Laurens Bluekens Metro-panel 3 okt 2023, 08:02

Leestijd: 8 minuten

Maarten van Rossem over de volgende premier: ‘Interesseert mij geen reet of het een vrouw moet worden’

De verkiezingen van eind november komen langzaam dichterbij en daarmee krijgt het land uiteindelijk ook een nieuwe premier. Is het eindelijk tijd voor een vrouw op deze positie, zoals veelvuldig in de media te horen is? Reden voor de redactie om de stelling ‘Nederland is toe aan een vrouwelijke premier’ voor te leggen aan het Metro-panel.

Deze week nemen plaats in het panel: filosoof en universitair docent Floris van den Berg, politicoloog Julia Wouters en historicus Maarten van Rossem (van wie zojuist het biografische boek VAN ROSSEM is verschenen en waarin hij ook uitgebreid ingaat op zijn ideale politieke partijprogramma).

De experts uit het Metro-panel over een vrouwelijke premier:

‘Vrouwelijke premier goed voor emancipatieproces’

Floris van den Berg

Filosoof en universitair docent en schrijver van o.a. De vrolijke feminist

„Je kunt met twee perspectieven naar deze stelling kijken. Ten eerste kun je natuurlijk zeggen dat Nederland een goede premier nodig heeft, en dat zou een man of een vrouw kunnen zijn. Maar ik wil vooral naar het tweede perspectief kijken: we hebben nog nooit een vrouwelijke premier gehad en in die zin zou het goed zijn voor de emancipatie als we eens een vrouw als premier hebben, zelfs als het een vrouw is die niet tot jouw politieke kleur hoort.”

Van den Berg vervolgt:

„Voor het emancipatieproces zou het dus goed zijn als we een keer een vrouw als premier hebben, net zoals het ook goed zou zijn als we een keer een openlijk homoseksueel persoon als premier zouden hebben. Het emancipatieproces van vrouwen is een heel eind gekomen, maar stagneert nu denk ik een beetje. Er is nog steeds een glazen plafond en als vrouwen daar doorheen breken omdat ze premier of CEO van een groot bedrijf worden, dan worden dat voorbeeldfiguren die ons verder helpen.

Een vrouwelijke premier moet er trouwens natuurlijk wel min of meer op natuurlijke manier komen, je kunt niet zeggen: we willen nu koste wat het kost een vrouw hebben.”

‘Komen ook allerlei andere zaken op de agenda’

„In eerste instantie wilde ik op deze stelling eigenlijk zeggen: prima, een vrouwelijke premier – zolang het maar niet Caroline van der Plas is. Maar ik denk nu dat het sowieso heel goed zou zijn als we een keer een vrouw zouden hebben. Dan komen er ook allerlei andere zaken op de agenda die mannen nooit zouden aandragen: hoe zit het nu met de verhoudingen in de zorg, met de kinderen, enzovoorts. Als dat soort thema’s op een hoog politiek niveau worden besproken, wordt het voor andere mensen op een hoge functie makkelijker om te zeggen: ik doe het part-time, naast de zorg voor mijn kinderen. Dat zijn onderwerpen die aan mannen nooit gevraagd worden en aan vrouwen wel.

Ik juich het dus toe als we een vrouwelijke premier krijgen, maar ik heb dan liever Esther Ouwehand dan Caroline van der Plas. Al heeft zij natuurlijk een andere premierskandidaat naar voren geschoven: Mona Keijzer. Zij is ten eerste een coronawappie, daarnaast is ze van CDA-huize en heel erg voor de bio-industrie, dus dat zie ik zelf niet zo zitten. Omdat ik een liberaal ben, zie ik Dilan Yeşilgöz-Zegerius wel zitten als premier. Zij heeft een aantal heldere standpunten over de vrijheid van meningsuiting, al zullen we het op het gebied van milieu en dieren niet met elkaar eens zijn.

PvdA-GroenLinks had in mijn ogen niet per se voor een vrouw als lijsttrekker hoeven gaan, want Timmermans steekt er binnen die partij met kop en schouders bovenuit. Het zou dan raar zijn om een kandidaat te kiezen alleen maar omdat het een vrouw is.”

‘Belachelijk dat we nooit een vrouwelijke premier hebben gehad’

Julia Wouters

Politicoloog, politiek adviseur en als vrouwencoach eigenaresse van Julia Wouters Leading Women

„Ik ben daar heel erg voor, maar ik heb er wel gemengde gevoelens bij. Rolmodellen zijn ontzettend belangrijk – de blik van mijn dertienjarige dochter op de politiek is veranderd sinds we in Amsterdam een vrouw als burgemeester hebben. Opeens is het voor mijn dochter iets heel logisch, net als dat het aantal meisjes dat op voetbal gaat veel hoger is geworden omdat het professionele vrouwenvoetbal zichtbaarder is geworden. Zo zou het ook geweldig zijn als we een vrouw zouden hebben als premier. Het wordt echt hoog tijd en het is belachelijk dat wij dat als Nederland nog nooit hebben gehad.”

Wouters vervolgt:

„Maar voor mij werkt het wel zo dat ik liever een feminist als premier heb dan een vrouw, vandaar mijn gemengde gevoelens. Aan de ene kant wil ik graag een vrouw, maar alleen vrouw zijn is voor mij niet genoeg om op te stemmen. Wat je vaak merkt is dat vrouwen in de politiek zich juist heel erg antifeministisch profileren, om zo ook mannen niet te veel af te schrikken.

