Metro-stelling: ‘Nederland moet cryptovaluta in de ban doen’
Onlangs kwam het bericht dat China de zoveelste stap heeft genomen om cryptovaluta aan banden te leggen. En eerder riep ook het CPB op om in Nederland maatregelen te nemen. Aanleiding voor de redactie om de volgende stelling aan het Metro-panel voor te leggen: ‘Nederland moet cryptovaluta in de ban doen’.
Deze keer geven EW-columnist Constanteyn Roelofs, ING-econoom Teunis Brosens en cryptokenner Peter Slagter commentaar op de stelling.
De experts uit het Metro-panel:
‘Laat cryptovaluta lekker op het internet, maar accepteer ze niet als algemeen betaalmiddel’
„Nederland moet vooral gewoon helder krijgen wat cryptovaluta zijn. Aan de ene kant wordt het vooral gezien als speculatiespel voor jongetjes die snel geld willen maken op internet en elkaar helemaal gek maken in appgroepen en via twitteraccounts. Maar achter de technologie waar het hele cryptosysteem om draait – de blockchain – zit een heel anarchistisch idee om de staat de controle over het geld uit handen te nemen.
Dat vind ik wel een beetje bijzonder, omdat we toch al minstens een paar eeuwen in een systeem zitten waarin de staat de economie reguleert door de hoeveelheid geld te beïnvloeden. De manier waarop we de financiële crisis van 2008 zijn uitgekomen is bijvoorbeeld door heel veel geld in de markt te pompen. Dat is gewoon zo’n essentieel gereedschap van de overheid om een land leefbaar en productief te houden. Daarom kan ik me voorstellen dat landen denken: ‘Laten we die crypto’s maar niet doen, want dan raken we een belangrijk instrument kwijt om de economie op de rails te houden’.”
‘Niet kijken naar model van Chinese staatsdwang’
„De vraag is voornamelijk of Bitcoin en andere cryptovaluta nu digitale munten zijn of gewone munten. Uiteindelijk zijn ze bedoeld om er ook andere economische zaken mee te kunnen verhandelen. Je zou Bitcoin ook kunnen zien als de nationale munt van het internet, al is het internet geen staat, maar gewoon een gedistribueerd systeem. Ik zou zeggen: laat cryptovaluta lekker op het internet, maar accepteer ze niet als algemeen betaalmiddel waarmee je bijvoorbeeld ook je belasting of parkeerboetes kunt voldoen.
Sowieso denk ik niet dat de Chinese staatsdwang en controledrift een model is waar wij naar moeten kijken. Zeker niet omdat er op het moment al veel vrijheden onder druk staan door de coronamaatregelen. Ook zie ik niet goed in hoe je cryptovaluta zou kunnen verbieden. Het is toch een beetje zoals discomuntjes: als je met andere mensen afspreekt om jouw dollars in te wisselen voor digitale tokens, is daar weinig tegen te doen.”
‘Dit tempo van innovatie moet je niet willen wegdrukken’
„Ik vind het geen goed idee om cryptovaluta in de ban te doen, maar ik snap wel waar de roep vandaan komt. Er gaat best wel eens wat mis in cryptoland, zo zijn er mensen die hun geld zijn kwijtgeraakt aan onzinmunten. Om twee redenen vind ik verbieden toch geen goed plan.
Ten eerste lijkt het mij niet de manier om problemen op te lossen. Er zijn duizenden verschillende cryptovaluta in omloop en waarschijnlijk is het maar een heel klein percentage dat echt lange termijn-toekomst heeft of waarin een bepaalde innovatie zit die de moeite waard is. De rest varieert van goede pogingen tot grapjes en trucs om mensen geld uit de zak te kloppen. De cryptowereld is eigenlijk een soort laboratorium voor de financiële dienstverlening. Hoe dat veld zich gaat ontwikkelen weet eigenlijk niemand, maar op technisch niveau vinden er hele interessante innovaties plaats. Dat tempo van innovatie moet je niet willen wegdrukken.
De misstanden op de cryptomarkt moet je natuurlijk wel gaan reguleren. Maar laat dat nou precies ook zijn waar de Europese Commissie mee bezig is, om zo consumenten te beschermen en cryptobedrijven duidelijkheid te verschaffen.”
