Sofie Smulders Relaties & seks 25 mrt 2018, 12:29

Leestijd: 4 minuten

Staan mannen straks in de rij voor anticonceptiepil?

De afgelopen jaren duikt-ie af en toe op in het nieuws: de anticonceptiepil voor mannen. Het middel lijkt echter nog steeds erg ver weg. Maar sinds vorige week gloort er hoop aan de horizon. Onderzoekers van de Universiteit van Washington claimen een grote stap in de richting van de ‘mannenpil’ te hebben gezet.

Deze anticonceptiepil voor mannen is, net als de variant voor vrouwen, opgebouwd uit DMAU, een combinatie van hormonen. Deze zorgen ervoor dat de productie van sperma terugloopt, maar de zin in seks blijft. Eerdere obstakels in dergelijk onderzoek, waaronder het veroorzaken van leverontsteking, lijken in dit onderzoek overwonnen. Hoopvol nieuws. Maar, mochten de langetermijnstudies positief blijken, staan mannen dan in de rij voor de anticonceptiepil?

Bereid om de pil te slikken

Een deel van de Nederlandse mannen is best bereid de pil te slikken, laten studies van onder anderen psycholoog Charles Picavet zien. In een onderzoek uit 2009 zegt 54 procent van respondenten wel wat in de pil te zien. Een zesde van de ondervraagden wil afwachten met hun mening totdat ze zeker weten dat de pil veilig is en een kwart van de heren staat er niet voor open.

Hebben we het over anticonceptie voor mannen, dan zijn er op dit moment weinig alternatieven voor – de tot nog toe enige veilige vorm – sterilisatie. Behalve het condoom, dat in een langdurige relatie geen voor de hand liggend en minder veilig anticonceptiemiddel is, zijn er geen andere opties. Voor de vrouw is dat anders. De koperspiraal, de hormoonspiraal, de nuvaring, het anticonceptiestaafje, de prikpil. En dus de hormoonpil. Maar die wordt onder vrouwen steeds minder populair, zo blijkt uit recent onderzoek.

Bijwerkingen van hormonale anticonceptie

De Stichting Farmaceutische Kerngetallen publiceerde eind maart cijfers over het gebruik van hormonale anticonceptiemiddelen onder vrouwen. Hieronder vallen alle bovengenoemde vormen van anticonceptie, met uitzondering van de koperspiraal. De onderzoekers zagen het gebruik hiervan tussen 2015 en 2017 met 8,5 procent dalen. Vooral hormoonpillen, de orale hormonale anticonceptiva, worden steeds minder gebruikt.

De bijwerkingen zijn hiervan de duidelijke oorzaak, redeneert seksuoloog Marlies Kuijt van de Bedweters. “Ik denk dat als de pil nu ontwikkeld was voor vrouwen, er heel anders naar gekeken zou worden. Toen hij in de jaren ‘60 geïntroduceerd werd, was de enige boodschap dat je er niet zwanger van kan worden, over bijwerkingen werden niet gepraat. Terwijl het slikken van de anticonceptiepil voor vrouwen ook een afname in seksueel genot met zich mee kan brengen.”

Culturele verschuiving

Dat vrouwen meer nadenken over het slikken van de anticonceptiepil, moedigt Kuijt zeker aan: “Ik vind dat heel goed. Natuurlijk, we willen niet dat de abortuscijfers omhoog gaan, maar vind voor jezelf uit hoe het is om zonder pil te vrijen, onderzoek hoe het voor je voelt. Het is interessant om meer te weten over jouw eigen pilgebruik.”

De onderzoekers van de Universiteit van Washington zeggen dat bij het slikken van hun mannenpil de zin in seks niet afneemt. Het zou heel mooi zijn als dat ook echt zo is, want minder plezier tijdens de seks kan een belangrijke reden voor de man zijn om de pil af te wijzen. Kuijt: “Nu zijn het alleen vrouwen die daar last van kunnen hebben. Met de mannenpil krijg je de vraag: geef je bijwerkingen aan de man of de vrouw? Maar dat kan wel een gesprek tussen partners zijn, dat past bij de tijd van nu. Wat dat betreft is er wel een verschuiving gaande, alleen vraag ik me af of de man zijn seksplezier van zich laat afnemen.”

Meer dan alleen zwangerschap voorkomen

Kuijt denkt dat er meer factoren meespelen in de keuze voor de mannenpil. “Zo hangt het er vanaf in wat voor relatie je zit. Ik kan me voorstellen dat mannen ook zeggenschap willen hebben over anticonceptie, zeker als ze in een monogame relatie zitten. Aan de andere kant blijft het weer logisch dat de vrouw de controle heeft over de anticonceptie, zij is immers degene die zwanger kan worden. Voor haar zijn de problemen voelbaar, voor hem niet.” Tachtig procent van de mannelijke respondenten in het onderzoek van Picavet gaf aan zich net zo verantwoordelijk te voelen voor het voorkomen van een zwangerschap als hun partner.

Maar laten we niet vergeten dat vrouwen de anticonceptiepil ook voor andere doeleinden gebruiken, zoals menstruatieregulatie. “Je kunt zelf plannen wanneer je ongesteld wordt, je menstruatie is minder heftig en de bijbehorende lichamelijke klachten zijn ook minder aanwezig.” De laatste factor die Kuijt aanhaalt, is geld. “Zeker voor jonge mensen zijn kosten wel belangrijk. Stel: de mannenpil wordt vergoed, of hij is heel goedkoop. Dan kan dat toch een afweging zijn als de alternatieven duurder zijn.”