Het Metro-panel over de stelling: ‘Het liefdesleven van BN’ers gaat ons niets aan’

‘Vreemdgaan is niet iets waarvan je de impact calculeert’

Robert Haringsma

Relatietherapeut

„Ja natuurlijk, daar hebben wij niks mee te maken. Ik zou niet weten waarom dat ons iets aan zou gaan. Ik snap wel dat mensen het lezen, roddelbladen bestaan al heel lang en die zijn veelal populair. Dus dat we interesse hebben in dat onderwerp is wel helder. Dat bladen erover schrijven is ook begrijpelijk, want die verdienen eraan. Maar in principe weet ik niet wat iemand eraan heeft wat iemand als Waylon wel of niet met zijn vrouw doet. Het heeft wel een soort functie, dat wanneer je het erover hebt, je je eigen normen en waarden beter vorm geeft. Wat vind ik ervan en hoe staat een ander erin?

Naar mijn mening moeten dit soort zaken eigenlijk privé blijven, of bijvoorbeeld met een therapeut erbij. Je ziet ook in veel gevallen dat de persoon wiens partner vreemdgaat, dat ervaart als een traumatische gebeurtenis. Die vergelijking wordt ook in de literatuur aangehaald, het is een vorm van PTSS. Het kan behoorlijk heftig zijn, soms hebben ze het gevoel dat de grond onder hun voeten vandaan geslagen wordt. Maar het is ook belangrijk om te benadrukken dat mensen vaak het idee hebben dat er een kwaadaardige houding achter zit, wanneer iemand vreemdgaat. Dat zal heus weleens gebeuren, maar in de meeste gevallen gebeurt zoiets in een vlaag van verstandsverbijstering. Ze zijn ook vaak geschokt dat hun actie zoveel effect heeft op hun partner.

Vreemdgaan is niet iets waarvan je calculeert wat het effect zal zijn. Soms ben je dronken, word je stap voor stap ergens ingezogen of kun je niet snel genoeg ‘nee’ zeggen, waardoor je de mist ingaat. Pas achteraf krijgen die mensen dan door wat het gevolg is van hun handelen. Mensen handelen niet alleen maar rationeel, soms blijft dat achter. Iemand wordt ineens geconfronteerd met wat hij of zij gedaan heeft en die schrikt daarvan. Natuurlijk kun je zeggen: ‘Dat had je toch zelf ook wel kunnen bedenken?’ Maar wanneer iemand na twintig jaar roken kanker krijgt, zeg je dat ook niet.”

‘BN’ers hebben met veel meer verleiding te maken’

„Ik denk dat de wereld er heel anders uit zou zien als alle mannen met net zoveel verleiding te maken zouden hebben als BN’ers. Met je partner maak je een afspraak wat wel en niet mag, dat je niet vreemdgaat. Voor veel mannen is dat een afspraak die niet ingewikkeld is om zich aan te houden, want hoe vaak gebeurt het nou dat je een vrouw tegenkomt die dat opwekt en daarmee instemt? Voor vrouwen geldt hetzelfde natuurlijk. Maar bij BN’ers is het vaak zo dat heel veel mensen zich bijna letterlijk aanbieden, dagelijks. En dan is het niet Sjaan van achter de kassa, maar echt heel mooie vrouwen. Als de situatie met je eigen partner er dan niet zo rooskleurig uitziet, ga je snel de fout in.

Uit onderzoek is ook gebleken dat mensen met een kantoorbaan vaker vreemdgaan. Hoe meer collega’s je hebt, hoe groter de kans is dat er overspel gepleegd wordt. De verleiding is dan meer en vaker aanwezig.

