wel tegen. Het komt voor dat iemand vraagt: hoe gaat het met je? Maar vaker niet. Ik ben niet anders gewend, vind het ook onbelangrijk. Als het lampje aangaat en camera loopt, moeten we er zitten.
Ik poog heel veel energie en levendigheid in de uitzending te krijgen, waarbij het ook mag schuren. Zonder wrijving geen glans, hè. Dat zoek ik bewust op, maar met mate. Er zijn in dit land genoeg tv-shows waarin het lekker kabbelt. Dat willen we niet. Ik zit er niet om iets over de grens te duwen of iemand een extreme uitspraak te ontlokken. Maar spanning is wel prettig.”
Wilfred Genee moet de zaak opnaaien
„De kijker moet altijd het gevoel hebben: ‘Goh, ik blijf nog even zitten.’ Ik presenteer als kijker, heb bij wijze spreken de afstandsbediening in m’n hand. Ik zoek altijd waar het spannend kan worden. Op zo’n manier dat anderen er zo goed mogelijk uitkomen en ik minder sympathiek. Ik moet de zaak opnaaien, anders werkt het programma niet. Als ik uitsluitend mijn vriendelijke kant inzet, wordt het doodsaai.”
Toen Vandaag Inside begin 2022 het levenslicht zag, had Genee niet verwacht dat de meningenshow zo succesvol zou zijn. ‘Een feestje’, vindt hij het nog elke avond. Peinzend: „Mensen denken dat we voortdurend uit zijn op rellen. Dat bestrijd ik. Maar – je houdt ze niet tegen. Zeker niet met iemand als Johan, die nog uitgesprokener en nog starrer is dan hij al was. Een man die naarmate hij ouder wordt lak aan alles en iedereen heeft. Dat roept hij ook hè. ‘Het interesseert me niks als ze me cancelen. Ik zeg alleen nog maar wat ik denk.’ Nou, prima, moet je doen. Succes.”
In Vandaag Inside, zo lijkt het, mag alles en is niets verboden. Heilige huisjes en ivoren torens worden, soms met een breekijzer, maar vaker met een sloopkogel tot de grond toe afgebroken. „Als het misgaat, gaat het goed mis. Dan blijven er slechts rokende puinhopen achter.”
In de regel, zegt hij, zijn de tafel en bar goed bezet met gasten, al zijn er in de loop der tijd ook de nodige afvallers geweest. „Veel mensen vrezen dat ik er met gestrekt been inga. Dat valt mee hoor. Ik blaf veel, maar bijt uiteindelijk niet. Tenzij iets superonredelijk is of er echt niks van klopt.”
Niet aan tafel bij Wilfred Genee
Zeker, Johan en René mogen hun veto over gasten uitspreken. Hijzelf trouwens ook. Zo zijn bijvoorbeeld de presentatoren Fidan Ekiz en Jeroen Pauw niet in VI te zien, een erfenis uit 2021 toen Genee in Op1 te grazen werd genomen over een racismerel (Johan Derksen vergeleek Akwasi met Zwarte Piet) in toen nog Veronica Inside. Genee: „Vrienden in dit vak bestaan niet. Alleen John van den Heuvel beschouw ik als vriend.”
„Ik kan niet van tevoren zeggen waar voor mij de grens ligt. Dat moet ik op het moment zelf voelen. Wel moet ik oppassen dat ik niet gedeformeerd raak. Soms besef ik niet wat er wordt gezegd. Dat ik denk: nou, dat valt wel mee, terwijl ik me achteraf realiseer dat het wel een onsje minder had gekund.”
‘Dat is geen Fries’
Hij had dat, vertelt hij, bij de opschudding rond Kamerlid Habtuma de Hoop, die net als de presentator in Friesland opgroeide. „Ik hoor Johan zeggen: ‘Dat is geen Fries’. Ik ging hem vervolgens uitleggen dat hij uitstekend Fries spreekt, ik dacht helemaal niet aan racisme. Johans opmerking ‘ik kom toch ook niet uit Suriname’ ontging me omdat iedereen er doorheen zat te praten. Die hoorde ik pas later terug.
Ik denk bij Johan geen seconde aan racisme. Johan is geen racist. Dat weet ik ab-so-luut zeker, ondanks dat ons contact niet hecht is. Hetzelfde geldt voor René. We moeten het ook niet groter maken, niet doorslaan met z’n allen. Het is heel belangrijk wat de intentie is. Het is weleens wat plat en ordinair, maar dat zijn we allemaal soms. Ik houd van het Nederlandse lied, van een bruin café. Ja, ook ik moet er hard om lachen. ‘Jij ook al’, zegt mijn vrouw Lili. Ja, ik ook. Lili moet er in het algemeen ook om lachen, maar zegt soms: ‘Jongens, jongens, jongens…’
Het andere gevoel is: laten we enigszins oppassen. Zaken die twintig jaar geleden nooit tot commotie hadden geleid, liggen nu gevoelig. De tijden veranderen, daar mag je rekening mee houden. Voor sommige dingen moet je wel enige vorm van compassie en begrip opbrengen.”
Bezig baasje
Wilfred Genee geldt in de mediawereld als een uiterst bezig baasje. „Iedereen vindt dat ik heel druk ben, maar dat valt mee. Ik heb nu een aandeel in Showbird, een artiesten- en sprekersplatform, waarop je kunt boeken zonder tussenpersonen: van tapdansers en zangers tot vuurvreters en goochelaars. Uniek in de wereld.
