Imre Himmelbauer Nieuws 30 okt 2017, 08:17

Leestijd: 2 minuten

Veel Catalanen toch tegen onafhankelijkheid: Waarom?

Het referendum in Catalonië liet zien dat maar liefst 90 procent van de stemmers voor de onafhankelijkheid van de regio in Noord-Spanje is. Bij dat referendum kwam echter maar 42,5 procent van de mensen opdagen en dat heeft een behoorlijk vertekend beeld gegeven. Uit de laatste peiling blijkt namelijk dat een nipte meerderheid van de Catalaanse bevolking tegen de onafhankelijkheid is. Waar zijn deze mensen bang voor?

Economie

Veel van de zorgen van Catalanen kunnen in één woord omschreven worden: economie. Catalonië is de meest welvarende regio in Spanje, maar dat kan zomaar veranderen als de regio onafhankelijk wordt.

Catalonië verliest het EU-lidmaatschap bij onafhankelijkheid. Dat betekent onder meer: import- en exportbelastingen, een nieuwe munteenheid en een douane aan de grens. De pro-seperatisten zetten dergelijke zorgen weg als nonsens van de Spaanse overheid om mensen af te schrikken, maar aangezien ongeveer 65 procent van de export van Catalonië in de laatste drie jaar naar EU-landen ging, zijn deze zorgen wel degelijk gerechtvaardigd. Lid worden van de EU zal bovendien moeilijk, eigenlijk onmogelijk, worden: alle lidstaten moeten voor zijn en Spanje zal altijd tegen het lidmaatschap van Catalonië stemmen.

Bovendien zijn er ook meer indirecte gevolgen, die niet meteen te zien zullen zijn, maar toch minstens zo hard zullen aankomen in de regio. Een voorbeeld daarvan is de beoordeling van de kredietwaardigheid van de regio. Deze ‘status’ geeft aan hoeveel vertrouwen een kredietbeoordelaar heeft dat een land zijn leningen kan terugbetalen, de zogenaamde kredietwaardigheid. Landen met een hoge kredietwaardigheid kunnen tegen een lage rente geld lenen, zoals Nederland en Duitsland. Landen met een lage kredietwaardigheid, zoals Griekenland, moeten echter veel meer rente betalen. Verschillende grote kredietbeoordelaars, zoals Moody’s en Standard & Poor’s, hebben al aangekondigd dat een afscheiding van Catalonië ‘negatieve vooruitzichten’ met zich meebrengt voor de kredietwaardigheid van de regio.

Maar waarom dan?

Door alle nadelen lijkt het misschien alsof er helemaal geen redenen zijn voor Catalonië om onafhankelijk te zijn. Dat is echter niet waar. Catalonië is nog altijd de sterkste economische regio van Spanje: 20 procent van het bruto binnenlands product van de Spanjaarden komt van de Noord-Spaanse provincie. En met de goede geografische ligging, aan de zee en naast Frankrijk, is het nog altijd een van de regio’s met het meeste potentieel voor een bloeiende economie.

De onafhankelijkheid zou echter voor erg veel onduidelijkheid zorgen. Met een zogenaamde ‘Catalexit’ is Catalonië overgeleverd aan de welwillendheid van andere EU-landen – waaronder Spanje. En dat zou ervoor kunnen zorgen dat de economische prijs die Catalonië voor zijn nationalisme betaalt hoger uitvalt dan de regio lief is.