Anne-Fleur Pel Openbaar vervoer 23 jan 2017, 15:36

Leestijd: 5 minuten

‘Wij zijn de stewardessen van de trein’

Ze lopen in een blauwe outfit, helpen de reizigers op allerhande manieren en ruimen ook nog eens de rommel op. De reizende schoonmaakteams laveren inmiddels een jaar door de treinen op de langste en drukste trajecten van NS. „Wij zijn de stewardessen van de trein.”

Rose Magdalena uit IJmuiden reist sinds begin vorig jaar heel Nederland door om reizigers te voorzien van een schone zitplaats. Ze is een van de schoonmakers die door het Care on Track-programma een gezicht heeft gekregen. „Als ik een coupé binnen stap en goedendag zeg, hoor ik de kleppen van de vuilnisbakken al open en dicht gaan”, zegt Magdalena. „Veel reizigers kennen ons al en proberen te helpen. Ik roep dan: je hoeft de rommel er niet uit te halen hoor. Ik heb handschoenen aan! Maar ze vinden het leuk om mij te helpen.”

Op drukste lijnen

Dat is precies waarom de reizende schoonmaakteams door NS zijn ingezet: om reizigers bewust met hun afval te laten omgaan door schoonmakers een gezicht te geven. In februari vorig werd de teams na een proefperiode geïntroduceerd van vier lange en drukke lijnen. Op en neer op delen van het traject tussen Maastricht en Alkmaar, Den Helder en Nijmegen, Amsterdam en Vlissingen en Amsterdam en Den Haag. „De tussenstops op deze trajecten zijn te kort om tussendoor schoon te kunnen maken”, zegt een NS-woordvoerder. „Daarom kunnen reizigers die tussen de ochtend- en avondspits in de trein zitten op deze trajecten meereizende schoonmaakduo’s tegenkomen.”

Minder rommel

Het lijkt te werken. In een jaar tijd is het aantal zakken afval dat uit een trein wordt gehaald gehalveerd. „Liepen we in het begin met zo’n drie volle zakken naar buiten, nu zijn dat er anderhalf”, gaat Magdalena verder. Ze maakt niet alleen schoon, zegt ze, maar zorgt dat het er netjes uitziet. „Net zoals je thuis je huis behoudt. We legen de prullenbakken, halen vuil en vlekken weg. We zorgen dat het niet heel vies wordt, zodat het reinigingsteam ’s avonds niet zoveel werk meer heeft.”

Gastvrouw

De rol van gastvrouw die zij ook vervult, is de reden waarom ze een jaar geleden solliciteerde op deze baan. „Ik heet reizigers welkom op het balkon, voorzie ze van informatie of wijs ze de weg naar waar ze informatie kunnen vinden. Ook help ik ze bijvoorbeeld met hun koffers of maak een praatje. Het gastvrouwgedeelte vind ik het leukst. Ik noem ons ook wel de treinstewardessen. Met onze blauwe pakken dragen we dezelfde kleur als de stewardessen van KLM.”

Samen met een collega, ze reizen altijd in teams van twee, stapt Magdalena vier keer in de week na de spits in de trein. Ze weet inmiddels precies op welke trajecten het wiebelig en hobbelig kan zijn. Dan is het even oppassen. „Passagiers zijn echt dankbaar dat we er zijn. We krijgen veel complimenten. Ook van de conducteurs. Dat geeft mij echt een boost om dit werk te blijven doen.”

Vrijgezellenfeest

Veel tijd om naar buiten te kijken heeft ze niet. Ze houdt zich ook het liefst bezig met het interieur en de treinreizigers. En met hen maakt ze heel wat mee. „Ik kwam een keer een coupé binnen met daarin een groep mannen van een vrijgezellenfeest. Samen met mijn collega besloten wij dat dit feest eens goed moest beginnen. We lieten de aanstaande ons pak aantrekken en stuurden hem met een vuilniszak de trein door om aan mensen hun vuil te vragen. Dat was geweldig.”

Vol verhalen

Tijdens de Nijmeegse Vierdaagse en Pinkpop was ze ook aan het werk. Ze wordt er vrolijk van. Vol verhalen zit ze ’s avonds op de bank met haar dochter. Het enthousiasme van haar moeder heeft aanstekelijk gewerkt: ook zij is een van de reizende schoonmaaksters van Hago Rail Services. „We zitten allebei altijd vol verhalen. We moeten vaak tegen elkaar zeggen: stop nu eens met praten over het werk! Maar we maken zoveel mee. Dat is weleens lastig.”

Magdalena denkt er niet over om te stoppen met dit werk. Ze heeft wel één verzoek aan NS: „Ik hoop dat we op meer trajecten mogen gaan rijden. Uitbreiden moeten ze!”

EXTRA

Op de trajecten waar meereizende schoonmakers werken gaan treinreizigers bewuster om met hun afval, blijkt uit een evaluatie van NS. Doordat de schoonmakers een gezicht krijgen, zijn mensen minder geneigd om hun afval rond te laten slingeren. Op deze treinlijnen halen schoonmakers de helft minder volle afvalzakken uit de trein dan voorheen.

De schoonmakers van Hago Rail Services halen tijdens de rit zoveel mogelijk los vuil op, legen prullenbakken en verwijderen vlekken van vloeren, ramen en tafeltjes. Daarnaast verlenen zij extra service, zoals hulp bij het in- en uitstappen en het beantwoorden van vragen. „Zien schoonmaken, doet schoonhouden”, zegt Joost van der Bijl, manager Landelijk Bureau Reiniging NS. „Dankzij Care on Track heeft de schoonmaak voor treinreizigers echt een gezicht gekregen. Daardoor gaan zij bewuster om met hun afval, reiken ze de schoonmakers geregeld hun afval aan, leggen ze hun krantje netjes weg en gooien ze zelf vuil weg in afvalbakken op het perron. Hierdoor hebben we dus minder afval in de treinen.” Een mooi resultaat, meent Van der Bijl. „Wij vinden het belangrijk dat onze reizigers tevreden zijn over hoe schoon hun trein is.”

Naast Care on Track worden treinen gedurende de dag schoongemaakt op de stations waar de trein keert en in de nacht op rangeerterreinen. Per dienstregeling wordt gekeken op welke trajecten de reizende schoonmaakteams het hardst nodig zijn.