Isabella van den Berg Televisie 20 mei 2023, 09:24

Leestijd: 4 minuten

‘Een wonder’: zeiler viel van boot en overleefde híérdoor een koude nacht op het IJsselmeer

Wat een ontspannend rondje zeilen had moeten zijn, eindigde heel anders. Zeiler Jaco Baak vertrok met een catamaran van Lelystad naar Urk, maar hij viel van de boot af. „Eenmaal boven water bleek de boot te ver weg te zijn om in te halen.” En dus moest Baak zwemmen „voor zijn leven.” In Jinek vertelt hij het na.

De tocht eindigde in een totale nachtmerrie. „Urenlang heeft hij moeten zwemmen in het ijskoude water en pas de volgende ochtend is hij gevonden”, aldus Eva Jinek.

‘Maandag opgevist, nu bij Jinek’

Samen met één van de mensen die hem hebben gered, Gerrit Baarssen, vertelt de zeiler over de nachtmerrie. „Maandagochtend ben je opgevist, nu zit je in een talkshow”, aldus Jinek. „Ik denk óók traumatisch: zo snel achter elkaar. Hoe gaat het met je?” Baak vertelt over de flinke spierpijn die hij eraan over heeft gehouden. „Woensdag kon ik weer op de fiets naar werk, van Amsterdam naar Amstelveen.”

Op het werk omringden de collega’s hem met vragen. „Iedereen had in de media al gehoord dat het was gebeurd, en daarna dat het over mij ging.” De zeiltocht had ontspannend moeten zijn, Baak had deze route nota bene al eerder gevaren. Wat ging er mis? „Ik maakte een manoeuvre. Ik kreeg de boot niet door de wind, dus in plaats daarvan wilde ik de boot voor de wind draaien. Dan moet je altijd op het sturen letten, op de zeilen en de gieken – dat je die niet tegen je hoofd krijgt. De overloop van de grootschoot – het touw dat aan de giek zit – verplaatste zich heel snel van de ene naar de andere kant.” Dat ging harder en sneller dan Baak had gedacht. „Die gaf mij een duw en ik viel achterover in het water.”

Zeiler van boot gevallen

Het reddingsvest blies op en Baak kwam weer boven. „Het was niet eens zozeer schrik, ik vroeg me vooral af wat er gebeurde. Toen dacht ik: ik moet zo snel mogelijk naar de boot zwemmen. Dan merk je dat je net iets langzamer gaat dan de boot”, glimlacht Baak. De zeilboot zou volgens Baak een beetje op z’n plek moeten blijven wapperen, maar deze deed dat niet. „Dwars op de wind zag ik hem naar het oosten wegdrijven.” Baak is er niet lang achteraan gezwommen. „Dat ging hem niet worden.”

Baak was op dat moment zo’n 3 à 4 kilometer verwijderd van Urk. „Als je in het water ligt is dat best ver. De prinses Máxima-centrale lag op zo’n 6 à 8 kilometer – te ver weg. Achter mijn boot aan zwemmen was ook niet echt nuttig.” Het beste kon de zeiler dus richting Urk zwemmen – afwisselend op de rug en buik.

Zeiler Jaco Baak beleefde een bizarre nacht op het IJsselmeer, nadat zijn boot was omgeslagen. Hij overleefde het maar net en werd uiteindelijk, mede door Gerrit Baarssen van de KNRM, gered. Ze vertellen ze hoe Jaco het heeft kunnen overleven. #Jinek https://t.co/zSRAQfPyZK

— Jinek (@Jinek_RTL) May 19, 2023

‘Besef dat je de nacht op het water moet doorbrengen’

„Ik had op zich geluk dat het water 16 graden was, dat is redelijk warm.” Toch bleek Urk te ver weg. Baak wist dat hij een duwbak was gepasseerd, daar is hij ingeklommen nadat hij al drie uur aan het zwemmen was. „Hoe heb je dat in godsnaam gedaan?”, vraagt Jinek zich af. „Hij was volledig met zand gevuld, dus hij lag laag. Ik kon net op een richeltje van 2 centimeter staan met beide voeten. Ik had kramp dus ik durfde niet zo goed om helemaal op de boot te klimmen. Maar ik moest uit het water, anders red ik het ‘s nachts niet.” Het was inmiddels rond half tien ‘s avonds.

Met een lus van het reddingsvest kon Baak zichzelf net het dek optrekken. „Met het fluitje wat aan het reddingsvest zit heb ik nog gefloten naar zeilboten in de verte, maar die horen je echt niet op een kilometer afstand. Dan besef je dat je nacht daar moet doorbrengen en hoop je dat ze ‘s ochtends je boot vinden en je gaan zoeken.” Dat gebeurde.

Reddingsvest heeft het verschil gemaakt

Gerrit Baarssen, een reddingswerker van KNRM, vond met zijn team het bootje. „Het komt wel vaker voor dat je een onbemand bootje vindt. Maar we klommen aan boord om te zoeken naar aanwijzingen. Het leek echt alsof er zo iemand van het bootje afgetild was. Persoonlijke bezittingen als de portemonnee en autosleutels lagen er nog op.” Toen kon de zoektocht beginnen. „Collega’s van KNRM Urk hebben hem gevonden en hem vanuit Urk opgepikt.” Baak bleek er redelijk goed aan toe te zijn en was maar licht onderkoeld. Hoe heeft hij zich warm kunnen houden?

„Op het voordek zat een generator, ik voelde dat het staal niet helemaal koud was. Daar kon ik met opgetrokken knieën tussen zitten.” Met een capuchon van zijn jas kon hij warmte behouden op zijn hoofd én heeft Baak af en toe kunnen slapen. Een dag ervoor kreeg Baarssen nog een soortgelijke melding waarbij de persoon het níét overleefde. „Die droeg geen reddingsvest. Dat had het verschil kunnen maken.”

Je kunt Jinek terugkijken via RTL XL. 

Geld maakt (niet) gelukkig: ‘Met drie kleine kinderen gingen we failliet’