Kun je voor altijd verliefd blijven? Dit zegt een psycholoog erover
Vlinders in je buik, een tinteling bij elke blik. Verliefdheid kan fantastisch zijn, maar is het ook realistisch – en wenselijk – dat je voor altijd verliefd blijft op je partner? Metro sprak met psycholoog en relatietherapeut Nynke Nijman.
Het fenomeen ‘voor eeuwig verliefd blijven’ wordt ook wel zwanenliefde genoemd. Door veel mensen wordt gedacht dat zwanen hét symbool zijn van de liefde: de beesten zouden hun leven lang bij elkaar blijven en als een van de twee sterft zouden ze pas na jaren weer een nieuwe partner vinden (dat schijnt niet helemaal te kloppen, maar dat terzijde).
Psycholoog over of je altijd verliefd kunt blijven
Maar kun je wel voor altijd verliefd blijven op je partner? „Ja”, zegt Nijman. „Máár: verliefd zijn is geen constante staat van zijn.”
In die prille, vurige beginfase is dat het nog wel. „Je hebt geen regie meer en het is allesoverheersend, tot op het punt dat het ontzettend vervelend kan zijn, omdat je nergens meer aan toekomt. Je productiviteit gaat achteruit en bent alleen maar bezig met de ander. Je hele lijf raakt van slag. Dat is heel intens, je verkeert eigenlijk in een soort staat van ontoerekeningsvatbaarheid. Dat wordt veroorzaakt door een enorm chemische cocktail aan hormonen.”
Na anderhalf jaar komt de balans weer terug. „Dat hele intense is dan een stuk minder.” Dat is ergens maar beter ook. „Je zou knettergek worden van een permanente staat van verliefd-zijn. Je lichaam, je lijf, je omgeving, die zouden dat echt helemaal niet aankunnen, omdat het veel te intens is.”
Een relatie lang momenten van verliefdheid
Wat volgens Nijman wél kan, is een relatie lang ‘moment van verliefdheid’ te hebben. „Dat is misschien niet zoals je die in het begin kende. Het is een verliefdheid waarbij je niet meer onzeker hoeft te zijn of de ander je wel leuk vindt. In het begin weet je nog niet zeker of de ander jou ook zo ontzettend leuk vindt, je bent steeds op zoek naar bevestiging van die wederkerigheid.”
Als je langer samen bent, duikt een ander gevoel op. „Het gaat over het oprecht met bewondering, verwondering en met liefdevolle ogen naar iemand kijken. Dat je je aangetrokken voelt tot iemand en denkt: wow. Vaak is dat op een moment dat de ander in zijn kracht staat, straalt en zelfvertrouwen heeft”, legt Nijman uit.
Is dat dan wel verliefdheid? „Je kunt het ook zien als elkaar bewust zien of elkaar verschrikkelijk aantrekkelijk vinden. Maar er zit wel een soort van extra elementje naast ‘gewoon’ liefde aan. Dat maakt het echt anders dan de liefde die je voor je beste vriend of je kind voelt. Het is zo’n adembenemend momentje, met het bewustzijn van: jeetje, jij bent mijn persoon. Dat gaat vaak ook gepaard met trots.”
Nijman legt uit dat als je de ‘ander ziet en gevoelsmatig toelaat’, je dezelfde hormonen aanmaakt als tijdens een verliefdheidsfase: dopamine, oxytocine en serotonine.
Verschillen per persoon
In hoeverre zulke momentjes zich in een relatie voordoen, ligt ook aan de aard van de personen in de relatie. Nijman: „Hoe je brein werkt, heeft er ook mee te maken. Er zijn mensen die heel makkelijk verliefd worden en andere mensen weer niet. De redenen waarom we verliefd worden op een specifiek persoon, zijn nog steeds nog niet bekend. Maar er is een heel verschil in hoe mensen reageren op hormonen, en een verliefdheid is heel hormonaal gedreven.” Een introvert wordt bijvoorbeeld minder snel verliefd dan een extravert.
Ook gaat het over voelen, zegt de therapeut. „Als je iemand bent die super-rationeel is en niet in contact staat met je gevoel, dan is er een kans dat heel veel van die voelmomentjes, waarbij je even bewondering voelt, aan je voorbij gaan. Terwijl andere mensen daar veel meer op gericht zijn en dus ook eerder zullen zeggen dat ze deze momentjes hebben.”
‘Probeer je partner bewust te zien’
Dat is dus een tip. „Probeer je partner echt even bewust te zien. Als we onze geliefde zien, maken we oxytocine aan, ons hechtingshormoon. Als er een vorm van contact is, wordt dat hormoon nog sterker. Jij kunt dat hormoon zelf produceren, wat maakt dat je je rustiger voelt in de aanwezigheid van je partner, dat je je gaat hechten en committeren aan je partner. In combinatie met dopamine worden we er blij van. Je wordt dan dus blij van de aanwezigheid van je partner”, zegt Nijman.
Je kunt hier volgens de therapeute mee oefenen. „Kijk naar momenten waarop je weet dat je partner in zijn of haar element is. Of dat nou is als ie aan het sporten is, met de kinderen bezig is of aan het klussen is.” Het gaat eigenlijk in zekere zin over mindfullness. „Het is het bewustzijn van de intentie om het mooie in de ander te zien.”
Het is het waard, stelt Nijman. „Het is makkelijk om alleen maar de vervelende dingen te zien. De mooie dingen zien, waar we ooit verliefd op zijn geworden, daar moet je zeker in een langere relatie moeite voor blijven doen. Het is zó leuk als je die moeite doet.”
Als je een relatie hebt, is dat vaak ook hard werken. Maar als je geen relatie hebt, verlang je daar misschien naar. In beide gevallen heb je iets aan deze weetjes:
- Ben je single en op zoek naar een partner? Dan is de kroeg misschien de standaard plek om te ‘zoeken’, maar niet de beste.
- In een relatie kan je partner soms op pijnpunten drukken. Ben je gekwetst of getriggerd door de ander? Zo ga je daarmee om.
- De term polyamoreus ken je misschien wel, maar tolyamoreus? Waarschijnlijk zitten meer mensen dan je denkt in een tolyamoreuze relatie.
- Sommige mensen worden om de haverklap verliefd. Dat kan echter wijzen op emofilie, dat ook een risico met zich meebrengt.
Eén op de drie middelbare scholieren kan niet goed met computers overweg, blijkt uit onderzoek
Slachtoffer toeslagenaffaire Iris in Uitstel van Executie: ‘Was afhankelijk van de Voedselbank’