Roos Ravensbergen
Roos Ravensbergen Tech 24 jun 2021, 
Leestijd: 3 minuten

TikTok moet mogelijk 1,5 miljard euro betalen aan Nederlandse jongeren: zo zit het

TikTok, privacy, mentale gezondheid
De zeven families eisen van TikTok dat het bedrijf verantwoording aflegt voor het schaden van de geestelijke gezondheid van de tieners. Foto: Pexels/cottonbro

Een flinke tik voor TikTok: de Consumentenbond en Stichting Take Back Your Privacy eisen dat de app Nederlandse kinderen een schadevergoeding betaalt. Die kinderen hebben recht op 1,5 miljard euro, volgens hen, omdat het bedrijf hun privacy schendt. TikTok verzamelt de gegevens van kinderen namelijk onrechtmatig, en verhandelt ze ook nog eens.

Naast de schadevergoeding eisen de Consumentenbond en de stichting dat TikTok de verzamelde gegevens verwijdert. Als TikTok niet op de eisen ingaat, stappen de organisaties naar de rechter. Eerder werd er ook al een schadeclaim tegen het bedrijf ingediend, voor een soortgelijk bedrag. Ouders van kinderen die de app gebruiken, eisten toen 1,4 miljard euro.

Schadevergoeding van TikTok

TikTok is een populair platform onder jongeren en kinderen, maar ze worden nauwlettend in de gaten gehouden. Ook verzamelt de app gegevens zoals profielinformatie, video’s, foto’s, locatiegegevens en alles wat het kind doet op de app (zoals waar het kind naar kijkt, hoe lang en wat het leuk vindt). Die gegevens stuurt het bedrijf dan in sommige gevallen naar het buitenland, maar of de data daar veilig is, is nog maar de vraag.

„TikTok is een wolf in schaapskleren”, zegt Friederike van der Jagt, voorzitter van Stichting Take Back Your Privacy. „Het is eigenlijk geen sociaal platform, maar een marketingplatform dat onrechtmatig privégegevens verzamelt van kinderen om over hun rug grof geld te kunnen verdienen. TikTok is ingericht om kinderen zo lang mogelijk te laten kijken naar filmpjes, zodat TikTok zoveel mogelijk data kan verzamelen. Wij willen dat TikTok stopt met haar onrechtmatige praktijken en de app aanpast, zodat kinderen veilig gebruik kunnen maken van TikTok.”

De stichting schat dat TikTok de afgelopen jaren gegevens verzamelde van tussen de 1,2 en 1,6 miljoen kinderen. Die data gebruikt het bedrijf om winst te maken via gerichte advertentieverkoop. In 2020 was de omzet van de moedervennootschap van TikTok bijna 37 miljard Amerikaanse dollar.

‘Handelswijze is pure uitbuiting’

ByteDance groep is het bedrijf achter TikTok. Zij moeten van Stichting Take Back Your Privacy en de Consumentenbond stoppen met het onrechtmatige gedrag. En om het ‘goed’ te maken, hoort daar dus een schadevergoeding bij. De gedupeerde kinderen moeten dat geld krijgen vanwege de inbreuk op hun rechten. De omvang van de totale schadevergoeding kan oplopen tot ruim 1,5 miljard euro.

Volgens de directeur van de Consumentenbond, Sandra Molenaar, is de handelswijze van TikTok „pure uitbuiting”. „Het bedrijf verdient honderden miljoenen per jaar over de rug van kinderen. En dat terwijl de privacywet juist voorschrijft dat kinderen extra beschermd zouden moeten worden. Maar daar heeft TikTok lak aan. Het verzamelt stiekem toch allerlei privé-gegevens van kinderen en gebruikt die voor advertenties, waar het bakken met geld mee verdient. TikTok heeft kinderen tot een product gemaakt.”

Damiën Berkhout, advocaat in deze zaak, is het eens met de directeur van de Consumentenbond. Het bedrijf maakt zich schuldig aan ernstige schendingen van fundamentele rechten, zegt hij. Ook schenden ze de Europese privacywetgeving en het consumentenrecht. „Het onrechtmatig handelen raakt bovendien juist jonge kinderen, een extra kwetsbare groep. Deze kinderen hebben niet door dat hun privacy wordt geschonden. Zij lezen de kleine lettertjes natuurlijk niet. Bovendien heeft lezen geen zin, want de informatie die TikTok geeft is onduidelijk, onvolledig, en onleesbaar.”

Britney Spears: ‘Ik voel me een slaaf van mijn vader, wil mijn leven terug’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.