Julia Osendarp
Julia Osendarp Televisie 8 apr 2022, 
Leestijd: 4 minuten

Tranen bij kijkers na schokkende onthullingen in Jeugdzorgtapes: ‘Woorden schieten tekort’

Jeugdzorg Jojanneke van den Berge Jeugdzorgtapes kijkers
Eli (28) vertelt haar heftige en treurige verhaal in Jojanneke en de jeugdzorgtapes. Foto: Jojanneke en de jeugzorgtapes / EO

Mocht je Jojanneke en de jeugdzorgtapes nog willen kijken, bereid je dan voor op tranentrekkende verhalen. Kijkers van de docu-reeks kunnen haast niet geloven wat ze zien. Jongeren doen een oproep tegen jeugdzorg en het systeem. Dat ze, volgens hen, voor het leven tekende en traumatiseerde.

Journaliste Jojanneke van den Berge dook voor haar nieuwe docu-reeks Jojanneke en de jeugdzorgtapes in de schrijnende verhalen achter kinderen die in instellingen terecht komen. Eerder maakte de journaliste al een programma over de prostitutie en dit keer neemt ze de jongeren in de hulpverlening onder de loep. En dat is niet allemaal rozengeur en maneschijn, blijkt, integendeel juist.

Jojanneke van den Berge duikt in schrijnende situatie jeugdzorg

Jaarlijks worden 19.000 kinderen uit huis geplaatst in totaal zijn er 43.000 uit huis geplaatste kinderen in Nederland. Jojanneke kaart de pijnlijke situatie bij jeugdzorg aan. Driekwart van de jeugdzorg-kinderen krijgt te maken met psychisch of lichamelijk geweld. Bijna 80 procent van de kinderen die in een gesloten instelling zat, zegt daar slechter uit te zijn gekomen dan ze erin gingen.

Kinderen die worden weggehaald bij hun ouders en zelfs soms worden opgesloten. De beelden in de docu-reeks zijn droevig en raken veel kijkers. Jojanneke luistert naar verhalen van verschillende jongeren die te maken kregen met jeugdzorg.

Verhalen van jongeren over hun leven in instellingen

Jamie (17) wordt als vierjarig jongetje wakker in een buggy, zonder vooraf te weten dat hij uit huis is geplaatst. Zijn moeder kon niet meer voor hem zorgen, zijn vader is uit beeld. Hij vertelt over zijn leven in instellingen. Zijn moeder zag hij nooit meer terug. Een pijnlijke stilte volgt in het interview als hij dat vertelt.

Maar de kijker ziet ook de heftige video’s van Doke (15), waarin te zien is dat Doke tegen haar zin, en die van haar moeder, uit huis wordt gehaald. De beelden zijn hartverscheurend en Doke’s moeder haalt haar dochter uiteindelijk stiekem uit de instelling, waarna ze op de vlucht blijven voor jeugdzorg. Jojanneke spreekt hen op hun schuiladres.

Aanklacht tegen systeem en jeugdzorg

De situatie van moeder Maria en Doke is niet optimaal en ook thuis gebeuren heftige dingen. Doke blijkt seksueel misbruikt in een instelling en moeder Maria houdt haar dag en nacht in de gaten. Een treurig gesprek tussen moeder en dochter volgt voor de camera. De situatie is niet ideaal, dat weet Doke ook, maar ze wil bij haar moeder blijven. „Ik weet dat we daar wel uitkomen, ook al gaat dat met horten en stoten.”

Nando (17) zat vanaf zijn vierde op 21 verschillende opvangplekken en kreeg met bijna 200 verschillende hulpverleners te maken. Met veel relativeringsvermogen maakt hij een roadtrip langs alle instellingen waar hij ooit zat. „Opgeslokt in het systeem”, noemt hij het. Hij belicht de hechtingsproblematiek die veel jeugdzorg-jongeren ervaren.

Kijkers in tranen door euthanasie Eli

Alle verhalen zijn even verdrietig, maar kijkers lijken vooral bij het verhaal van Eli (28) vol ongeloof te kijken. Op haar tiende wordt ze uit huis geplaatst en rouleert ze tussen instellingen en pleeggezinnen, waar zij mishandeld en misbruikt wordt door begeleiders. Ze belandde in een jeugdgevangenis, inclusief het regime dat daarbij hoort, door een gebrek aan opvangplekken. Ze zat tussen de delinquenten en het gevangenispersoneel zonder zelf de wet te overtreden.

Inmiddels zit Eli in een euthanasie-traject, ze wil niet meer leven. Over een paar weken stapt zij uit het leven. En vooral het verhaal achter de jurk die ze aantrekt bij haar afscheid, raakt veel kijkers. De jurk is tweedehands. „Ik heb zelf ook altijd het gevoel gehad dat ik tweedehands ben.” Ze wil erkenning en excuses van de staat. Jojanneke kaart aan dat Eli er niet meer is als die excuses er zouden komen. „Nee, maar al die anderen wel en daar doe ik het voor”, sluit ze af.

Wil je de eerste aflevering van Jojanneke en de Jeugdzorgtapes kijken? Je vindt aflevering één hier. 

Cilla’s zoon stond aan rand van uithuisplaatsing door toeslagenaffaire: ‘Geld kan trauma niet helen’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.