Julia Osendarp Relaties & seks 15 nov 2024, 16:48

Leestijd: 4 minuten

Partner die je slecht behandelt? Deze psycholoog geeft drie redenen waarom jou dat overkomt

Sommige mensen blijven bij, of keren steeds weer terug naar, een partner die niet goed voor hen is. Terwijl buitenstaanders zeggen: ‘Ga gewoon weg’. Maar dat is niet altijd even gemakkelijk. Maar waarom wil je met iemand zijn die niet goed voor je is? Deze psycholoog noemt drie redenen waarom een ongezonde liefde jou overkomt én nog belangrijker, hoe je van die verlangens afkomt.

Psycholoog Jeffrey Bernstein, die eerder ook vertelde over de terugkeer van koppels na een scheiding, deze veelgemaakte fout waardoor relaties verslechteren en je leerde hoe je opstandig gedrag bij kinderen tempert, legt aan Psychology Today uit waarom sommige mensen bij een slechte partner blijven.

Drie redenen waarom je bij een slechte partner blijft

Bernstein noemt drie redenen op, die kunnen verklaren waarom sommigen blijven terugkeren bij iemand die hen niet goed behandelt. En hij legt uit hoe je dat patroon kunt doorbreken.

1. ‘Dopamine shot’: verslaafd aan de sensatie van onvoorspelbare liefde

De hoogtepunten zijn hoog, maar tegelijkertijd zijn de dieptepunten ook echt laag. Die pieken en dalen volgen naarmate de tijd vordert steeds sneller achter elkaar. En meestal worden de dalen langer en lager. Bijvoorbeeld doordat een partner je dagenlang negeert of kleineert om je vervolgens te overladen met lieve beloftes en liefdevolle woorden. Tijdens de dieptepunten voel je stress, verdriet, angst, woede en andere emoties. Maar tijdens de kleine momenten van aandacht en ‘liefde’ voel je geluk. Het feit dat iemand je na dagenlang negeren weer benadert, voelt als een beloning.

De hersenen maken iedere keer als dat gebeurt dopamine aan als reactie, dat is het gelukshormoon dat je een fijn gevoel geeft. Net als bij gokken of ander verslavend gedrag, leren de hersenen naar de hoogtepunten te verlangen. Zelfs als het maar weinig of kortdurende hoogtepunten zijn.

Tip: om deze vicieuze cirkel van dopamine-shots te doorbreken, kun je overwegen om ondersteuning buiten jouw relatie om te zoeken. Maak tijd voor vrienden, familie of doe mee aan activiteiten die jou voldoening geven. Dat zijn tijd en momenten die niet afhankelijk zijn van de stemming of acties van jouw partner. Jouw hersenen moeten nieuwe connecties leren leggen, waardoor je weer leert dat beloning komt uit consistente en gezonde bronnen. Dat helpt je los te komen van de onvoorspelbare liefde.

2. ‘Eigenwaarde en zelfbeeld’: geloven dat je niet beter verdient

Waarom accepteren we het dat we ons ondergewaardeerd of bekritiseerd voelen of dat onze gevoelens worden weggewuifd? Vaak worstelen mensen die kiezen voor toxische relaties met een laag zelfbeeld en geloven zij, zonder dat zij zich dit altijd beseffen, dat ze niet beter verdienen. Kent jouw relatiegeschiedenis exen die emotioneel afstandelijk of onnodig kritisch waren? De manier waarop jouw partner je behandelt, is vaak een spiegel van hoe jij jezelf onbewust ziet of behandelt. Je kunt er zelfs in gaan geloven dat een liefdevolle partner niet bestaat en dat liefde voor iedereen zo voelt.

Tip: werk aan jouw eigenwaarde. Hoe je dat doet? Zet voor jezelf jouw sterke punten, prestaties en positieve eigenschappen op een rij. Leer jouw kwaliteiten herkennen en bouw zelfrespect op. Daarvoor kun je overwegen om hulp in te schakelen van een therapeut of vertrouwenspersoon waarmee je kunt praten en de onderliggende problemen kunt aanpakken. Waar komen die onwaardige gevoelens vandaan? Gezonde relaties beginnen namelijk met een gezond zelfbeeld. Zodra jij jezelf waardeert, is de kans kleiner dat je genoegen neemt met iemand die dat niet doet.

3. ‘Veranderingsfantasie’: de illusie dat iemand wordt zoals jij denkt dat hij/zij moet zijn

Ondanks veelvuldige vernederingen, een gebrek aan interesse of andere ongelukkige momenten, kun je in een toxische verstandhouding herinnerd worden aan de aardige, lieve en leuke momenten. Het kan zijn dat je jezelf wijsmaakt dat jij hem of haar kunt veranderen. Wellicht als jij nog meer je best doet, verandert hij of zij in de persoon die jij nodig hebt. Ook al blijkt goed gedrag bij jouw partner zeldzaam.

Mensen die hopen op verandering, zitten vaak in relaties waarin de ene partner hoopt dat de ander uiteindelijk zijn of haar potentieel zal waarmaken. „Deze hoop kan gebaseerd zijn op vroege herinneringen, incidentele gebaren of beloften van toekomstige veranderingen”, aldus Bernstein. Maar helaas veranderen mensen maar zelden op de manier die wij voor ogen hebben of nodig hebben. Juist omdat wij blijven hangen. In een giftige relatie blijven met de hoop dat iemand zal veranderen, leidt vaak tot meer pijn en teleurstelling.

Tip: kijk naar het gedrag en de acties van jouw partner, niet naar de beloften en woorden. Schrijf eventueel jouw ervaringen op om duidelijkheid te scheppen. Hoe vaak krijg jij het respect, de liefde en zorg die jij verdient? Liefde gaat over geaccepteerd en gewaardeerd worden op dit moment. Niet over een denkbeeldige toekomst.

Psycholoog moedigt aan tot doorbreken patronen

Bernstein benadrukt dat loskomen van een partner die niet goed voor je is, lastig kan zijn. Maar de dopamineshots, een laag zelfbeeld en de hoop op verandering kunnen nogal een sterk effect hebben op je hart en brein. Door deze effecten te begrijpen, zet je al een stap in de richting naar het terugwinnen van de controle.

Bernstein benadrukt: „Met zelfbewustzijn, steun en kleine, consistente acties kun je deze patronen doorbreken en de liefde, het respect en partnerschap zoeken die je verdient.”

Als je een relatie hebt, is dat vaak ook hard werken. Maar als je geen relatie hebt, verlang je daar misschien naar. In beide gevallen heb je iets aan deze weetjes:

• Ben je single en op zoek naar een partner? Dan is de kroeg misschien de standaard plek om te ‘zoeken’, maar niet de beste.
• In een relatie kan je partner soms op pijnpunten drukken. Ben je gekwetst of getriggerd door de ander? Zo ga je daarmee om.
• De term polyamoreus ken je misschien wel, maar tolyamoreus? Waarschijnlijk zitten meer mensen dan je denkt in een tolyamoreuze relatie.
• Sommige mensen worden om de haverklap verliefd. Dat kan echter wijzen op emofilie, dat ook een risico met zich meebrengt.

Heeft jouw partner emotionele bagage? Psycholoog legt uit hoe je voorkomt dat je ‘de redder’ wordt

Gekwetst of getriggerd door je partner? Deze psycholoog leert je hoe te reageren

Reacties