Erik Jonk Televisie 23 mrt 2021, 12:01

Leestijd: 8 minuten

Richard Groenendijk vrijwilliger in het Erasmus MC: ‘Zorg zwaar onderschat’

Cabaretier, presentator, zanger, televisiemaker en tekstschrijver was Richard Groenendijk al. Sinds kort is de Rotterdammer ook vrijwilliger in het ziekenhuis, om de twee weken een dag. En dat heeft alles te maken met het tv-programma BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden.

Het is een mooie tegenstelling. Zondagavond om 22.00 uur nog live op de buis als jurylid in Op Zoek Naar Maria, de zoektocht naar de hoofdrol voor de musical The Sound of Music. Vorige week maandag niets van al die glamour in het AFAS Circustheater in Den Haag. Nee, Richard Groenendijk liep in het wit rond in het Erasmus MC, een ziekenhuis in Rotterdam. Als vrijwilliger, hard werkend met allerlei klusjes voor de zieken. En vooral als luisterend oor en in voor een praatje.

View this post on Instagram

A post shared by Richard Groenendijk ®️official (@richard_groenendijk)

BN’ers in het ziekenhuis

Richard Groenendijk (48) deed dat al eerder, als ‘stagiair’. Hij was enkele maanden een van de bekende Nederlanders in BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden. Dat gold ook voor modeontwerpster en mediapersoonlijkheid Olcay Gulsen en de actrices Isa Hoes en Monic Hendrickx. De vier volgden een spoedcursus en een stage. Niet op de corona-afdeling, dat ging niet. Maar wel op – helaas ook – drukbezochte andere afdelingen. Zo stond Richard Groenendijk kankerpatiënten bij op oncologie. Vanaf vanavond zien we het wel en wee in BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden op SBS6.

Richard Groenendijk wilde al vrijwilliger zijn

Voordat Richard Groenendijk aan BN’ers in het ziekenhuis besloot mee te doen, had hij het al in zijn hoofd. „Ja, ik wilde iets doen in de zorg. Niet betaald, maar als vrijwilliger”, vertelt hij aan de telefoon aan Metro. Zijn leven stond door corona vorig jaar net als bij veel anderen stil. „130 voorstellingen in het theater had ik te gaan. Allemaal afgezegd en verplaatst naar een jaar later.” Helemaal verdween Groenendijk niet, vooral na de zomer. Hij maakte in een jurk furore met twee ‘corona-singles’. Als Jopie Parlevliet zong hij/zij Tebbie Nou Op Je Muil? en Spuitje D’r In, Spuitje D’r Uit. Groenendijk dook op als oliebol in de speciale oud en nieuw-versie van The Masked Singer. Nu is de alleskunner dus elke zondag live te zien in Op Zoek Naar Maria.

Vlnr: Olcay Gulsen, Richard Groenendijk, Monic Hendrickx en Isa Hoes.Een handje helpen in de zorg dus, zo was het plan voordat tv-makers hem voor hetzelfde vroegen. Groenendijk: „Ik hoorde veel collega’s zeggen dat ze alleen maar kunnen zingen of acteren. Maar je kunt toch wel een bak vla naar iemand brengen? Ik had al een paar keer staan repeteren en had tijd, energie en geld in voorstellingen gestoken. Op een gegeven moment dacht ik: ‘Ik wacht wel tot we weer helemaal mogen, ik ga iets anders doen’. Van huis uit heb ik meegekregen dat er altijd wel wat te doen is. Gelukkig heb ik de afgelopen tien jaar heel hard gewerkt en een beetje een buffer opgebouwd. Ik maak me financieel nog geen grote zorgen, bij Op Zoek Naar Maria krijg ik netjes betaald. Ik mis het theater absoluut, voor mijn vak vind ik het heel erg. In de zorg heb ik het echter naar mijn zin. Het is de bedoeling dat als ik weer in het theater sta, ik eens in de veertien dagen vrijwilligerswerk in het ziekenhuis blijf doen.”

‘BN’ers in hetziekenhuis was best zwaar’

Dat hij nu uit zichzelf in het Erasmus MC actief is, was wel even wennen. „Na begin januari waren er opeens geen camera’s meer. Ik was veel meer op mezelf aangewezen.” Het gaat hem inmiddels goed af. „Ik loop de kamers langs, maak een praatje met de mensen. Als ze geholpen moeten worden met het toilet, dan doe ik dat. Als ze iets nodig hebben, dan haal ik het. Ja, het is leuk.”

De maanden in BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden vielen hem best zwaar, geeft Richard Groenendijk. „De verpleegkundigen lopen de hele dag. Mijn afdeling oncologie ligt altijd helemaal vol. Afschalen kan daar niet, maar er liggen zwaar zieke patiënten. Op een gegeven moment hadden we twintig mensen liggen waarvan er negentien palliatief waren (in de laatste levensfase, red.). Bijna elke patiënt die ik tijdens de afleveringen had, is overleden. En die zijn niet allemaal 91 en 89 jaar hoor. Die zijn ook 23 en 44 en dat was confronterend. Ik had trouwens geen huid meer over van het ontsmettingsmiddel. Gelukkig is het veilig. Nu ik bij Op Zoek Naar Maria elke week wordt getest op corona al helemaal. Ik ga telkens veilig het ziekenhuis in.”

