Roos Ravensbergen Reizen 17 jun 2021, 13:51

Leestijd: 3 minuten

Reizigers bij Nieuwsuur over quarantaineplicht: ‘Zou ongezien kunnen vertrekken’

Als je in een land bent geweest dat volgens onze overheid ‘rood’ is, moet je verplicht maximaal tien dagen in quarantaine. Dat is anders dan het quarantaineadvies bij terugkomst uit een land met code oranje. Maar hoe controleer je of die mensen uit ook echt thuisblijven. En niet alsnog lekker het terras op gaan? Nou, bij Nieuwsuur bleek dat het met het toezicht op de quarantaineplicht niet heel goed gesteld is.

Voor reizigers uit bijvoorbeeld Argentinië, Chili, Zuid-Afrika, Bolivia en Bangladesh geldt een quarantaineplicht. En sinds afgelopen dinsdag hoort ook het Verenigd Koninkrijk bij de zeer hoog-risicogebieden, vanwege de opkomst van de deltavariant (voorheen Indiase variant). In totaal staan er 27 landen op de lijst van zeer hoog-risicogebieden, omdat het daar dus niet goed gaat met het aantal besmettingen. De kans bestaat dat een reiziger op reis besmet raakt en het dan meeneemt naar Nederland. Maar we zijn nou niet héél streng met controleren of mensen zich aan de quarantaineplicht houden.

Geel reisadvies: in deze landen mag je straks weer op vakantie

Toezicht op quarantaineplicht

In Nieuwsuur werd duidelijk hoe het controleren van de quarantaineplicht gaat. Op Schiphol komt een vliegtuig uit Brazilië aan, en medewerkers van de Veiligheidsregio Kennemerland checken de papieren van de reizigers. Daarop staat onder meer waar ze precies in quarantaine gaan. Een thuisadres bijvoorbeeld, of een hotel. Maar als iemand dat niet bij zich heeft, noteren de medewerkers dat alleen maar. Het stoelnummer geven ze door aan de GGD. Ze kunnen mensen niet tegenhouden bij de grens, het zijn immers geen douanemedewerkers.

„In een week zijn er gemiddeld 45, 46 afwijkingen”, vertelt Jelle Buijtendijk van de GGD Kennemerland. „Dat zijn zo’n drie op de duizend passagiers. Dat is op zich niet veel, maar het kan wel aanleiding zijn om de vluchtmaatschappijen erop te wijzen dat ze er iets scherper op moeten letten.” Daar zijn de controleurs ook vooral voor: als extra check voor de maatschappijen. Ze staan niet op Schiphol om mensen toegang tot Nederland te weigeren. Daarnaast gebeurt zo’n check niet bij alle vluchten afkomstig uit zeer hoog-risicogebieden, maar slechts bij 70 procent daarvan. Dat is vanwege een tekort aan mankracht.

Mensen die uit een zeer hoog risicoland naar Nederland komen, moeten verplicht maximaal tien dagen in quarantaine. Maar wie controleert dat? #Nieuwsuur kwam erachter dat het toezicht niet bepaald waterdicht is. pic.twitter.com/YMWTwfUnCn

— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) June 16, 2021

Reiziger in quarantaine: ‘Zou zo weg kunnen gaan’

Bij elke hoogrisicovlucht halen zogeheten gaterunners de formulieren op. Daarop staan de exacte adressen waar de reizigers in quarantaine gaan, plus hoe ze te bereiken zijn. Per dag worden tot 300 formulieren steekproefgewijs geselecteerd. Die mensen kunnen de dag na aankomst dan een belletje verwachten. Dat niet alle reizigers worden nagebeld, heeft wederom te maken met capaciteit. Aan de telefoons zitten medewerkers van de ANWB, die niet checken of reizigers thuis zijn, maar ze proberen te ondersteunen in hun quarantaine. De vraag ‘bent u thuis?’, stellen ze nooit. „Wij bellen om mensen te ondersteunen bij hun verplichte thuisquarantaine. Hoe gaat het met u?”, aldus een medewerker aan de telefoon.

Als mensen zich niet aan de quarantaineplicht houden, kan dat een boete van 339 euro opleveren. Maar ook de reizigers zelf vinden de controle ondermaats. „Ik had wel verwacht dat ze me zouden vragen of ik thuis was”, vertelt een reiziger in Nieuwsuur. Zij is net terug uit Zuid-Afrika. „Het had makkelijk gekund dat ik bij een vriendin thuis zat.” Soms nemen reizigers ook niet op en krijgen de bellers de voicemail te horen. Als dat drie keer gebeurt, noteren ze dat. Het rapport gaat naar de gemeente.

Maar niet iedereen krijgt dus een belletje. Slechts een paar honderd per dag, die steekproefgewijs zijn geselecteerd. „Niemand heeft gecontroleerd of ik in het hotel ben”, vertelt een Braziliaanse reiziger. „Ik kan zo ergens anders heen. Als ik zou willen, zou ik ongezien kunnen vertrekken.” Volgens een manager van de ANWB letten de telefonisten ook op omgevingsgeluiden. Als die opvallend zijn, vragen ze daarnaar. „Maar je weet nooit of iemand de waarheid spreekt.”

Wil je Nieuwsuur terugkijken? Dat kan hier.

Welke papieren moet je mee op vakantie? Velen vinden het een wirwar