Isabella van den Berg Opvoeding Gisteren, 15:28

Leestijd: 2 minuten

Oudste, middelste of jongste kind: geboortevolgorde maakt volgens onderzoek wél uit

Maakt de geboortevolgorde nu echt uit bij het vormen van persoonlijkheid? Of zijn gewetensvolle eerstgeborenen en creatieve jongste kinderen gebrekkige stereotypen? Een groot, nieuw onderzoek laat het licht op de aannames schijnen.

In het onderzoek, dat recent werd gepubliceerd, beweren psychologen dat er wel degelijk een effect is.

Jongste, middelste en oudste kinderen

In het onderzoek naar geboortevolgorde, gezinsgrootte en persoonlijkheid, verzamelden Canadese onderzoekers gegevens van meer dan 700.000 vrijwilligers en ontdekten dat middelste kinderen gemiddeld hoger scoorden dan hun broers en zussen op eigenschappen die belangrijk worden geacht voor samenwerking.

Scores voor dezelfde eigenschappen waren hoger in gezinnen met meer kinderen. Dat suggereert dat mensen meer kans hebben om een coöperatieve persoonlijkheid te ontwikkelen als ze worden opgevoed als onderdeel van een grotere groep.

Invloed op persoonlijkheid

Hoogleraren psychologie Michael Ashton en Kibeom Lee betogen dat geboortevolgorde en de grootte van het gezin wel een betekenisvolle invloed hebben op de persoonlijkheid. „Het gewicht van het bewijs geeft aan dat persoonlijkheidstrek-niveaus wel degelijk verschillen als functie van geboortevolgorde en grootte van het gezin”, schrijven ze in het onderzoek.

Ashton en Lee analyseerden persoonlijkheidstrekken van meer dan 700.000 mensen. Zij gaven aan of ze een eerstgeborene, middelste, jongste of enig kind waren. Een aparte groep van 75.000 vrijwilligers vulde dezelfde vragen in, samen met het aantal kinderen waarmee ze waren opgevoed.

Slimmer, eerlijker en betere samenwerker

Eerdere studies hebben bewijs gevonden dat eerstgeborenen iets slimmer zijn dan laatgeborenen, meldt The Guardian. De Canadese studie zag dit ook. Maar de onderzoekers zagen nog andere verschillen. Mensen met meer broers en zussen hadden de neiging om hoger te scoren op twee eigenschappen die verband houden met samenwerking. Namelijk: gelijkmoedigheid en wat de wetenschappers ‘eerlijkheid-humeurigheid’ noemen. Daarmee bedoelen ze de neiging om eerlijk en oprecht te zijn.

Middelste kinderen leken nog een extra boost te krijgen. Zij scoorden iets hoger dan de oudste en jongste broers en zussen. De bevindingen suggereren dat als een enig kind en een persoon uit een gezin van zes willekeurig gekozen zouden worden, er een kans van 60 procent is dat de meer aangename persoon uit het gezin van zes zou komen.

Volgorde van geboorte in gezin

Hoewel het aantal broers en zussen de belangrijkste factor was bij het bepalen van de persoonlijkheidskenmerken, speelde ook de volgorde van geboorte een rol, zij het een kleinere. „Die verschillen konden echter niet volledig worden verklaard door het aantal broers en zussen. Dat wijst erop dat er ook een klein geboortevolgorde-effect is op coöperatieve persoonlijkheidskenmerken, waarbij de middelsten en jongsten gemiddeld iets hoger scoren dan de oudsten.”

Sommige oorzaken kunnen intuïtief zijn, schrijven de auteurs. Het hebben van meer broers en zussen zou van zichzelf een meer coöperatieve persoonlijkheid bevorderen, terwijl het zijn van een middelste kind vraagt om een goede band met jongere en oudere broers en zussen.

Keerzijde aan het eerste of enige kind zijn? Die is er, stelt onderzoek

14 dingen die iedere oudere broer of zus herkent

Conflict met je broer of zus? Psycholoog tipt 7 vragen om te stellen

Reacties