Iza de Bruin Openbaar vervoer 9 sep 2022, 17:31

Leestijd: 4 minuten

Suzanne is NS-machinist: ‘Een reiziger zei dat wij de boeren van het spoor zijn’

Het is een onzekere tijd voor NS-medewerkers. Met alle stakingen en besprekingen over de cao, is positief naar het werk gaan een uitdaging. Machinist Suzanne* vertelt in een interview met Metro dat ze het nog nooit zo slecht hebben gehad: „Het is tenenkrommend om te horen dat de hoge bazen 32 procent loonsverhoging hebben gekregen terwijl wij soms vieze blikken krijgen omdat we staken voor een betere cao.”

Volgens Suzanne wordt door de directie stug de andere kant op gekeken en dat vindt ze best wel wrang: „NS stelt dat ze pas salarisverhoging kunnen geven als er meer reizigers zijn. Geloof mij: die zijn er. Dat zien wij als personeel heus wel. NS blijft dit helaas ontkennen.”

Stakingen halen het plezier weg

Een misvatting van de reiziger is dat het NS-personeel slechts voor een hoger loon staakt. „Natuurlijk zijn harde cijfers belangrijk”, begint Suzanne. „Maar het gaat ons niet alleen maar om het geld. Voor veel collega’s staat dat niet eens voorop. Wij willen zekerheid en minder werkdruk.”

„De werkzaamheden waarvoor ik kom, die zijn wel leuk. Al maken de stakingen het echt wel een uitdaging om met plezier naar werk te gaan”, zucht de machinist. „Ik ben voor spoorbegrippen nog best wel nieuw: ik zit zes jaar in het vak. Collega’s die al veertig jaar bij de NS werken zeggen: ‘We hebben het nog nooit zo slecht gehad’. Als werknemer merk je dat echt wel.”

NS-medewerkers staken voor een betere cao

„We hebben dusdanig personeelstekort dat je heel vaak wordt bijgestuurd. Dat houdt in dat je in je huidige dienst een nieuw ‘dienstkaartje’ krijgt, waardoor je soms moet hollen om naar je volgende trein te gaan. En dat vormt af en toe best wel logistiek een uitdaging want je moet toch naar het toilet tussendoor. Er wordt soms best kortzichtig vanaf de andere kant gedaan, door hen die bij de bijsturing werken. Ze zeggen dan: ‘Er is toch gewoon een wc aanwezig in de trein?’ Nou ja, we weten allemaal hoe de wc er meestal in de trein uitziet. Prima voor mannen, niet zo fijn voor vrouwen.”

Suzanne zegt: „Er zijn wel meer dingen die slecht geregeld zijn. Kijk bijvoorbeeld naar reiskostenvergoeding. Wij krijgen een x aantal kilometers vergoed, de rest niet. Als ik kijk naar mijn eigen situatie: ik woon ongeveer dertig kilometer vanaf het station waar ik opstap. Ik krijg daarvan slechts de helft vergoed. Met de huidige benzineprijzen kost dat mij ongeveer 500 euro per maand. Dat moet ik zelf uitgeven om überhaupt op mijn werk te komen.” En een andere optie, gratis het openbaar vervoer pakken, is niet mogelijk. „Ik draai alleen maar nachtdiensten, dus daar heb ik niets aan. Om half vier ’s nachts rijden er geen treinen terug. Dat betekent dat in een dienst van acht uur, ik twee uur kwijt ben aan het terugverdienen van mijn reiskosten die dag.”

‘Klopt dat verhaal wel, kunnen jullie echt geen nieuwe medewerkers vinden?’

NS maakt het dus niet heel aantrekkelijk om bij hen te komen werken. „Het is tegenwoordig ook bijna onmogelijk om vrij te nemen.”

„Je ziet dat het bedrijf heel erg achteruit gaat in vergelijking met een aantal jaar terug. Het doet mij vooral veel als ik kijk naar oudere collega’s. Een goede pensioensregeling is er momenteel niet. Er is een bepaalde onzekerheid bij er dit werk dat op geen enkele manier weggehaald kan worden.”

Ondanks deze nadelen zijn er toch mensen die solliciteren. Het ergste werk op aarde is het namelijk ook niet, vindt Suzanne. „Je hoort weleens verhalen dat er veel vacatures openstaan en dat er veel op gereageerd wordt. Vervolgens worden die mensen afgewezen om de meest lullige redenen. Dan ga je jezelf als personeelslid afvragen: klopt dat verhaal wel, kunnen jullie echt geen nieuwe medewerkers vinden? Er wordt nergens door de NS fatsoenlijk gecommuniceerd met ons. Na de eerste staking werd er gedaan als of er niks was gebeurd.” Dat schept dus ook zeker geen vertrouwensband tussen werkgever en werknemer.

Gunfactor van reizigers

„Ondanks alles is NS nog een prima werkgever. Ik had het veel slechter kunnen treffen. Geen enkele baan is perfect”, verduidelijkt Suzanne. Volgens het personeel scheelt het ook dat ze nu meer medeleven zien bij reizigers. „Ik merk wel dat de gunfactor voor ons als werknemers groeit. Een reiziger zei laatst tegen een collega: ‘Jullie zijn de boeren van het spoor. Blijf volhouden.’ Het is fijn om te horen dat reizigers meer begrip krijgen voor de situatie.”

Vandaag bleek echter dat er steeds minder begrip is voor de stakingen. Er zijn zelfs oproepen om met de stakingen te stoppen. Tegen de mensen die geen begrip hebben zegt de machinist: „De NS is gewoon makkelijk op te zeiken. Dat weet ik, dat weet jij, dat weet iedereen. Negen van de tien keer kunnen we daar als werknemers om lachen. Het is jammer dat het nu zo gaat. Je merkt dat de positiviteit laag is bij collega’s in het hele land, vanwege deze situatie.” Suzanne is nieuwsgierig hoe dit gaat eindigen en hoopt dat er iets goeds uitkomt. Veel vertrouwen hebben zij en haar collega’s daar niet in.

*Dit is een pseudoniem, de echte naam van Suzanne is bekend bij de redactie.

Wederopbouw van Oekraïne gaat een immens bedrag kosten