Erik Jonk Televisie 29 okt 2023, 18:02

Leestijd: 4 minuten

Sander Schimmelpenninck gaat in op wetteloosheid sociale media: ‘Huh, hij doet daar toch zelf net zo hard aan mee?’

Online haat, haat en nog eens haat. Dat is waar het voor velen in de online wereld ‘met dank aan’ sociale media om draait: haat sturen en haat ontvangen. Sander Schimmelpenninck duikt met tv-programma Sander versus de socials vanaf morgenavond in die sociale media. En spreekt met mensen over de, wat hem betreft, wetteloosheid die er geldt.

Sander Schimmelpenninck is zelf niet vies van een bommetje hier en een bommetje daar op X. De tv-maker neemt in elk geval geen blad voor de mond. Het levert hem regelmatig online bedreigingen op. „Eigen keuze”, vindt hij zelf. Als Sander Schimmelpennick stopt met zijn mening op X te verkondigen, stopt ook de online drek die er door Jan en alleman over hem wordt uitgestort.

Tranen van programma Sander Schimmelpenninck

Sander Schimmelpenninck duikt op tv wel vaker in het diepe. Ondanks dat hij zelf de adellijke titel graaf heeft, ging hij vorig jaar met Sander en de kloof bijvoorbeeld in op de gapende kloof tussen arm en rijk. De reeks kreeg veel waardering. „Ik zit met tranen in mijn ogen”, kon Schimmelpenninck op – toen nog – Twitter lezen. Veel mensen vonden weer eens wat, maar de strekking op sociale media was positief.

Nu is een volgende serie van vier afleveringen van de hand van Sander Schimmelpenninck te zien. Metro zag alvast de eerste Sander versus de socials voor tv-rubriek Blik op de Buis.

‘Grootste teringlijer op X’

Sander versus de socials begint met Sander Schimmelpenninck in bed, die na het wakker worden direct naar zijn telefoon grijpt (leuk bedacht hoor…). „Oh internet en de socials, wat zijn jullie toch schitterende uitvindingen”, zegt hij, terwijl de slaap uit de ogen wordt gewreven. „Nooit eerder konden mensen de bres op voor de goede zaak.” Maar ook: „Nooit eerder stortten we zoveel bagger over elkaar heen. Elke dag weer.”

Sander Schimmelpenninck laat eigen voorbeelden zien. ‘Kan dat irritante ventje niet in Zweden blijven?’ (daar woont de tv-man deels, red.), is dan nog aardig. ‘De grootste teringlijer op X gaat het hebben over de wetteloosheid van sociale media’, verwijst alvast naar Sander versus de socials. Tja, dit programma waar Metro nu naar keek, werd – uiteraard op de socials – vooraf al regelmatig uitgekotst en ‘het totale failliet van de NPO’ genoemd.

Hoe ondermijnen sociale media onze democratie? Wie is verantwoordelijk en wat kunnen we er tegen doen? In de nieuwe serie ‘Sander versus de socials’ gaat Sander Schimmelpenninck op zoek naar antwoorden op deze vragen. Vanaf maandag 30 oktober, 21.10 uur op NPO 3 en NPO Start. pic.twitter.com/TlYKbvxnTW

— vpro (@vpro) October 23, 2023

‘Sander Schimmelpenninck doet zelf net zo hard mee’

In vier afleveringen wil Sander Schimmelpenninck laten zien „dat deze platformen onze democratische samenleving meer kwaad dan goed doen”. Kijkend in de camera zegt hij vooraf: „Je zult je vast afvragen ‘huh, die Sander Schimmelpenninck doet er toch zelf net zo hard aan mee?’. Wees gerust, daar kom ik later uitgebreid op terug.” De fervente twitteraar werd onlangs in talkshow Renze nog met scheldtweets geconfronteerd.

Eerst gaat Sander versus de socials helemaal terug naar het begin. „Internet zou een feest worden voor het volk.” Zelf had Sander Schimmelpenninck ‘weerzin vanuit de onderbuik’ als het om je laten gelden op sociale media ging. Tot zijn toenmalige werkgever Quote het jaren geleden pushte. „Ik dacht: ‘Wat is dit voor ijdel gedoe en aanstellerij?'”, zegt Schimmelpenninck. Inmiddes is hij, op het moment van het draaien van Sander versus de socials, 28.000 tweets verder.

Sander Schimmelpenninck begon sociale platformen te waarderen, tot circa 2016. Tijdens de Brexit en de verkiezing van de Amerikaanse president Donald Trump, zag hij het steeds meer asociale platformen worden. Of in zijn woorden: „Ik begon me steeds meer af te vragen of de socials wel zo goed waren voor de democratie.” Nee dus, is zijn antwoord op tv nu.

Grondig te werk gegaan

Niet dat Sander Schimmelpenninck in Sander versus de socials alleen zijn mening maar even op de buis kwakt. Integendeel, hij gaat in deze serie grondig te werk als het om het uitvissen van toenemende polarisatie, dalend vertrouwen in democratische instituten en bedreigingen van politici, wetenschappers en journalisten gaat. Leuk is een gesprek met een ex-Twitterjunk. Hij legde zijn smartphone aan kant, is nu clean en werkt – het bestaat echt! – in een boekenwinkel.

Wat steeds terugkomt: sociale media ondermijnen de democratie. En hoewel hij zelf zonder de socials zou kunnen, kunnen onder meer politici dat niet. Het schuurt, het botst.

Sigrid Kaag weet er alles van

Sander Schimmelpenninck spreekt er met talloze personen over. Onder meer vertrekkend D66-minister Sigrid Kaag (zij weet alles van online bedreigingen) komt aan bod. Interessant.

De vraag die in Sander versus de socials wordt gesteld: waarom dóet toch niemand iets tegen al die bedreigingen? Natuurlijk wordt er weleens iemand opgepakt, maar toch. Eigenlijk vindt bijna niemand dat al die haat zomaar moet kunnen. Anderen relativeren dat tegenover Sander Schimmelpenninck. Gideon van Meijeren van Forum voor Democratie bijvoorbeeld: „Als je niet tegen bloed kunt, moet je niet in een ziekenhuis gaan werken.”

Sander versus de socials zit goed in elkaar en is boeiend. Of dat vier afleveringen lang zo blijft, is nog maar de vraag. En tja, of de wetteloosheid van sociale media hiermee verdwijnt… Overigens is dat niet per se het doel van Sander Schimmelpenninck met het maken van zijn programma. ‘Het aan de kaak stellen’ wel.

Aantal blikken uit 5: 4

Sander versus de socials is morgen (maandag 30 oktober) om 21.23 uur bij de VPRO op NPO 3 te zien. Terugkijken kan via NPO Start. 

Film Sound of Freedom juichend door complotdenkers onthaald, maar waarom eigenlijk?

Reacties