Als ik word geboekt, krijg ik een appje. Je kunt meteen zien wat ik kost: 6600 euro voor een dagdeel. Allemaal heel transparant. We zijn bezig met vestigingen in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, er zijn contacten in Australië, Nieuw Zeeland en de Verenigde Arabische Emiraten. Heel erg leuk om te doen.”
Zingen is een hartstochtelijke liefhebberij van de presentator, al voegt hij er meteen aan toe dat er vocaal nog een wereld te winnen valt. „Ik word veel gevraagd, onlangs nog met de Snollebollekes. Dat wordt me wel eens te veel. Hoewel… ik heb weer ja gezegd om op te treden tijdens een wielerronde.
Karaoke, dat is mijn passie. Die fascinatie kan ik je niet uitleggen. Zingen kan ik niet, maar van karaoke word ik heel vrolijk. Mijn favorieten? Alles van André Hazes! Of een nummer als Jij liet me vallen van Tino Martin. En Mijn zoon van Willy Alberti, al is dat lied te moeilijk voor mij. Schijn ‘n lichtje op mij van Drukwerk, ook schitterend. Allemaal Nederlandstalig. Of ik weleens Frank Sinatra zing? Dan moet ik echt wat hebben gedronken hoor.
Het Nederlandse lied is het mooiste dat er is. Ik leef mijn eigen leven van Hazes was mijn lijflied tot z’n zoon het ging zingen. Een jongen van 22 heeft nooit de levenservaring om regels als Ik heb veel genoten en ik heb veel gehuild te zingen. Sindsdien, heb ik begrepen, wil hij niks met me te maken hebben.”
Publiek bezit
In zijn woonplaats kan hij over straat zonder te worden aangeklampt, buiten Soest is Wilfred Genee publiek bezit. „Mensen komen naar me toe om te zeggen hoe ze van het programma genieten, voor velen is het een ritueel. Vaak moet je op de foto en een handtekening zetten. Natuurlijk doe ik dat, hèhè. Je komt bij mensen in de huiskamer.
Online krijg ik reacties van types die me haten en verwensen. Die moeten hun frustratie kwijt. Ik help ze daar graag bij. Als het oplucht, lekker doen. Ik denk altijd: maak je niet zo druk, er zit een knop op je tv. Als je de moeite neemt en tijd hebt om mij uit te kafferen, moet je een redelijk zinloos bestaan leiden.
VI is bedoeld als spiegel voor de samenleving. Je kijkt naar jezelf – dat doen wij aan tafel ook. Met zelfrelativering. Inmiddels zijn wij drie karikaturen geworden van onszelf. Wij vinden dingen stom, idioot, belachelijk en benoemen die in superlatieven. Het is nooit middle-of-the-road, altijd zwart-wit. Wat er gezegd gaat worden en hóe, is volstrekt onduidelijk aan het begin van de uitzending.
Nee, we komen niet op elkaars verjaardag. Ooit wel, maar dat is daarna snel verwaterd. Waarom? Er zal wel weer een fiks verschil van opvatting zijn geweest. Het is het beste het contact tot uitsluitend het zakelijke te beperken. Als de camera er op staat, doen we ons werk, dan is er chemie. We hebben ook wel met z’n drieën dingen in het land gedaan toen we echt boos op elkaar waren. Dan zaten we op een stoel zonder iets te zeggen en gingen we na afloop alle drie een andere kant op.”
Johan Derksen kan geen nee zeggen
„Ik moet wel zeggen dat Johan en René achter de schermen veel vriendelijker en zachter zijn dan op beeld. Zeker Johan kan geen nee zeggen. Die bezoekt de plaatselijke voetbalclub in Limburg voor een boekenbon en gevulde koek. René is van het laissez-fair. Je heb maar één leventje zegt hij altijd. Maar je nergens over opwinden kan natuurlijk ook niet.
Niet voor niets heeft hij in 2011 tijdje thuis gezeten omdat het leven hem even te zwaar viel. Ik heb overigens zelden iemand meegemaakt die zó goed kan signaleren als René. Hij acteert op details van mensen, ziet vlekkeloos wat er achter zit. Dat vind ik zo knap. Johan is een moeilijk mens hoor.”
Schaterend: „Die gelooft echt dat Nederland een dagelijkse portie Johan Derksen nodig heeft om het leven aan te kunnen. René kan ook hard lachen als Johan weer losgaat. Dan kijken René en ik elkaar aan: Ja hoor, daar gaat-ie…”
Reactie Johan Derksen
Vanzelfsprekend vroegen we de vaste tafelgenoten van Wilfred Genee kort hun licht te laten schijnen over hun collega. Van René geen reactie, maar Johan laat zich dit buitenkansje niet ontnemen: „Ik heb helemaal geen trek om te reageren op Wilfred Genee. Hij moet de aanwezigheid van René van der Gijp en mij aan tafel koesteren. Zonder ons heeft hij nog nooit ergens goede kijkcijfers gescoord. Groeten uit Grolloo, Johan Derksen.”
Als altijd heeft Wilfred Genee zelf het laatste woord: „Hahaha, dat geldt omgekeerd ook. We zijn eeuwig tot elkaar veroordeeld.”
Ronald Koeman komt nog één keer terug op actie met Duits shirt: ‘Never nooit mogen doen’
Eén jaar Vandaag Inside, Johan Derksen: ‘Dankzij mevrouw Kaag zit ik er elke avond weer’