Mona Keijzer heeft zich in lijsttrekkersverkiezingen vaak niet zozeer gekandideerd omdat ze dacht dat ze veel kans maakte om te winnen, maar omdat ze het belangrijk vond dat er een vrouw meedeed. Dilan Yeşilgöz-Zegerius heeft laatst bij de HJ Schoo-lezing gezegd dat woke het grootste gevaar voor Nederland is. Er is van alles aan te merken op het doorgeslagen de maat nemen van mensen die niet politiek correct op alle vlakken zijn, maar woke als het grootste gevaar van Nederland neerzetten is puur iets om haar achterban gerust te stellen. Zo van: ‘Ik ben dan wel van Turkse komaf en ik ben een vrouw, maar don’t worry, ik ben er niet zo eentje’.”

‘Gênant dat verenigd links met een witte vijftig-plus man komt’

„Hoewel vrouwen echt andere ervaringen en andere prioriteiten meebrengen in de politiek, is het voor een vrouw vaak moeilijk om die ook echt bepalend te maken, uit angst om dan minder serieus genomen te worden. Ik geloof niet dat vrouwen van nature zo anders zijn dan mannen, maar omdat de maatschappij andere verwachtingen heeft over hoe vrouwen zich horen te gedragen en horen te zijn, gedragen vrouwen zich op een bepaalde manier. Voor vrouwen is het belangrijk dat ze warm overkomen, dat ze empathisch zijn en luisteren. Vrouwen zeggen ook vaker dat ze iets niet weten, terwijl mannen zich er op die momenten vaak doorheen proberen te bluffen.

Ik kijk met fascinatie naar Caroline van der Plas, ik vind het heel interessant hoe zij haar vrouwelijkheid gebruikt in de debatten. Zij gaat nooit voor een frontale aanval op een tegenstander, dat doet ze altijd best beleefd. Dat is prettig om naar te kijken. Ze richt zich ook vaak op de voorzitter van de Kamer, zoals het hoort.

Hoewel ik Frans Timmermans een hele goede premierskandidaat vind, denk ik dat PvdA-GroenLinks voor een vrouwelijke lijsttrekker had moeten gaan. Het is gênant dat juist verenigd links met een witte 50-plus man komt. Al blijf ik gewoon stemmen op een vrouw die ik goed vind – ik ga niet puur op een partij stemmen omdat ze een vrouw als lijsttrekker hebben. Uiteindelijk kies ik voor de partij die de beste inhoudelijke oplossingen heeft voor het land.”

‘Het interesseert mij geen reet of het een vrouw moet worden’

Maarten van Rossem

Historicus

„Het interesseert mij geen reet of het een vrouw moet worden. Het moet gewoon een goede premier worden, of dat nu een man, een vrouw, een non-binair persoon of een ontsnapte ezel is. Het kan me echt geen mallemoer schelen, als het maar een bekwaam persoon is. Het gaat om competentie!”

Van Rossem vervolgt:

„We moeten echt ophouden met dat gezeik van: het moet een vrouw zijn, of dat je alleen nog maar een toneelrol als graaf mag spelen als je zelf ook een graaf bent. Het houdt maar niet op met die identiteitskletskoek. Zo is het nu ook een populaire uitspraak om te zeggen: de volgende premier moet een vrouw worden! Maar er is op het eerste gezicht volgens mij niemand die erg geschikt is, om je de eerlijke waarheid te zeggen.

Laat Dilan Yeşilgöz-Zegerius eerst maar eens een lekker ministerschapje doen of zo. Verder heb ik geen idee of zij echt klaar is voor een premierschap, want dat is het interessante van een premierschap: je weet pas of ze het kunnen als ze het zijn. We hebben in de loop der jaren allerlei lui gehad die fantastische mogelijkheden leken te hebben, maar die er helemaal niets van bakten en andersom. Toen Merkel bondskanselier van Duitsland werd, zei niemand: ‘Nou, dit is echt een topkandidaat!’ Maar ten slotte bleek zij een hele goede kanselier. Over Mona Keijzer als mogelijke premier van Nederland kunnen we trouwens kort zijn: dat is lachwekkend, een lichtgewicht.”

‘Laten we het gewoon op 60-plussers houden’

„Het is ook niet zo dat PvdA-GroenLinks beter voor een vrouw had kunnen gaan. Die Timmermans is prima. Waar haal je anders iemand vandaan met zulke ervaring op dat politieke niveau? Ook de vraag of een premierskandidaat aardig moet zijn of niet interesseert me geen reet, en het maakt me ook niet uit als een kandidaat op een tuinkabouter lijkt. Want ik geef toe: Timmermans lijkt sprekend op een tuinkabouter, je voegt een puntmuts toe en hij is compleet.

Wat ik dan weer wel belangrijk vind aan een premier, is dat hij of zij niet te jong is. Die veertigers zitten allemaal vol met testosteron, hebben nog van alles te bewijzen en dan kunnen ze niet van de secretaresse afblijven. Kortom: er komt alleen maar narigheid van. Laten we het gewoon op 60-plussers houden, want ook vijftigers zijn tegenwoordig veel te gezond, dat zijn van die hardlopers in het park, die moet je niet hebben.”

Regelmatig leggen we een breed scala aan panelleden uit het Metro-panel een stelling voor die inhaakt op de actualiteit. Iedere keer kun je uiteenlopende meningen, interessante quotes en onderbouwde standpunten vinden op metronieuws.nl/metro-panel.

Stelling: ‘Anonimiteit op social media zou verboden moeten zijn’

Reacties