Erik Jonk Televisie 11 apr 2024, 18:18

Leestijd: 4 minuten

Kees lijdt aan Parkinson, er is lang hoop, maar ook een onmenselijk dilemma

Van hopen naar uitzichtloos: dat is vaak wat mensen ondergaan als de ziekte van Parkinson optreedt. Hoe die (lijdens)weg verloopt, kan de tv-kijker vanavond zien in de indrukwekkende documentaire over Kees, 2Doc: Samen Alleen.

Metro brengt regelmatig indrukwekkende verhalen over mensen waarvan hun leven door wat voor oorzaak dan ook volledig op z’n kop kwam te staan. Vanavond laat KRO-NCRV zo’n verhaal zien, op Wereld Parkinson Dag. Een verhaal over het leven van Kees Rijninks, die lijdt aan de ziekte van Parkinson, en dat van zijn vrouw Carmen Cobos, die er natuurlijk ook de hele dag mee te maken heeft. Metro bekeek Samen Alleen al vooruit, voor tv-rubriek Blik op de Buis.

Wat is de ziekte van Parkinson?

De ziekte van Parkinson is een ziekte in het centrale zenuwstelsel waarbij zenuwcellen in de loop der jaren langzaam afsterven. Dit verhoogt de kans op bijvoorbeeld dementie of depressies, maar velen zullen de ziekte vooral kennen van mensen die trillen. Stoornissen in de motoriek (schudden, traag bewegen, spasmen) zijn de bekendste aandoeningen. Mensen die er nog nooit van hadden gehoord, zagen het misschien voor het eerst bij Rob de Nijs. De zanger maakte in 2019 bekend dat hij aan de ziekte van Parkinson lijdt.

Kees Rijninks en zijn Spaanse Carmen Cobos zijn niet alleen man en vrouw, maar samen ook film- en documentairemakers. Op hun vensterbank prijken een paar mooie Gouden Kalveren. Bijzonder en knap (of ook logisch wellicht): de regie van Samen Alleen is in handen van Carmen zelf, Kees is de producent.

Het trillen begint

Kees en Carmen ontmoetten elkaar in 1992. Zij is temperamentvol, hij bedachtzaam, maar het klikt enorm. In 2014 pakken donkere wolken zich plotseling boven hen samen, als Kees telkens licht begint te trillen bij dagelijkse handelingen. In het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam krijgt de trillende filmmaker na een scan een wat botte, maar ook wel eerlijke mededeling. „Hier heb je een doos met pillen. Als de pillen werken, dan heb je ‘het’.” Kees heeft het, de ziekte van Parkinson is in zijn leven.

Op dat moment is er echter nog hoop, veel hoop. Behalve een doos pillen krijgt hij namelijk ook mee dat er binnen tien jaar waarschijnlijk een medicijn beschikbaar is die de ziekte het hoofd kan bieden. Kees pakt daarom elk onderzoek aan waaraan hij kan meedoen. De tv-kijker ziet hem bijvoorbeeld met een hoofd vol plakkers en draadjes in de auto zitten.

Lijdensweg en relatie

Voor diezelfde kijker: de lijdensweg is vreselijk om te zien, vooral het lopen. Kees loopt vaak ‘alsof hij dronken is’. Maar de overgang van parket naar een gedeelte met een vloerkleed is pas echt erg. Het is alsof hij een berg moet beklimmen in plaats van een halve centimeter hoogte overwinnen. Het doet hem zichtbaar veel.

Daar komen de relatieperikelen tussen Kees en Carmen nog eens bij. Ga er ook maar aan staan. Kees wordt bijvoorbeeld een ongeduldige kerel, in tegenstelling tot wat hij altijd was. Zijn vrouw: „Zijn humeur was vlak als Nederland.” De veranderingen zorgen voor botsingen. Maar ondanks dat, weet Kees het zeker: „Eigenlijk kan ik helemaal niet zonder Carmen.”

Parkinson en de onvermijdelijke vraag

De realiteit van het eerder genoemde medicijn vervliegt en de hoop verdwijnt. Kees wordt slechter en slechter en de onvermijdelijke Parkinson-vraag dient zich aan. Heeft het leven nog wel zin als er geen perspectief meer is? „Er is geen uitweg”, zijn misschien wel de vier vreselijkste woorden uit deze docu. En dan vallen de termen zelfmoord en euthanasie al snel.

Hoe Kees en Carmen daarmee omgaan is treffend in beeld gebracht en vaak uitstekend verwoord. Samen Alleen is vijf kwartier lang aan de trage kant (secondenlang wordt er bijvoorbeeld gebladerd in kranten aan de keukentafel). Maar misschien is dat bij dit onderwerp ook wel volledig op z’n plaats.

2Doc: Samen Alleen is vanavond (11 april) om 22.20 uur bij KRO-NCRV op NPO 2 te zien.

Denk jij aan zelfmoord? Je kunt gratis en anoniem bellen met 0800-0113. Chatten is ook mogelijk.

Aantal blikken uit 5: 4

Leven op z’n kop: Hayeda vluchtte als 12-jarig meisje uit oorlogsgebied en klom omhoog

De Nachtwaker: altijd vrijwillig naast een bed waarin iemand gaat sterven

Reacties