Erik Jonk Televisie 22 okt 2023, 17:58

Leestijd: 3 minuten

Jonge vluchteling zat in ons land als terrorismeverdachte 955 dagen onterecht vast: ‘Luchten, koken, cel’

De Syrische oorlogsvluchteling Maher is 21 als hij in 2015 naar Nederland komt. Twee jaar later wordt hij in Bergen op Zoom door een arrestatieteam van zijn bed gelicht. De verdenking: lidmaatschap van een terroristische organisatie. Hij zit 955 dagen vast. Onterecht.

Het verhaal van vluchteling Maher is vanavond bij HUMAN te zien in 955 Dagen. Benieuwd naar hoe het allemaal zit, bekeek Metro deze korte documentaire alvast voor tv-rubriek Blik op de Buis.

Vrijspraak na 955 dagen

Maher zat meer dan 2,5 jaar in de cel op de terroristenafdeling van gevangenissen in Vught en Rotterdam. De beschuldigingen logen er niet om. Na al die lange onzekere 955 dagen spreekt de rechter hem in hoger beroep vrij, nadat vier jaar cel was geëist. Wat betekent het als je onterecht beschuldigd wordt een terrorist te zijn?

In de 2Doc Kort: 955 Dagen van omroep HUMAN, dat in het land ook debatten en andere evenementen organiseert, vertelt oorlogsvluchteling Maher voor het eerst zijn verhaal. Hij gaat terug in de tijd. Hoe kon één foto op Facebook – met een flink wapen in z’n hand, dat wel –  zijn leven veranderen? De film is opgenomen in een kleine ruimte, waarbij Maher zijn tijd in gevangenschap herbeleeft en de gevolgen voor zijn huidige leven aan de orde komen. Raakt hij zijn ooit opgeplakte label nog kwijt? En heeft hij zelf weleens getwijfeld na al het ‘ge-oordeel’ van anderen?

Vooroordelen in 955 dagen cel

955 dagen, het is nogal wat. Zeker als je ongetwijfeld met vooroordelen te maken hebt gehad. Hoeveel mensen zullen, voor de rechter zijn uitspraak deed, ‘enkeltje retour naar eigen land’ hebben geroepen? De vraag stellen, is ‘m beantwoorden.

Als Maher in de docu vertelt, rookt hij een sigaret en drinkt hij koffie. „Koffie uit een plastic bekertje. Zit ik op een camping?”, vraagt hij met glimlach. Gelukkig is die lach er dus nog. Dat hij in een ruimte zit met alleen een plastic bekertje, doet hem echter ook terugdenken aan die 955 dagen in zijn kille cel. Met op de vloer geplakt tape laat hij zien hoe treurig klein zijn celletje was. En ‘wij’ altijd maar roepen dat gevangenissen in Nederland ‘hotels zijn’. „Luchten, koken, cel. Luchten, koken, cel”, zegt Maher. Dat was het, elke dag weer, 955 dagen achter elkaar. Het aantal personen dat hem soms bezocht: één.

Drieduizend vragen

„Ik beantwoordde drieduizend vragen”, vertelt de onterechte gevangene ook. „Maar niemand gaf antwoord op mijn enige vraag.” Tekenend ook, de vraag die hij aan zich zelf stelde: „Zullen mijn vrienden dit geloven?” Het antwoord tijdens zijn eenzame opsluiting: „Op een gegeven moment begon ik zelf te geloven dat ik een terrorist was.”

Iedereen zal kunnen bedenken wat die enige vraag was, als je wordt verdacht van lidmaatschap van een  terroristische organisatie en 955 dagen moet wachten op dat waar je recht op hebt. Hoe iets verschrikkelijk mis kan gaan, in Nederland, is zeker iets om even aandachtig te bekijken. Jammer dat 955 Dagen op tv de (veel te) korte versie is. Dit verhaal had wel wat uitgebreider gekund. Deze kijker bleef met een gevoel achter, dat deze Maher dat had verdiend. Al moet het ongetwijfeld fijn zijn dat zijn vreselijke tijd op televisie nu even aandacht krijgt.

Aantal blikken uit 5: 3,5

2Doc Kort: 955 Dagen is vanavond, zondag, om 19.27 uur bij HUMAN op NPO 2 en ook via NPO Start te zien.

Zou Jan Versteegh zelf huis en haard verlaten voor De Bondgenoten? Dit is zijn antwoord

Reacties