Madelon de Goffau Televisie 5 okt 2023, 11:13

Leestijd: 4 minuten

Vlak voor zijn zelfgekozen dood spreekt David nog één keer over zijn psychisch lijden, bij Khalid & Sophie

Vlak voor zijn dood deed David Mulder nog één keer een noodoproep: verlaag de drempel om te sterven voor mensen met ondraaglijk psychisch lijden. Woensdag overleed hij. Khalid & Sophie zond het indringende gesprek met hem uit.

„Ik ben in nood”, zegt Mulder aan een verder lege talkshowtafel bij Khalid & Sophie. Maandagavond sprak presentatrice Sophie Hilbrand hem, een dag voor zijn dood. Gisteravond werd het gesprek uitgezonden.

Steeds meer mensen kiezen en krijgen toestemming voor euthanasie, bleek vorig jaar uit cijfers van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie. Toch is de drempel voor euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden nog te hoog, vindt Mulder.

Te wanhopig om te wachten op euthanasie

„Er zijn te weinig artsen die het kunnen of willen uitvoeren, de wachtlijst bij het expertisecentrum euthanasie is ruim twee jaar. Je komt pas in aanmerking voor euthanasie als je het hele traject hebt gehad. Dan ben al zo ver heen en zo wanhopig, vaak heb je geen twee jaar meer”, legt hij uit aan Sophie.

Ook Mulder zelf stond op een lange wachtlijst. Omdat hij eerder wilde sterven, koos hij aanvankelijk voor een alternatieve dood. „Dat was eigenlijk de reden waarom ik zou stoppen met eten en drinken.”

Mulder vertelt in Khalid en Sophie over leven vol depressie

Mulder deed zijn verhaal in Khalid & Sophie na een uitgebreid interview met dagblad de Stentor. Zolang hij zich kan herinneren, worstelt hij met zware depressies en hij was het jongste kind ooit dat antidepressiva kreeg voorgeschreven.

„Ik heb constant een soort unheimisch gevoel van binnen: ik wil niet op deze wereld zijn.” Genieten kan hij niet, zegt hij. „Dat is voor mij tijdelijke afleiding van die grondtoon van suïcidale gedachtes die er altijd zijn.”

Liefde voor zijn vrouw

In de studio van Khalid & Sophie zijn ook zijn ouders en zijn vrouw Mariël aanwezig. Of hij de hoop had dat de grootse liefde voor zijn vrouw hem van de depressies af zouden helpen? „Die illusie heb ik nooit gehad”, reageert hij kalm. „Maar als ik haar niet had ontmoet, was ik er al lang niet meer geweest. Zij is en was een enorme motivator om toch door te gaan met al die therapieën en te blijven knokken. Mijn doodswens staat los van mijn liefde voor haar.”

Want hoe paradoxaal ook: hij wil niet dood, zegt hij. „Niemand wil dood. Ik wil deze manier van leven niet meer.”

Uitbehandeld na jaren therapie

Na jaren van therapieën en opnamen, is Mulder uitbehandeld. Maar omdat zijn huisarts en psychiater geen euthanasie bij hem kunnen of willen uitvoeren, kwam hij op een wachtlijst. Dat moet anders, vindt hij.

Het debat rond een levenseinde vanwege psychisch lijden, kwam veel later op dan die rondom lichamelijk lijden. Weinig psychiaters durven of kunnen aan die vraag te beantwoorden en dus komen mensen op de wachtlijst bij het Expertisecentrum Euthanasie, vertelt psychiater Menno Oosterhoff in Khalid & Sophie.

‘Geen redelijke lichtpuntjes’

Helpen met sterven is een ‘heel ingewikkelde stap’ als psychiater, stelt Oosterhoff. „In mijn vak is dood willen een symptoom dat je heel vaak probeert te behandelen. Je bent dus veel bezig met lichtpuntjes te zien in de duisternis. Om dan te erkennen dat er geen redelijke lichtpuntjes meer zijn, dat vraagt zeker een omschakeling. Maar die moet wel komen”, vindt Oosterhoff.

„Mensen kunnen zich zo enorm in de steek gelaten voelen”, benadrukt hij. „Ten eerste omdat het Expertisecentrum Euthanasie dit allemaal niet aan kan. Er zijn onmenselijk lange wachtlijsten. En het moet überhaupt in ons vak bespreekbaar worden. We moeten zien dat dood willen niet altijd het gevolg is van je ziekte, maar een hele begrijpelijke, invoelbare wens is.”

Opluchting

Uiteindelijk koos Oosterhoff ervoor om de euthanasie bij David uit te voeren, waardoor de lijdensweg met ‘versterven’, zoals het stoppen met eten en drinken heet, hem bespaard bleef.

Ook voor zijn ouders was dat een grote opluchting, vertellen ze. „Ik wil afscheid kunnen nemen”, zegt zijn vader geëmotioneerd bij Khalid & Sophie. Versterven was een afschuwelijk alternatief, zegt zijn moeder. „Hij wil waardig sterven. Maar wij zouden onze zoon zien verhongeren, hem moeten verzorgen, Mariël moeten steunen. We hadden het gedaan. Maar het hing als een betonnen blok boven het hoofd.”

Denk jij aan zelfmoord? Je kunt dan geheel anoniem bellen met 0800-0113 of chatten met iemand via 113.nl.

Je kijkt Khalid & Sophie terug via NPO Start.

Emotionele verrassing van kids en meester Jesper voor juf Lieneke op Dag van de Leraar

Reacties