Sofie Vissers Opvoeding 20 mrt 2025, 19:35

Leestijd: 4 minuten

Opvoedvraag: ‘Moeten we de genderneutrale opvoeding van ons kind (6) doorzetten?’

Opvoeden, hadden we er maar een handleiding voor. Het ouderschap gaat gepaard met zowel intense geluksmomenten als een hoop kopzorgen en dilemma’s. Daarom beantwoordt Sofie Vissers, hoofdredacteur van Famme en J/M Ouders en moeder van twee kinderen, wekelijks voor Metro een opvoedvraag van ouders. Deze week gaat de vraag over genderneutrale opvoeding.

Deze week een vraag van Maaike (32): „Moeten we de genderneutrale opvoeding van onze dochter Sam (6) doorzetten?”

Opvoedvraag: ‘Genderneutrale opvoeding doorzetten?’

Beste Sofie,

Mijn partner en ik hebben ervoor gekozen om onze dochter Sam (6) genderneutraal op te voeden. We vinden het belangrijk dat ze vrij is om zichzelf te zijn, zonder vast te zitten aan een traditionele meisjesrol. Dat betekent dat we haar zowel poppen als auto’s aanbieden en dat ze zelf mag kiezen of ze een jurk of een spijkerbroek draagt en hoe ze haar haar wil. Op dit moment heeft ze kort haar. Thuis voelt dit alles heel normaal, maar buiten de deur lopen we steeds vaker tegen oordelen aan.

Vaak krijgen we niet letterlijk meningen te horen, maar laten mensen op een subtiele manier blijken dat ze geen oog hebben voor onze keuze voor een genderneutrale opvoeding. Op verjaardagen krijgt Sam van familie en vrienden vaak glitterspullen, poppen en unicorns, ondanks dat Sam daar niet om vraagt. Het lijkt wel alsof ze het erom doen. Laatst zei een moeder op het schoolplein dat we Sam ‘in de war maken’ door geen duidelijke keuze te maken. Ook merkt Sam zelf dat andere kinderen soms vragen waarom ze een ‘jongensbroek’ draagt of waarom ze haar haren kort heeft.

Door de reacties van de omgeving begin ik te twijfelen. Doen we hier goed aan of maken we het Sam juist moeilijker? Moeten we haar meer beschermen tegen deze reacties of haar gewoon laten zijn wie ze is, ook als dat betekent dat ze soms kritiek krijgt? Ik wil Sam meegeven dat ze zichzelf mag zijn, maar ik vraag me af hoe ik haar het beste kan helpen in een wereld die daar nog niet klaar voor lijkt te zijn. Wat is wijsheid?

Veel liefs van Maaike

Het antwoord

„Beste Maaike,

Mooi dat jullie hebben gekozen voor een genderneutrale opvoeding en tegelijkertijd begrijpelijk dat je begint te twijfelen over de keuze als je te maken hebt met oordelen. Wij zien dat steeds meer ouders ervoor kiezen om hun kinderen genderneutraal op te voeden, zodat ze zich vrij kunnen ontwikkelen zonder vast te zitten aan traditionele jongens- of meisjesrollen. Dit klinkt als een inclusieve manier van opvoeden, maar in de praktijk lopen ouders en kinderen vaak tegen weerstand aan, vanuit de omgeving.

De impact van genderstereotypen

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat genderstereotypen diepgeworteld zijn in de maatschappij en al op jonge leeftijd invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat docenten en ouders onbewust anders omgaan met jongens en meisjes. Daarnaast toont onderzoek aan dat gendernormen invloed kunnen hebben op de psychologische ontwikkeling van kinderen. Meisjes worden bijvoorbeeld aangemoedigd om zorgzaam en gevoelig te zijn, terwijl jongens worden gestimuleerd om stoer te zijn.

Je kind ondersteunen

Hoe kun je Sam nou het beste begeleiden in een wereld die nog beïnvloed wordt door traditionele genderrollen? Ik heb een paar tips voor je.

1. Communicatie en zelfvertrouwen – Praat met haar over de reacties die ze krijgt. Leg uit dat sommige mensen gewend zijn om jongens en meisjes in hokjes te plaatsen, maar dat iedereen zelf mag bepalen wie hij of zij wil zijn. Help Sam hoe hierop te reageren met zelfvertrouwen.
2. Een veilige thuisbasis – Zorg ervoor dat thuis een plek is waar Sam zich volledig geaccepteerd voelt. Dit helpt om negatieve reacties van buitenaf beter op te vangen.
3. Positieve rolmodellen – Zoek boeken, films en voorbeelden waarin gendernormen worden doorbroken. Dit laat Sam zien dat het niet alleen is.
4. Ouders betrekken – Als familieleden, vrienden of moeders op het schoolplein moeite hebben met genderneutraal opvoeden, ga dan het met ze gesprek aan. Leg uit waarom jullie deze keuze hebben gemaakt en benadruk dat het vooral draait om de vrijheid van Sam.
5. Oog voor de gevoelens van je kind – Let op signalen van Sam. Voelt zij zich gelukkig met de manier waarop ze zich uitdrukt, of begint ze zich buitengesloten te voelen? Pas je aanpak zo nodig aan op een manier die bij jou en Sam past.

Conclusie: vrij laten en begeleiden

Genderneutraal opvoeden betekent niet dat je Sam zonder handvaten de wereld in stuurt. Je geeft haar de ruimte om zichzelf te ontdekken. Met de juiste begeleiding kan Sam leren om stevig in haar schoenen te staan. Door open communicatie, een veilige omgeving en het aanmoedigen van haar zelfvertrouwen, kan je Sam hopelijk helpen om zichzelf te zijn, ondanks de meningen van anderen. Veel succes in dit uitdagende proces!”

Op J/M Ouders verscheen eerder een artikel over hoe je niet de nadruk op stereotype genderrollen in de opvoeding.

Benieuwd naar meer antwoorden op vragen over opvoeding? In deze stukken geven we ook advies:

• Adries zoontje van 1,5 gaat goed op regelmaat. Maar tijdens zijn slaapje moet zijn zus van school gehaald worden. Kan Adrie zijn zoon even alleen thuis laten?
• Wilma zit nogal met de handen in het haar: haar kind schopt en slaat als hij zijn zin niet krijgt. Wat moet ze doen?
• De dochter van Merel verheft ‘de hele dag’ haar stem, iets wat voor Merel nogal storend is. Wat kan daar de oorzaak van zijn?
• Wat te doen als je 25-jarige zoon geen enkel teken geeft van uit huis te willen gaan? Dinie is inmiddels wel toe aan een leeg nest.

Sofie is hoofdredacteur van JM/Ouders en Famme en is met haar man net op adem gekomen van een paar intensieve tropenjaren. Voor Metro beantwoordt ze wekelijks een opvoedvraag van ouders en geeft ze tips om het opvoeden in goede banen te leiden.

Reacties