Bij ‘normale’ mensen blijft vreemdgaan vaak in de privésfeer. Ik werk veel met stellen die hier doorheen gaan en in driekwart van de gevallen betekent het niet dat de relatie meteen ophoudt. Om nou ineens tien jaar huwelijk en de opvoeding van de kinderen weg te gooien, dat vind ik een beetje vreemd. Daar mag iedereen zijn eigen mening over hebben, maar fouten zijn nu eenmaal menselijk. Voor Bibi Breijman in dit geval is het een ingewikkelde, omdat iedereen het weet. Als je partner vreemdgaat en niemand weet dat, kun je dat nog met een zekere elegantie aan je voorbij laten gaan. Maar als het zo veel in de media te zien is, heeft iedereen een mening en een oordeel. Zij trekt zich daar weer iets van aan, dus dat is een heel ingewikkelde situatie. Het wordt dan lastig om er samen uit te komen. Tot nu toe vind ik het knap, hoe zij het heeft gedaan.”

‘Zet mensen aan tot praten over hun relatie’

Annette Burgers

Relatietherapeut

„Ik ben het eens met de stelling, sowieso, maar ik vind het ontzettend goed dat Waylon en Bibi openheid geven over wat er speelt. Niet omdat ik vind dat wij daar recht op hebben, maar omdat het een voorbeeldfunctie heeft. In mijn praktijk kom ik stellen tegen die het vaak ingewikkeld vinden om goed over hun seksleven en de kwaliteit van hun relatie te praten. Dat doen ze niet vanwege de angst voor afwijzing en de angst om je partner te kwetsen. Als dit soort zaken in de media komen, heeft het wel een voorbeeldfunctie zodat er hopelijk meer over gepraat zal worden. Het is nog steeds een taboe om het te hebben over een erectiestoornis en vreemdgaan.

Wat Waylon op tv zei over het overspel, ik ga er vanuit dat hij dat heeft gecheckt met Bibi. Dat ze het eens zijn over wat hij zei. Ik had wel bijna medelijden met ze, toen net aan het licht kwam dat hij vreemd was gegaan. Bij voetbal is iedereen een coach, nu was Nederland een land met 17 miljoen relatietherapeuten. Veel mensen zeiden dat het belachelijk was als ze de relatie nog een kans gaven. Daarom vind ik het juist zo goed dat ze publiekelijk aangeven dat ze hard aan de relatie werken en dat ze in therapie zijn.

Dat iedereen zo oordeelt, komt vooral vanuit een angst die veel mensen hebben: mijn partner gaat vreemd. Juist die angst zorgt ervoor dat je tegen veel mensen – en vooral als je partner ook nog eens in de buurt is – gaat zeggen wat je zou doen als je partner vreemdgaat. ‘Dan staat hij meteen op straat’ of ‘ik zou bij hem weggaan’, zulk soort indirecte waarschuwingen ga je dan geven.”

‘Relatie gaat niet vanzelf’

„Wat ik mensen in mijn praktijk leer, is dat ze het gesprek met elkaar aan moeten gaan. Welke wensen en behoeften heb je en hoe gaan we met elkaar om? Want de grond valt onder je voeten weg wanneer je erachter komt dat je partner is vreemdgegaan, zeker als je er duidelijke afspraken over hebt gemaakt. Hoe mooi zou het zijn als Waylon er indirect aan bijgedragen heeft dat we thuis dat gesprek aangaan?

Met mijn podcast Op Zoek Naar De Liefde; Ontrouw, wat nu? probeer ik het taboe wat open te breken. Door beter te praten met elkaar, en te werken aan je relatie, kun je het grootste deel van ontrouw voorkomen.

Ik zie veel dat mensen thuis niet geleerd hebben hoe je je gevoelens uit en hoe je om hulp vraagt. Dat is bij de huidige generatie iets beter, maar daar is nog wel veel winst te behalen. Als zoiets in de publiciteit komt van bekende Nederlanders, is dat voor veel mensen een mooie reden om het erover te hebben. De huidige tendens is wel dat mensen wat negatief reageren, maar dat zou best wat positiever kunnen zijn.

In mijn praktijk zie ik ook veel mensen die vreemdgaan, maar er is ook niet maar één soort vreemdgaan. Denk alleen al aan bijvoorbeeld emotioneel versus seksueel vreemdgaan. Als je een gesprek met elkaar aangaat over wat je misschien mist in de relatie, kan je vreemdgaan zeker voorkomen. Waar heb je behoefte aan en wat mis je? Ik zie ook regelmatig een ‘burn-out-affaire’. Dat je de gesprekken wel gevoerd hebt, maar zonder gewenst resultaat. Soms komen mensen bij mij en blijkt dat ze al jaren niet aan hun relatie gewerkt hebben. Als je een week of twee je tanden niet poetst, dat kan je overkomen. Maar als je jarenlang je tanden niet poetst, krijg je gaatjes en problemen.

