Erik Jonk
Erik Jonk Televisie 8 jun 2022, 
Leestijd: 4 minuten

Kijkers in verwarring om Recht in de ogen: van ‘wat prachtig’ tot ‘wat bereiken we hiermee?’

Recht in de ogen
Charles Groenhuijsen in Recht in de ogen. Foto: Omroep MAX

Niet of zelden vertoond op de Nederlandse tv: slachtoffers van misdrijven die praten met en in de ogen kijken van de dader. Recht in de ogen liet dat gisteravond op NPO 1 zien. Kijkers reageren verschillend. De een vindt het mooie televisie, de ander vraagt zich af: „Wat moeten we hiermee?”

Dader en slachtoffer van een misdrijf die met elkaar in gesprek gaan. Dat zorgt voor ontroerende ontmoetingen. Woede en tegenstellingen maken plaats voor begrip en erkenning en soms zelfs tot verzoening. Dat hebben Omroep Max en presentator Charles Groenhuijsen voor elkaar gekregen. Gisteravond was de eerste aflevering te zien. Voor NPO 1-begrippen trok Recht in de ogen met bijna een half miljoen kijkers geen bijster hoge score. Gereageerd op sociale media werd er echter veel.

‘Herstelrecht’ in Recht in de ogen

Dader en slachtoffer van een misdrijf die elkaar ontmoeten, staat ook wel bekend onder de termen herstelrecht of herstelbemiddeling. Onderzoek heeft aangetoond dat herstelrecht effectief is. Het maakt slachtoffers sterker en geeft ze meer genoegdoening. Recidive door de dader zou worden verminderd en Nederland zo een stukje veiliger gemaakt. Een expert van de gevangenis in Arnhem zegt daarover in Recht in de ogen: „Iedereen die hier zit, kan jou buurman worden.” Het slachtoffer krijgt antwoorden op zijn of haar vragen. En hij of zij kan eens vertellen wat de impact van ‘de daad’ is geweest. Aan iemand die geen gezicht had, maar alleen een bivakmuts en een pistool was. Zoals Sybren.

Sybren kreeg vier jaar geleden in een snackbar waar hij werkte een pistool op z’n hoofd. De dader telde af van tien naar nul, toen hij een kluis moest openen. „Dan zorg je ervoor dat hij niet bij dichter bij de 0 komt. Ik ging niet de held uit hangen”, bekende de jonge overvallen snackbarman. De buit: ongeveer 1500 euro cash.

Ontmoeting tussen dader en slachtoffer geslaagd

Recht in de ogen biedt Sybren en de ‘man van toen’ de gelegenheid om elkaar te ontmoeten. De dader: „Als ik hier niet op in was gegaan, dan was ik een Lul de Behanger geweest. Het is niet eens een boef, altijd een boef. Ik heb hier oprecht spijt van.” Tijdens de ontmoeting komt hij  met een bekentenis dat zijn wapen nep was. „Jij hoorde aftellen, ik was gewoon egoïstisch bezig. Je dacht dat je leven voorbij was.”

De overvaller, met nog twee zware zaken op z’n geweten, was naar Marokko gevlucht, maar zag zichzelf in Opsporing Verzocht. Toen ging hij terug – hij wist genoeg – en werd op Schiphol aangehouden. Sybren wist ondertussen niet hoe hij boos moest zijn op iemand met een capuchon en een bril. Maar ondertussen kon hij in de snackbar geen dweil meer over een tafeltje krijgen. De zaak zat hem diep. Het slachtoffer werd na het drama kapper en kon er uiteindelijk een punt achter zetten.

Moord op Nadine Beemsterboer

Nadine Beemsterboer uit Hoorn was het tweede verhaal van Recht in de ogen. Zij werd in 2006 om het leven gebracht met 36 messteken. Dat was destijds vlakbij de redactie van Metro. Haar ouders en zus zijn jarenlang op een indrukwekkende manier in actie gekomen voor slachtoffers van zaken die hen zelf overkwam. Dat gebeurde via de Nadine Foundation. Zij gingen scholen en gevangenissen langs om te praten over zinloos geweld. Ook hierbij gingen nabestaanden het gesprek met de dader van de gruwelijke moord aan. Het heeft hen, vergeven of niet (dat verschilde en zien we pas een volgende aflevering), veel gebracht.

Kijkers lijken door Recht in de ogen wat in verwarring. De een vindt de ontmoetingen maar wat prachtig. Anderen vinden het moeilijk om te zien. Wat bereiken we hier nu mee?, is eigenlijk hun vraag. Het antwoord hebben de deelnemers aan het programma natuurlijk wel, maar toch. Sommige mensen vinden dit ‘gewoon’ lastig. Zo heeft de zus van Nadine Beemsterboer de dader al langere tijd vergeven, maar krijgt zij ook te horen: „Je verloochent je zusje.” „Maar”, zegt ze zelf, „Nadine was het 100 procent met me eens geweest.”

Hier onder zie je enkele reacties:

https://twitter.com/Willematthea/status/1534259415788007430

De uitzending van Recht in de Ogen terugkijken? Dat kan hier.

Stille tocht Limburg voor omgebrachte Gino, erehaag met auto’s en motoren

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.