Judith Tielemans Televisie 10 okt 2022, 13:33

Leestijd: 3 minuten

Lale Gül over Iraanse opstand: ‘Hoofddoek is symbool van onderdrukking’

Al wekenlang vinden er protesten plaats in Iran, waar vrouwen massaal de straat op gaan om te demonstreren tegen onderdrukking na de dood van de 22-jarige Mahsa Amini in een politiecel, vorige maand. Amini was opgepakt door de religieuze politie omdat ze zich niet aan de strenge kledingvoorschriften zou hebben gehouden. Lale Gül, schrijfster van de islamkritische roman Ik ga leven, krijgt naar eigen zeggen ook „heel veel” berichten van jonge vrouwen in Nederland die hun hoofddoek niet meer willen dragen.

Dat vertelde de 24-jarige feminist in WNL op Zondag. „De hoofddoek is in Iran, maar ook in heel veel Midden-Oosterse landen én in Nederland een symbool van onderdrukking voor heel veel vrouwen”, vertelt Gül, die in een streng islamitisch gezin opgroeide. „Er zijn vrouwen die het vrijwillig dragen, die disclaimer moet je altijd maken. Maar ik ben ervan overtuigd dat de meerderheid van de vrouwen als ze niet een islamitische opvoeding hadden gehad, ze niet vrijwillig een hoofddoek zouden dragen.”

Lale Gül hoopvol, maar ook machteloos over de opstand in Iran

In de talkshow vertelt Gül hoe dankbaar ze is dat ze in Amsterdam is opgegroeid. „De burgemeester en politie stonden aan mijn kant. Dat hebben die vrouwen in Iran niet, al 45 jaar niet.” Enerzijds stemt het Gül hoopvol dat het volk in opstand komt, maar aan de andere kant voelt ze zich machteloos als ze al het geweld tegen de Iraanse bevolking ziet. „Dat zie je ook met dat 16-jarige meisje dat is vermoord. Dan denk ik weleens: kunnen ze het wel alleen?”

View this post on Instagram

A post shared by Omroep WNL (@omroepwnl)

Twee weken geleden deed Rabin S. Baldewsingh, De Nationaal Coördinator tegen Racisme en Discriminatie, een oproep om de hoofddoek toe te staan bij bijvoorbeeld de politie en boa’s. „De gedachte dat politieagenten door het dragen van een religieus symbool hun functie niet onpartijdig kunnen uitoefenen, vind ik onjuist en onnodig stigmatiserend”, schreef hij in het eerste Nationaal Programma tegen Discriminatie en Racisme.

‘Men wordt vrij geboren’

Afshin Ellian, die zelf is gevlucht uit Iran, vindt dat geen goed idee. Volgens hem zouden ambtenaren neutraliteit moeten uitstralen. Dat gaat niet samen met het dragen van een hoofddoek, stelt de rechtsgeleerde. „Stel je voor dat je een Afghaanse vrouw bent die voor de Taliban is gevlucht en er opeens een in hidjab geklede politievrouw voor je staat. Dan denk je niet dat zij de Nederlandse staat representeert. De hoofddoek representeert een ideologie.”

Volgens Ellian mogen belangrijke instituties, zoals het Openbaar Ministerie, de politie en het leger geen schijn van partijdigheid opwekken. „Geen enkele vrouw in Iran, Turkije of Saoedi-Arabië wordt met hoofddoek geboren. Men wordt vrij geboren. Het zijn politieke en religieuze ideologieën die bepaalde dingen opleggen. De hoofddoek heeft zo’n lading dat Iran een ideologische politie heeft om een meisje van 22 te doden.”

‘Als dit doorgaat zal de impact gigantisch zijn’

De rechtsgeleerde is diep geraakt door de situatie in zijn geboorteland en is er naar eigen zeggen soms wel tot 1 uur ‘s nachts mee bezig. „Elke avond weer hoor ik dat er mensen worden gearresteerd. Wat er gebeurt is uniek. Als dit doorgaat zal de impact gigantisch zijn.”

Minister van Defensie Kajsa Ollongren (D66) is ook geen voorstander van de hoofddoek bij het leger en de politie, maar zou wel graag mensen met allerlei achtergronden bij overheidsinstanties willen betrekken. „Ik denk dat het heel belangrijk is dat de uitstraling altijd neutraal blijft. Een uniform is functioneel en neutraal”, vertelt de minister in WNL op Zondag.

WNL op Zondag is terug te kijken via NPO.

Hoe omgaan met date die ‘tegengas’ wil? LLDL-kandidaat heeft daar hét antwoord op