Richard Groenendijk kan een hartfilmpje maken

Groenendijk, Gulsen, Hoes en Hendrickx kregen zoals gemeld een ‘spoedcursus’ voor BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden. Richard Groenendijk: „Noem het een korte basiscursus. Peanuts bij wat verpleegkundigen allemaal moeten kunnen. Dat had ik zwaar onderschat, dacht dat dat op een A4-tje zou passen. Maar nee, excuses van mijn kant: ze hebben te maken met dikke studieboeken. Wat wij hebben geleerd zijn de basisdingen. Ik kan een bed verschonen, de mensen zelf verzorgen. Wat wondverzorging, een verplichte reanimatiecursus… en ik kan de basismetingen doen. Denk aan de bloeddruk, de hartslag, de ademhaling, temperatuur en een hartfilmpje maken. Bij dat laatste kan ik de electroden aanleggen, maar het filmpje kan ik niet uitlezen. We moesten eerst oefenen op een pop en dat liep af en toe in het honderd natuurlijk. Maar uiteindelijk vond ik het in de praktijk heel interessant allemaal. Als het nodig is, kan ik je in principe komen wassen vanavond hoor.”

View this post on Instagram

A post shared by Richard Groenendijk ®️official (@richard_groenendijk)

Wat Richard Groenendijk misschien ook had onderschat, is de werkdruk in het Erasmus MC en dus in het ziekenhuis in het algemeen. „Niet normaal. Van alle diensten die ik heb gedraaid, hebben we twee keer koffiegedronken op het tijdstip waarop dat was gepland. Constant gaat dat belletje. Het fijne van het vrijwilligerswerk dat ik doe, is dat ik nu wat meer tijd heb om bij een patiënt te blijven hangen. In BN’ers in het ziekenhuis werkten we steeds in paren. Dan zat ik met een verpleegkundige in zo’n paar. Nu kom ik er als vrijwilliger extra bij. Als het stel verpleegkundigen naar het volgende belletje moet, kan ik bij de patiënt blijven. Nog even een kopje theedrinken en de hand vasthouden. Ik vroeg me eerst af wat ik als vrijwilliger toe zou voegen, maar ik krijg nu telkens terug dat de mensen het erg prettig vinden.”

Humor in het Erasmus MC

Hoe zwaar de afdeling oncologie ook is, humor kan er wat Richard Groenendijk betreft zijn. „Ik ben gelukkig niet bang van zieke mensen en durf een geintje te maken. Ik ga niet ach en wee roepen en aan een bed staan meehuilen, dat vinden de patiënten helemaal niet fijn. Vooraf dacht ik dat het op de afdeling heel erg over de dood zou gaan, maar het gaat er juist over het leven. Gelukkig ben ik goed in het psycho-sociale gedeelte, ik kan bij iemand aanvoelen wat wel en niet kan.”

Hij legt uit: „Zo had ik zo’n oude dame, een lekkere Rotterdamse. Ze was een beetje dol op me. Ik kwam een keer binnen en toen zei ze: ‘Als mijn bovenlichaam in beeld komt, dan vind ik dat helemaal niet erg hoor’. De vrouw was de schaamte allang voorbij. Dan zeg ik: ‘Ja maar de kijker moet ook nog naar bed vannacht hè’. En toen ze zei dat ze die nacht drie artsen aan haar bed had gehad, reageerde ik met dat ik een morning after-pil zou halen. Mijn collega’s zag ik kijken van ‘neeeee, wat zegt ie nou?’. Maar die vrouw lag helemaal in een deuk, die kwam niet meer bij. En kijk, ik had ook een dame die om 18.00 uur met haar vriendin was getrouwd en om 23.00 uur overleed. In zo’n situatie kom ik niet met een geintje aan zetten. Dan neem ik het ook wel mee naar huis, hoewel ik het gelukkig meestal goed kon loslaten. Je moet een beetje de balans vinden. Als het je allemaal niets doet, moet je het werk niet gaan doen. Neem je alles mee naar huis, dan moet je het ook niet gaan doen.”

Zorgmedewerkers hoeven geen applaus vanaf het balkon

BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden is er natuurlijk niet voor niets. Wat willen Richard Groenendijk en de andere drie de kijkers meegeven? „Isa Hoes had wel een goeie. Zij zei dat we een beetje willen zorgen voor de zorg. Veel mensen hebben namelijk geen flauw benul van wat er allemaal gebeurt in de zorgsector. Hoe zwaar het werk is en hoe de mensen in de zorg met hun enkels in de narigheid staan. Ik vind dat ze daar te weinig waardering voor krijgen. Tijdens een van de diensten kwam een verpleegkundige terug op dat applaus voor de zorg van het vorig voorjaar. Ze zei: ‘Ik hoef helemaal geen applaus. Ik wil alleen maar dat mensen een beetje oppassen, afstand houden en begrip tonen. Meer niet.’ En dat is natuurlijk ook zo. Wij staan allemaal te klappen op een balkon, ik heb daar ook aan meegedaan. Ondertussen ziet het gros van de bevolking niet met hoeveel toewijding de mensen in de zorg bezig zijn.”

BN’ers in het ziekenhuis: leren van de helden is vanaf vandaag om 21.30 uur acht dinsdagen te zien op SBS6. Het programma kun je terugkijken op Kijk.nl.

Succes videodagboek Anne Frank krijgt vervolg met beelden uit kampen