‘Moeilijk om dingen op het internet te verbieden’
„De tweede reden dat ik verbieden niet zie zitten, is dat het je niet gaat lukken. We zijn hier niet China, met een grote firewall om ons internet. Sowieso is het daarom moeilijk om dingen die op het internet gebeuren te verbieden. Neem online casino’s: die waren lange tijd verboden in Nederland, maar wie zo’n bedrijf leidt vanuit een eiland ergens in de Stille Oceaan, kan zoiets gewoon blijven aanbieden. Met crypto is dat ook zo, maar dan nog een graadje moeilijker, omdat het een decentrale technologie is. Dat is een groot probleem voor de regulering, dat bedrijven aanspreekt op het fysieke adres waar ze staan geregistreerd. Maar decentrale technologieën zijn niet op een fysiek adres geregistreerd. Daar heeft de regulering nog geen antwoord op.
Toch geloof ik er niet in dat overheden en centrale banken het zo ver laten komen dat Bitcoin of andere cryptovaluta een serieuze bedreiging voor de euro gaan vormen. Daar hebben we al een voorbeeld van gezien. Toen Facebook aankondigde met een cryptomunt te komen, waren er twee reacties van de Europese Centrale Bank: eerst werd Facebook te kennen gegeven dat zo’n munt niet kan en daarna kondigde de Europese Centrale Bank een eigen digitale munt aan.”
‘Met een verbod zet je jezelf totaal voor schut op het wereldtoneel’
„Ik ben pertinent tegen de stelling. Vooral omdat je met een ban op cryptovaluta een van de meest innovatieve sectoren in de weg gaat zitten. Daarmee zet je jezelf niet alleen verder op afstand, maar ook totaal voor schut op het wereldtoneel.
Overigens wil ik uit de wereld helpen dat China nu echt gekozen heeft voor een totaalverbod op Bitcoin. De hele recente berichtgeving daarover is gebaseerd op één stuk van Bloomberg. Maar dat stuk is niet helemaal in orde. Ze zeggen dat er een totaalverbod is gekomen zonder een bron te noemen, en in de verwijzing naar de Chinese centrale bank is er niets over te vinden. Het bericht is gebaseerd op hetzelfde Chinese memorandum dat al sinds 2013 de ronde doet en telkens wordt herhaald – zij het steeds gehuld in strengere taal. Het is dus niet zo dat er inhoudelijk iets nieuws is verkondigd.”
‘Verboden activiteit verplaatst zich naar een andere plek’
„Nu is de Chinese toon wel zo streng dat sommige cryptobedrijven eieren voor hun geld hebben gekozen en geen transacties met het binnenland van China meer faciliteren. Maar als je iets verbiedt, dan verplaatst die activiteit zich natuurlijk naar elders: uit het zicht of peer-to-peer in dit geval bijvoorbeeld. Het bezit van cryptovaluta is nog steeds legaal in China en Chinezen kunnen cryptovaluta ook gewoon nog naar elkaar toesturen.
Elders gaat men niet over tot een verbod op cryptovaluta, maar tot regulering daarvan. Eigenlijk geef je het daarmee ook een legale status, omdat je dan gaat bekijken hoe mensen en bedrijven cryptovaluta kunnen gebruiken. Voor cryptovaluta wordt naar dezelfde tools gegrepen als die gebruikt worden voor het reguleren van andere financiële producten en daardoor zal de markt zich verder professionaliseren. Het is vooral de vraag welk reguleringskader er in de toekomst geschetst gaat worden.
Als het gaat om de bescherming van de consument tegen de gevaren van cryptovaluta, dan zeg ik: niet alleen voor cryptovaluta, maar voor alle financiële producten zijn nog flinke stappen te maken in de consumentenbescherming. De financiële geletterdheid, bijvoorbeeld over hoe risico en rendement met elkaar spelen, is over de gehele linie best wel ondermaats. Maar wie Bitcoin eruit pikt en reduceert tot een piramidespel, vergaloppeert zich en gooit het kind met het badwater weg. Waar het internet zorgde voor laagdrempelige communicatie op een wereldwijde schaal, denk ik dat Bitcoin die rol gaat spelen voor geld.”
Elke week leggen we een breed scala aan panelleden uit het Metro-panel een stelling voor die inhaakt op de actualiteit. Elke donderdag kun je uiteenlopende meningen, interessante quotes en onderbouwde standpunten vinden op metronieuws.nl/metro-panel.
Metro-stelling: ‘Als de formatie met Remkes mislukt, is het tijd voor nieuwe verkiezingen’