Nikki Veerbeek Televisie 13 feb 2023, 11:30

Leestijd: 4 minuten

Laatste aflevering Onze man bij de Taliban maakt indruk op kijkers: ‘Grijpt je recht bij de keel’

Sinds de streng religieuze Talibanstrijders opnieuw de macht grepen, moeten Afghanen zich schikken naar een grimmige realiteit. Journalist en documentairemaker Thomas Erdbrink legde dit op hartverscheurende wijze vast in Onze man bij de Taliban. Gisteravond kwam de laatste aflevering van de vierdelige serie op de buis.

Voor Onze man bij de Taliban verbleef Erdbrink, bekend van onder meer Onze man in Teheran, drie maanden in Afghanistan en sprak hij zowel met burgers als met de Taliban.

Laatste aflevering Onze man bij de Taliban: muziek wordt verboden

In het nieuwe Talibantijdperk verdwijnt vertier langzaam uit Afghanistan. Ook muziek wordt verboden, omdat dit gelovigen zou afleiden van hun religieuze plichten. In wat ooit „het hart van de Afghaanse muziek” was spreekt Erdbrink met een aantal voormalige artiesten. Hun leven staat door het verbod op zijn kop. Als de documentairemaker vraagt hoe het leven er zonder muziek eruitziet, antwoordt een van hen: „Het is helemaal niks. Er is geen leven zonder muziek.” Zij moeten nu hun toevlucht zoeken in bedelen. „We mogen niks meer, behalve bedelen. Alle muzikanten zijn nu bedelaar geworden. Onze instrumenten liggen thuis ingepakt en verstopt. Ze hebben alles verboden.”

Toch voelt Erdbrink dat er achter de gevels nog steeds stiekem muziek gemaakt wordt. Uitgerekend een doofstomme jongen brengt hem naar het huis van een ongehoorzame muzikant, waar een jongen naast de deur de wacht houdt. De muzikant vertelt dat hij doeken heeft opgehangen, zodat de muziek niet op straat te horen is. „Als ze buiten maar één noot horen, komen de Taliban achter je aan”, vertelt hij. „Het is heel gevaarlijk. Ik ben heel bang.” Toch riskeert hij het. „We zijn hiermee groot geworden. Wij ademen muziek. Als muziek echt uitgebannen wordt, sterf ik. Zo voelt dat.”

Ook zijn leerlingen durven het nog steeds aan om naar zijn muziekles te komen. „Als het je interesse heeft, twijfel je niet om te komen”, legt een vrouwelijke leerling uit. „Zoals mijn grote meester al aangaf, zitten we in een moeilijke situatie. En vrouwen al helemaal, die hebben het in alle opzichten moeilijk. Of het nu om muziek gaat of om het nieuws presenteren, het is vreselijk moeilijk. Maar als je echt ergens van houdt en je hebt doorzettingsvermogen, dan moet je naar mijn idee blijven komen.”

Vrouwen hebben het moeilijk in Afghanistan

Dat vrouwen de grootste slachtoffers van het strikte regime zijn, is een terugkerend thema in de afleveringen van Onze Man bij de Taliban. Middelbare scholen en universiteiten worden bijvoorbeeld verboden terrein voor vrouwen. Als vrouwen samen met mannen in een klaslokaal zitten, zou dit volgens de taliban een „verkapte vorm van prostitutie” zijn.

Erdbrink praat met de vrouwelijke nieuwslezeres Tahmina, die alleen mag werken als ze haar gezicht en haar bedekt. Ze vreest voor haar toekomst. „Het zal de mannen die de regels maken een worst wezen of vrouwen een inkomen hebben of niet”, vertelt ze. „Je ziet nu dat veel vrouwen niet kunnen werken en dan maar gaan bedelen. Dat is niet eens het ergste. Ze willen niet dat vrouwen naar school gaan. Maar als ze vrouwen zien bedelen, hebben ze daar geen problemen mee. Het maakt hen niets uit of ik rechten heb of niet.” Als ze niet aan het werk is, zit ze thuis, helemaal alleen op haar kamer. „Alles is me ontnomen.”

Later in de aflevering blijkt dat Tahmina inmiddels het land is ontvlucht. Ze is nu in buurland Pakistan aan het werk als nieuwslezers. Ondanks dat er alleen maar meer regels in Afghanistan bij lijken te komen, blijft ze hoopvol. „Ik zal altijd blijven hopen dat deze donkere wolk boven Afghanistan verdwijnt.”

Lovende reacties

Net als bij de vorige afleveringen zijn kijkers weer diep onder in de indruk van Onze man bij de Taliban. „Tranen over mijn wangen”, luidt een van de vele ontroerde reacties. „Het grijpt je recht bij de keel. Wat een moed, wat een wanhoop, wat een verdriet in dat prachtige land.”

Een bijzonder indrukwekkende vrouw. #OnzeManbijdeTaliban is een ode aan de geestkracht & moed van #vrouwen in #Afghanistan. @ThomasErdbrink heeft een indrukwekkende reportage gemaakt: moedig, empathisch & actueel.

— 🇺🇦🇪🇺Dr John 🇵🇸🏳️‍🌈#BLM💉😷#Climate (@jp_dutch) February 13, 2023

https://twitter.com/jetwegen/status/1625031694557319168?s=20&t=6utiqGOT708v9P0gIzEVMw

Uitzonderlijk goed #OnzemanbijdeTaliban

— Ici Willy (@willypost) February 13, 2023

Je kunt Onze Man bij de Taliban terugkijken via NPO Start. 

Kijkers verdeeld over De Nieuwe Vermeer: ‘Nu al geen zin in volgende week’