Roos Ravensbergen Reizen 23 sep 2019, 15:30

Leestijd: 4 minuten

‘Mensen willen zelf hun vakantie samenstellen, geen standaardpakket’

Reisorganisatie Thomas Cook ging maandag failliet, wat leidde tot geannuleerde vakanties en vluchten. 21.000 werknemers vrezen voor hun baan. Waarom worden traditionele reisbureaus steeds minder populair?

Reisbureaus dalen flink in populariteit en mensen plannen steeds vaker zelf hun vakantie. Uit cijfers van het CBS blijkt dat een grote meerderheid (67 procent) van de vakanties via internet geboekt wordt. Vooral fysieke reisbureaus hebben het zwaar te verduren, slechts een op de tien vakanties wordt daar geboekt. Een klein aantal vakanties wordt via e-mail of via de telefoon geboekt.

Reisbureaus hebben het absoluut moeilijk, zegt toerismedeskundige Stephen Hodes. „Het boeken van reizen gaat veel meer online of direct bij de accommodatie. Mensen zoeken bijvoorbeeld zelf een Airbnb en vinden daar een geschikte vlucht bij. Reisbureaus moeten daarom hard werken om hun toegevoegde waarde te tonen.”

Te standaard

Thomas Cook is te lang blijven doorgaan met het aanbieden van standaard, massale pakketten, zegt Jan van der Borg, hoogleraar Toerisme. „De vraag van de toerist wordt steeds meer gespecialiseerd, mensen willen een reis op maat en een unieke ervaring.” Volgens Van der Borg is Thomas Cook blijven inspelen op het massasegment, terwijl dat steeds kleiner werd. „Toerisme is een groeimarkt, dus als je in zo’n markt failliet gaat, dan heb je wel veel dingen verkeerd gedaan.”

Ook volgens Hodes waren de reizen die Thomas Cook aanbood te standaard. „Ze verkopen kant-en-klare pakketten, maar de consument van nu wil graag zelf iets samenstellen. Iets dat ze helemaal op maat kunnen maken. Het wordt ook steeds betaalbaarder en makkelijker om dat te doen, bijvoorbeeld met een vlucht via EasyJet of Ryanair.”

Thomas Cook is opgericht in 1841, het bedrijf komt dus uit een volstrekt andere tijd. Hodes zegt dat ook dat zal hebben bijgedragen aan het faillissement. „Thomas Cook is een oud bedrijf, het komt uit een periode dat men aan de hand meegenomen wilde worden, maar die tijd ligt ver achter ons. Vroeger had zo’n standaardpakket ook een enorm financieel voordeel, dat is nu veel minder het geval.”

Toegevoegde waarde

Toch is er een oplossing voor reisbureaus en touroperators die in zwaar weer zitten: een specialisatie ontwikkelen. „Specialistische bureaus doen het nog wel goed, bijvoorbeeld als je naar de Himalaya wil en daar de Mount Everest wil beklimmen. Dat is moeilijk om zelf te regelen, dus wijken mensen vaak nog wel uit naar een bureau of organisatie”, vertelt Hodes. Bij een gewone zonvakantie is een reisbureau vrijwel niet meer nodig, meent hij. Alleen voor reizen die lastig zijn om zelf te regelen, komen zulke bedrijven nog wel eens van pas.

„Als je als reisbureau of touroperator wil blijven bestaan, moet je je specialiseren”, vindt ook Van der Borg. „Door bijvoorbeeld alleen reizen naar Afrika, China of Zuid-Amerika aan te bieden. Bepaalde soorten reizen zijn heel makkelijk te regelen en jongeren doen dat ook vaak, maar voor een huwelijksreis of jongerenreis kunnen mensen nog wel eens naar een bedrijf gaan.”

Bij niet-gespecialiseerde reisorganisaties, zegt Hodes, is er geen sprake meer van de toegevoegde waarde die er vroeger wel was. „Toen waren veel mensen op zoek naar veiligheid, reizen naar het buitenland was eng. Door het internet is dat niet meer zo. De hele wereld is nu eigenlijk ‘onze’ wereld.”

Wat betekent het faillissement voor reizigers?

Zo’n 600.000 mensen werden getroffen door het failliet gaan van de Britse tak van reisorganisatie Thomas Cook. Alle activiteiten werden gestaakt, wat betekent dat boekingen geannuleerd zijn en ongeveer 150.000 Britse reizigers teruggehaald moeten worden. Voor hen ligt er, volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken, een noodplan klaar.

Ook veel Nederlanders hebben via Thomas Cook een reis geboekt, maar zij hoeven hun vakantie niet onmiddellijk af te breken. „Voor hen wordt geregeld dat zij hun vakantie kunnen afmaken”, laat een woordvoerster van de Nederlandse tak van de organisatie weten. Het gaat volgens haar om ruim 10.000 mensen. De meeste mensen zijn in Europa op vakantie. Daarnaast zouden de komende weken nog duizenden mensen vertrekken.

Op veel vakantiebestemmingen, waaronder Antalya en Lanzarote, worden Nederlanders naar eigen zeggen echter voor een keuze gezet: een hoog bedrag betalen, of wegwezen. De hoteliers vertrouwen er niet meer op dat ze het geld van de reisorganisatie krijgen, dus proberen ze de reizigers zelf te laten betalen. Twee Belgische vakantiegangers kregen van Thomas Cook België echter het advies niet te betalen.

Voor de Nederlandse tak van het bedrijf is nog geen faillissement aangevraagd, maar de woordvoerster sluit niet uit dat dat alsnog gebeurt.