Pim Pauwels Televisie 13 jun 2023, 08:45

Leestijd: 3 minuten

Douwe Bob bij Jinek kritisch op stikstofminister en uitkoopregeling: ‘Dit gaan niet veel mensen leuk vinden’

Stikstofminister Christianne van der Wal zat gisteravond bij Jinek om uitleg te geven over de regeling die is ingesteld voor boeren die veel stikstof uitstoten. Zij verwacht dat veel boeren gebruik gaan maken van de ‘woest aantrekkelijke regeling’, waarbij boeren zich kunnen laten uitkopen voor 120 procent van de waarde van hun bedrijf. Maar terwijl ze haar vertrouwen uitsprak over de regeling, onderbrak Douwe Bob haar, die er een stuk minder vertrouwen in had.

„Ik ga er écht vanuit dat het lukt”, zei Van der Wal bij Jinek. „We zijn bezig met de aanpak van piekbelasters, laten we eerst even kijken hoeveel ondernemers gaan instappen”, reageerde ze op een vraag van Eva Jinek of er ook een plan b was, voor het geval dat de regeling niet aanslaat. „Ik denk dat het er heel veel zullen zijn.” Maar ze had die woorden nog maar net uitgesproken, toen Douwe Bob zijn zegje wilde doen. „Sorry, mag ik iets vragen?”

Douwe Bob gaat tegen stikstofminister in

„Waarom denkt u dat er zoveel mensen mee gaan doen?”, wilde hij weten over de animo voor de opkoopregeling, die op dit moment nog vrijwillig is. De minister presenteerde de regeling gisteren. Afgezien van de ‘plus-regeling’, waarvoor boeren 120 procent van de waarde van hun bedrijf kunnen krijgen, kunnen boeren ook aanspraak maken op andere potjes om te zorgen dat er minder stikstof vanaf hun bedrijf neerslaat op kwetsbare natuur. De plus-regeling is tot begin april volgend jaar beschikbaar.

„Als je kijkt naar, ik weet er niet veel van, hè, maar ik heb het ook gezien als burger: hoeveel ertegen wordt geprotesteerd. Dan denk ik niet dat veel mensen dit leuk gaan vinden en mee gaan doen”, was Douwe Bob kritisch op de minister.

Irritatie na vragen van Douwe Bob: ‘Nee, natuurlijk niet’

„Nou, en toch merk ik…”, begon Van der Wal. „Kijk, ik ben iedere maandag in het land en dan spreek ik boeren. En die maken zich zorgen, bijvoorbeeld om vruchtbare grond. Daar hebben we steeds minder van, terwijl dat de toekomst is voor een mooi boerenbedrijf. Ik spreek ook veel ondernemers die zeggen dat ze geen opvolging hebben. Dus stoppen kan dan een jonge boer die naast jou zit een kans geven, omdat je dan met meer grond kan extensiveren.”

Douwe Bob nam met dat antwoord geen genoegen. „Heeft u dan daar een percentage van?”, wilde hij weten hoeveel boeren openstaan voor de regeling. „Nee, natuurlijk niet”, reageerde de stikstofminister ietwat geïrriteerd. „Dat is in een glazen bol kijken. Maar je moet met elkaar kijken: wat kan wel? En dan is de keuze of je je focust op de groep die niet wil, of kijk je naar die hele grote groep die wél wil en ga je daarmee samenwerken.”

Van der Wal wil er ‘alles aan doen’ om verplicht onteigenen te voorkomen

Douwe Bob haakte op die woorden in. „Want er is een grote groep, een grotere groep die wel wil dan niet wil?”, vroeg hij zich af. „Ja, ook heel veel boeren zeggen dat ze mee willen doen. Waar de weerstand zit, is dat verplicht onteigenen”, zei de minister. Het kabinet heeft eerder gezegd dwang niet te schuwen als er niet genoeg stikstof gereduceerd wordt, bijvoorbeeld als er niet genoeg deelnemers zijn voor de regeling. „Ik wil dat ook niet”, zei Van der Wal daarover. „Ik doe er ook alles aan om dat te voorkomen en te vermijden.”

„Maar als de regeling niet lukt, dan gaan we wel verplicht onteigenen?”, vroeg Douwe Bob aan haar. „Nou, ik zal ‘m eens omdraaien. Als je nu op dit moment, los van de overheid, als piekbelaster dicht bij een Natura 2000-gebied zit, dan zijn er andere partijen die rechtszaken starten. Dat is niet de overheid. Het maakt je kwetsbaar om de stap niet te zetten, omdat we in de juridische situatie zitten waar we in zitten. Dus juist meedoen aan die aanpak en fors minder stikstof uitstoten, maakt het juridisch veiliger voor onze boeren.”

De regeling is open vanaf 3 juli en sluit begin april volgend jaar. „Dan gaan we horen of het is gelukt”, kapte Eva Jinek het gesprek daarna af.

Kijk de aflevering van Jinek hier terug.

Jan Slagter ziet terugkeer Matthijs van Nieuwkerk zitten, bij Jinek ontstaat discussie: ‘Ik vind het kinderachtig’