Julia Osendarp Televisie 26 aug 2021, 09:34

Leestijd: 3 minuten

Jaren liegen over je studie? Fenomeen spookstudent komt vaker voor dan je denkt

Iedereen laten geloven dat je studeert, terwijl je eigenlijk gestopt bent met je studie. In de documentaire Pretend Student doen vijf spookstudenten hun verhaal. Gisteravond schoven twee ex-spookstudenten aan bij Op1 om hierover te vertellen.

Aankomende maandag verschijnt de documentaire op televisie. Mike, Luna, Stijn, Bas en Léon vertellen in Pretend Student over de leugens die ze in stand houden of hielden. Mike en Luna zitten nog midden in het proces, de andere drie hebben hun geheim opgebiecht. Geschiedenisstudent Bas Brouwer en oud-student Léon Vlegels vertellen bij Op1 hoe hun leugens uit de hand liepen en wat voor effect dit had op hun leven.

Jarenlang hielden Bas Brouwer en Léon Vlegels de schijn op dat ze studeerden. In werkelijkheid waren ze gestopt met hun studie. In de documentaire Pretend Student worden studenten gevolgd die doen of deden alsof ze studeren. Hoe zijn zij in deze situatie verzeild geraakt? #Op1 pic.twitter.com/YtlmkJ77R7

— Op1 (@op1npo) August 25, 2021

Documentaire Pretend Student

De 25-jarige Bas Brouwer vertelt aan tafel dat de leugen vaak klein begint, maar plots een jaar aan kan houden. Hij was anderhalf jaar spookstudent. Presentator Charles Groenhuijsen vraagt hoe hij zijn leugens volhield als hij naar een feestje ging of mensen tegenkwam. „Je moet elk moment opletten dat je jezelf niet verraadt. Dat lijkt me heel stressvol?”, vraagt de presentator. Dat beaamt Brouwer. Hij legt uit dat hij altijd vaagheden vertelde en handig werd in het vermijden van vragen.

Oud-student Léon Vlegels deed er nog een schepje bovenop. Hij loog twee keer over zijn studie en hield dit maar liefst acht jaar in stand. Hij vertelt dat hij bij de eerste studie in een sociaal isolement raakte en geen vrienden meer had. „Ik durfde mezelf niet te laten zien. Ik was heel erg depressief in die tijd. Toen kwam ik op een universiteit in de stad en durfde ik het niet aan om mezelf te laten zien.” Zowel Vlegels als Brouwer omschrijven hun dubbelleven als een eenzame tijd.

Leugen van spookstudent over studie loopt snel uit de hand

In de documentaire verschijn ook de 24-jarige Stijn. Hij vertelt hoe hij zijn huisgenoten liet geloven dat hij tentamens had. Daarvoor bracht hij zijn tijd door op een bankje in het park. „Piekeren over de toekomst, over de afgelopen dag. Zal ik nergens door de mand zijn gevallen”, spreekt hij in de documentaire.

Presentatrice Carrie ten Napel vraagt wanneer voor Vlegels het moment was om zijn verhaal op te biechten. „Op een gegeven moment waren de leugens op”, zegt de ex-spookstudent. Hij vertelt dat het beruchte afstudeermoment, met datum, daarin doorslaggevend was. „Ik dacht: Als het me niet lukt om het voor die tijd de vertellen, dan lukt het me niet en ga ik het ook niet meer proberen.” Vlegels legt uit dat hij in die tijd veel dacht aan zelfmoord. „Het was dus of een einde aan je leven maken of het eerlijk vertellen aan je familie?”, reageert Ten Napel. Vlegels beaamt dat die keuze voor hem een ultimatum betekende en hem uiteindelijk liet inzien dat hij zijn verhaal moest opbiechten.

Verhaal opbiechten aan familie

Presentator Groenhuijsen vertelt dat de situatie van Vlegels en Brouwer veel vaker voorkomt dan mensen wellicht denken. Twee geïnterviewden in de documentaire hebben hun verhaal nog steeds niet aan familie verteld. De familie van Vlegels reageerde uiteindelijk heel anders dan hij had verwacht. „Iedereen was verdrietig voor mij. Niet boos. Ze reageerden met liefde.” Dat gold ook voor de situatie van Brouwer. „Ik werd heel liefdevol ontvangen.” De geschiedenisstudent legt uit dat je op zo’n jonge leeftijd niet altijd in staat bent om een studiekeuze te maken. „Voor mij was de tijd op 21-jarige leeftijd nog niet rijp. Ik was nog te onverantwoordelijk, te losbandig en te impulsief.”

Maandag 30 augustus is Pretend Student te zien om 21.15 bij de EO op NPO3.

Wil je de hele uitzending van Op1 bekijken? De aflevering van gisteravond vind je hier.

Denk je aan zelfmoord? Praat erover. Bel 0800-0113 of chat via 113.nl.

UvA-docent stapt op na versoepelingen: ‘Welke les leren we onze studenten?’