Een relatie gaat niet vanzelf, het is echt hard werken. Het zou mooi zijn dat we dat allemaal beseffen. Daar mogen – en moeten – we echt best wat voor doen.”

‘Als iemand veel deelt, kun je verwachten dat mensen details willen weten’

Huub Evers

Media-ethicus

„Of het ons wat aangaat? Hangt er van af. Lopen BN’ers zelf bijvoorbeeld heel erg te koop met hun privéleven, dan kun je verwachten dat er over geschreven wordt. Maar wie zelf nogal terughoudend is daarmee, mag die terughoudendheid ook verwachten van de media. Als iemand zijn partner en kinderen uit de publiciteit houdt, mag je van de media vragen dat zij die voorzichtigheid ook in acht nemen.

Maar veel mensen zijn nogal royaal met het delen van hun privéleven en het mededelen van pikante details. Dan hebben de media het goed recht om erover te schrijven. Het gezegde gaat: wanneer iemand ons uitnodigt voor zijn bruiloft, moeten ze niet raar kijken als we ook bij de echtscheiding een kijkje komen nemen.

Dat Waylon op tv tekst en uitleg kwam geven over het overspel, kan een soort vlucht naar voren zijn geweest. Er is nu zoveel publiciteit, dat hij misschien het heft in eigen hand wilde nemen om aan alle roddels en speculaties een einde te maken. Social media helpen, net als juicekanalen, natuurlijk wel mee aan het verspreiden van roddels.

Er is nog een tweede element dat kan bepalen of het ons iets aangaat. Dat is op artiesten niet zo van toepassing, maar op bijvoorbeeld politici wel. Het gaat er dan om of iemands privéleven in overeenstemming is met wat iemand publiekelijk verkondigt. Als een politicus strenge morele opvattingen verkondigt, maar in zijn of haar privéleven iets heel anders doet, heeft dat effect op de geloofwaardigheid. Het is dan hypocriet om opvattingen te verkondigen terwijl je je daar zelf niet aan houdt. ‘Practice what you preach’ is daar sterk van toepassing. De media zullen niet aarzelen om zulke schijnheiligheid te openbaren.”

‘Sommige media eten van twee walletjes’

„Wanneer je te maken hebt met nieuwsmedia die zichzelf serieus nemen en kwaliteit willen leveren, dan zullen ze zich aan bepaalde ethische regels houden. Maar een juicekanaal negeert de regels nog wel eens. Hoe media ermee om moeten gaan, hangt af van over welke media je spreekt. Op kwalitatieve, betrouwbare media zul je artikelen met slechts geruchten erin niet tegenkomen. Wel heb je in sommige serieuze media rubrieken uit de roddelpers. Zo eten ze enigszins van twee walletjes. Een krant geeft dan bijvoorbeeld een samenvatting van het nieuws in de roddelpers. Ze brengen het niet zelf, maar scoren er toch nog mee.

Wel hebben juicekanalen al wat rechtszaken aan de broek hangen en zijn de eerste klachten bij de Raad voor Journalistiek al ingediend. In die zin is het wachten op de tijd dat er ook voor de juicekanalen duidelijke ethische richtlijnen komen. Dan is het de vraag wat mensen zullen vinden als die kanalen zich daar niet aan houden. Het zal veel moeilijker zijn om slechts geruchten te plaatsen. Yvonne Coldeweijer heeft bijvoorbeeld wel al aangegeven dat ze voortaan wederhoor zal toepassen.

Zulke kanalen moeten natuurlijk wel oppassen dat wat zij schrijven geen smaad of laster is, want dan komen de rechtszaken aan bod. Ze hebben geen ethische code zoals doorsnee media, maar ze mogen niet zomaar alles schrijven of roepen.”