Erik Jonk Televisie 19 apr 2022, 08:24

Leestijd: 3 minuten

Kijkers onder indruk van docu Hitlers kindsoldaten: ‘Dapper dat de mannen het vertellen’

Veel tv-kijkers waren gisteravond onder de indruk van Hitlers kindsoldaten. In de documentaire kwamen vijf NSB-kinderen uit de Tweede Wereldoorlog, geronseld door de Waffen-SS, aan het woord. Voor heel wat kijkers was dat onderwerp onbekend: „Dat wist ik helemaal niet.”

„Men vader ‘heb’ er ogenschijnlijk nooit over willen praten.” „Mensen vroegen: wat heb jij in de oorlog gedaan? Dan moet je daar een leugentje voor verzinnen.” En: „Als jongens van inmiddels 16 jaar, moesten we naar een executie kijken.” ‘Zomaar’ wat uitspraken uit de docu Hitlers kindsoldaten, gisteravond uitgezonden door AVROTROS. Kijkers vinden het dapper dat de mannen, de kindsoldaten dus, die aan het woord kwamen, hun verhaal eens durfden te doen. Zij hebben altijd moeten leven met het idee dat hun ouders ‘heulden met de vijand’ en werden daarin meegesleept.

Als je ouders aan de foute kant van de lijn stonden en de kinderen moeten boeten. Verdrietige verhalen, wel dapper dat deze mannen hun ervaringen vertellen waar ze al zolang mee moeten leven #HitlersKindsoldaten

— Carmen Kleinegris (@CarmenKleinegri) April 18, 2022

‘Hitlers kindsoldaten ongewild verzeild in oorlogsmachine’

Pieter Jan Hagens, vader van politiek verslaggever Sam die tegenwoordig vaak aanschuift in Vandaag Inside, presenteerde Hitlers kindsoldaten: „Vijf tieners die ongewild verzeild raken in de oorlogsmachine van Adolf Hitler”, zei hij over de piepjonge soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. „Inmiddels zijn het hoogbejaarde mannen, die op de valreep hun verhaal vertellen. Vaak voor het eerst, uit schaamte. Hun verhalen staan niet op zichzelf. Ongeveer vijfhonderd Nederlandse jongens trof hetzelfde lot. Jochies, kind van NSB-ouders.”

Die jochies kregen in Oostenrijk, waar sommigen van de mannen voor Hitlers kindsoldaten naar terugkeerden, te horen: ‘oorlogsgeschikt’. Na een keuring, waar dingen als ‘voorhuid terugtrekken’ klonken. En eentje antwoordde: „Ik heb me toch helemaal niet aangemeld?” „Doorlopen”, was het enige woord dat volgde. Ze kregen een totale soldatenopleiding. „Ik mag er niet groots op zijn”, zegt eentje, „maar ik was daardoor een goed schutter.”

Duizenden NSB’ers ontvluchtten Nederland

Het gebeurde allemaal na 5 september 1944. Op die dag sloegen zo’n zestigduizend NSB’ers, vooral vrouwen en kinderen, op de vlucht naar Duitsland na aanhoudende geruchten over de naderende geallieerden. Van de jongens in deze groep werd geëist dat zij zich zouden inzetten voor de Duitse oorlogsvoering. Ze werden van hun ouders gescheiden en overgebracht naar de eerder genoemde weersportkampen van de Hitlerjugend in Oostenrijk.

Wie waren deze kindsoldaten, vroeg AVROTROS zich af. Nu, 77 jaar later, zijn er nog maar weinig van deze getuigen in leven. Na het grootste deel van hun leven gezwegen te hebben, vertelden zij toch hun complete verhaal. Nog altijd denken ze dagelijks terug aan deze gebeurtenissen die zo’n diepe stempel op hun leven hebben gedrukt.

Schuldgevoel bij Hitlers oorlogskinderen

Pieter Jan Hagens aan het einde van het door meer dan een half miljoen mensen bekeken programma: „De oorlog is ten einde, maar de lijdensweg van onze jongens niet. Een half jaar zitten ze vast onder erbarmelijke omstandigheden in een Amerikaans krijgsgevangenkamp in Oostenrijk. En dan komen ze terug in Nederland, hier in kamp Amersfoort. 16 jaar zijn ze. Ze worden niet gezien als oorlogsslachtoffers, maar over één kam geschoren als vrijwilligers van de Waffen-SS. Ze hoeven niet voor de Krijgsraad te verschijnen, maar de jongens gaan naar heropvoedingskampen.” Zelf zegt er eentje: „Ik hoorde bij die club die misdadig was, in Auschwitz. Ik hoor daarbij! Schuldgevoel…”

Een ander, fel: „Ik moest het doen. Ik moest het doen hè? Maar ik heb mijn land, mijn Nederland nooit verraden.”

Hieronder zie je een aantal reacties van kijkers. Zij waren namelijk behoorlijk onder de indruk.

https://twitter.com/silt_tweets/status/1516144409859006468

Keek naar #HitlersKindsoldaten. #2doc over de schaamte en het verdriet van 5 jongens uit NSB-gezinnen. Door de Waffen-SS geronseld. Tegen hun wil ingezet voor de Duitse oorlogsvoering, omdat hun ouders fout waren. 14, 15, 16 jaar oud pas.
Voor mij onbekend stukje geschiedenis. https://t.co/NxG3pf0q4l

— J🍋sephien Sierag 📚🌸🍣🐨📷 (@josephiensierag) April 18, 2022

@2Docnl @AVROTROS Een bijzondere documentaire. Indringend in hedendaags licht! Ook in Duitsland belicht! Hitlers kindsoldaten. pic.twitter.com/plLspUoAgn

— Michiel Bilstra (@MichielBilstra) April 18, 2022

Prachtig @2Docnl verhaal over de 15- en 16-jarige Nederlandse jongens vd #Hitlerjugend. Vertelt door de nu oude mannen. Wat ‘n heftige tijd hebben zij gehad. #HitlersKindsoldaten

— WdW (@walterdewit) April 18, 2022

Voor mij een vrij onbekende geschiedenis #hitlerskindsoldaten Indrukwekkend verhaal, hoewel hun achtergrond als NSB-kinderen niet echt naar voren komt. #npo2

— Gerhard Boersema (@Gboersema) April 18, 2022

#hitlerskindsoldaten #npo2 aangrijpend relaas van oude mannen die in hun prille jeugd tot kind soldaat werden opgeleid.https://t.co/d6ZCiFcOd8

— WimRuesink (@WimRuesink) April 18, 2022

Wat een vreselijke verhalen over Hitlers kindsoldaten. De Tweede Wereldoorlog blijft hartverscheurend.#2Doc

— Francisca Drijver (@FDrijvert) April 18, 2022

Al maken sommigen ook een kanttekening als deze:

https://twitter.com/sj_dk/status/1516130451479580680

Wil je Hitlers oorlogskinderen terugkijken? Dat kan hier.

Veel steun na overlijden zoontje Cristiano Ronaldo: ‘Jouw pijn is onze pijn’