Erik Jonk Televisie 12 dec 2023, 18:16

Leestijd: 5 minuten

Terugblik op 40 jaar na moord op Kerwin Duinmeijer: ‘Wie wil er bloed op de achterbank?’

De moord op Kerwin Duinmeijer bij De Dam in Amsterdam is nu 40 jaar geleden. Nederland was in de zomer van 1983 diep geschokt. Een racistische moord op een 15-jarige, in ons land? En was racisme wel het motief?, werd een langgerekte discussie. NTR blikt vanaf vandaag online in de driedelige documentaire KERWIN terug.

KERWIN is alleen te zien via NPO Start. Drie keer een half uur, met de veelzeggende ondertitels Broederliefde, De Fatale Nacht en Black is Beauty. Metro bekeek de eerste aflevering voor de tv-rubriek Blik op de Buis.

Kerwin Duinmeijer en racisme

Kerwin Lucas (onder die naam werd hij geboren) kwam ter wereld op Curaçao. Met zijn moeder, zus en broertje vertrok hij als kind naar Nederland en kwam via Heemstede en Assendelft in Amsterdam terecht. Daar kreeg de familie al snel te maken met racisme, hoewel de kinderen ook meekregen ‘dat Nederlanders aan ze moesten wennen’.

In het centrum van de stad woonden de vier in één volgepropt kamertje. De kids Lucas mochten elke warme dag zwemmen in de tuin van de buren, de familie Duinmeijer. Hier kwamen meer kinderen die wat hulp nodig hadden over de vloer. Eric Duijmeijer werd Kerwins boezemvriend. Uiteindelijk trok de tiener bij de buren in en vroeg hij zelfs of hij hun naam mocht dragen. Waarom werd in KERWIN deel 1 niet helemaal duidelijk, wel dat Broederliefde zowel op Eric als op zijn eigen broertje Purly slaat.

Praten met vader over Kerwin

Diezelfde Purly neemt de kijkers van KERWIN mee in de vreselijke gebeurtenis. Zo bezoekt hij zijn vader op Curaçao, om voor het eerst over de racistische moord te praten. Dat dat het was durft deze Metro-verslaggever wel te zeggen, de kinderrechter niet (zie kader).

Je leest het goed, kinderrechter. Voor wie de zaak Kerwin Duinmeijer niet kent, hij werd vermoord door een andere tiener, de toen 16-jarige skinhead Nico Bodemeijer. Die haatte zwarte mensen, terwijl hij zelf een Joodse vader had en familie in concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog was verloren. Kerwin, een groot bokstalent, had op 21 augustus shoarma gegeten in de Damstraat. Op weg naar huis liep hij Bodemeijer en zijn vrienden tegen het lijf. De groep ‘stelde vast’, zo bleek later, dat Kerwin daar niet mocht lopen. Er klonk racistische taal als ‘nikker loop door’, terwijl de jonge Amsterdammer zich verweerde met een antwoord dat hij benen van God had gekregen en dat hij daarmee overal mocht gaan waar hij wilde.

Taxichauffeur weigerde

Er volgde een steekpartij met een knipmes in Kerwins buik, een fatale, zo bleek later, en uitgevoerd door skinhead Nico. Duinmeijer bereikte nog De Dam, waar een taxichauffeur de hevig bloedende jongen weigerde mee te nemen. Een andere taximan hielp wel, die regelde een ambulance. Kerwin bloedde echter dood. Frank Boeijen bracht in 1984 het nummer Zwart Wit uit, met de beroemde tekst ‘wie wil er bloed op de achterbank, van de werkelijkheid?’ Boeijen zal er door de verschrikkelijke situatie amper blij mee zijn geweest dat hij met Zwart Wit een klassieker schreef. Aan de andere kant werd Kerwin Duinmeijer door zijn hit niet snel vergeten.

Beeld van Amsterdam

Vergeten is hij dus nog altijd niet, mede door deze documentaire van NTR. Een docu die ook een mooi tijdsbeeld van Amsterdam jaren 80 laat zien, met die extreemrechtse skinheads, maar ook krakersrellen en talloze heroïnejunks in het straatbeeld.

In de politiek waren er mensen als de extreemrechtse nationalist Hans Janmaat, die waarschuwde ‘dat multiraciale huwelijken gevaarlijk waren’ en als slogan ‘eigen volk eerst’ had. Wat dat laatste betreft zijn we veertig jaar later weinig opgeschoten. In KERWIN klinkt eigenlijk hetzelfde verhaal: „In 1940 is het gebeurd en het gebeurt in 1983 nóg.”

Sjors en Sjimmy

In KERWIN zien we naast broer Purly en pleegzus Nicoline Duinmeijer, onder meer vrienden van toen, Caroline en Mick („op straat werden Kerwin en Eric Sjors en Sjimmy genoemd”, naar een stripboek over een donkere en een witte jongen, red.). Bovendien komen een journalist/socioloog, een taxichauffeur en een voormalig politiebaas aan het woord.

En vader Lucas dus, die zelden tot nooit over zijn vermoorde zoon Kerwin sprak. „Als men erover begint, word ik erg ongelukkig”, zegt hij tegen Purly. „Toen het gebeurde, was ik er niet bij en kon ik niet helpen. Dat zit me dwars.” De kijker ziet ook het graf, met de tekst Black is Beautiful. Ooit stond er Black is Beauty, woorden van Kerwin zelf, die trots op zijn roots was. In hetzelfde graf ligt boezemvriend Eric Duinmeijer, die maar 43 jaar werd en in 2012 aan kanker overleed. Dat gebeurde enkele dagen voordat Nico Bodemeijer een einde aan zijn leven maakte.

Kerwin niet vergeten

Op Curaçao komen foto’s van Kerwin Duinmeijer tevoorschijn. Op één ervan ligt de zoon van de oude vader in zijn kist, aangrijpend. „Als iemand langskomt die Kerwin heeft gekend, dan haal ik de foto’s tevoorschijn”, zegt pa Lucas. Het symboliseert bijna dat deze moord van 40 jaar geleden niet mag worden vergeten.

Al kent de jeugd van nu de beroemde moord die Nederland even in z’n greep hield misschien niet meer, KERWIN had eigenlijk wel een plekje op ‘de échte buis’ verdiend. Of juist daarom. Natuurlijk leven we in de tijd van veelal online tv kijken, maar het scheelt toch een aantal ogen.

Aantal blikken uit 5: 4

De drie delen over Kerwin Duinmeijer vind je hier.

Je zou met kerst maar moeten werken in het ziekenhuis, al past dat prima in een kerstfilm: herrie in de nachtdienst

Alter ego om van te huiveren: als iedereen op aarde een eigen kloon heeft die je dood bepaalt

Chanice (31) is in haar jeugd seksueel misbruikt: ‘Had het weggestopt, maar na het ongeluk kwam alles naar boven’

Reacties