Julia Osendarp Opvoeding 17 mei 2024, 16:07

Leestijd: 4 minuten

Opvoedkundigen waarschuwen voor veelgebruikte ‘wegloop-methode’ bij kind (en tippen wat je beter kunt doen)

De meeste ouders willen het beste voor hun kind en gaan ervan uit dat zij dan hun best doen om hun kroost zo goed mogelijk op te voeden. Maar we zijn allemaal mensen en mensen maken fouten. Opvoedkundigen vertellen over een veelgebruikte zin, die je volgens hen beter niet tegen je kinderen kunt zeggen.

Stel je bent als ouder in de speeltuin, het zwembad, het park of ergens anders en besluit dat het tijd is om naar huis te gaan. „Het is tijd om te gaan”, zeg je. Maar jouw kind besluit je te negeren en speelt rustig door. Herkenbaar? Wellicht heb ook je iets aan deze negen tips die kunnen helpen als kinderen ‘verwend gedrag’ vertonen.

De wegloop-methode toepassen als ouder

In zo’n situatie kies je er als vader of moeder nog weleens voor om weg te lopen. Jouw kind negeert je nog steeds, maar kijkt af en toe op om te zien of je er nog bent. Dan besluit je: „Oké doei! Dan ga ik alleen naar huis”, te roepen en begin je weg te lopen. Meestal is dit het punt dat kinderen „nee!” roepen en achter je aanrennen.

Veel ouders kennen dit moment. En hoewel deze tactiek werkt, al is het maar op de korte termijn, benadrukken opvoedkundigen tegen HuffPost dat je dit als ouder beter niet kunt doen. Deze aanpak werkt overigens vooral bij de jongere kinderen. Een ouder kind of puber weet waarschijnlijk wel dat hun ouder hen niet gaat achterlaten.

Peuters bedoelen het niet slecht

Opvoedkundige Tovah Klein legt uit dat peuters en kleuters geen tijdsbesef hebben. Ze leven in het hier en nu. Dat broer of zus moet worden opgehaald, het eten gekookt moet worden of dat het bijna bedtijd is, snappen ze niet. „De focus ligt op wat ze op dit moment doen.”

En dat een peuter af en toe niet luistert of dwars ligt, is volgens opvoedkundigen Deena Margolin en Kirstin Gallant heel normaal. „Het kan nuttig zijn om te onthouden dat je peuter niet ‘slecht’ of manipulatief is. Onafhankelijkheid en het verleggen van grenzen is slechts een deel van hun ontwikkeling en zijn feitelijk tekenen van een gezonde ontwikkeling.”

Weglopen is verlaten

Weglopen kan dan best verleidelijk zijn, maar de kenners raden het af. „De strategie werkt”, legt Klein uit. „Omdat het eng voor ze is. Daarom rennen ze achter hun ouder aan. Geen enkel kind wil achtergelaten worden. Zeker niet op deze leeftijd.”

Wanneer je de indruk wekt dat je wilt vertrekken zonder jouw kind, breng je de boodschap dat je in staat bent om het kind in de steek te laten bij ongehoorzaamheid. „Na verloop van tijd kan die aanpak ongewenste gevolgen hebben”, aldus Margolin en Gallant.

Ouder moet er onvoorwaardelijk zijn

Een belangrijke basis tussen ouder en kind is dat een ouder er onvoorwaardelijk voor een kind is en zal zorgen. Maar door de wegloop-methode beschadig je het vertrouwen, volgens Klein. Kinderen groeien op tot zelfverzekerde en veerkrachtige mensen als zij weten dat ze altijd op hun ouders kunnen rekenen. Ook als het leven moeilijk is.

„Als we dreigen te vertrekken, leren we ze dat liefde en veiligheid voorwaardelijk zijn. Dit kan leiden tot een lage eigenwaarde, schaamtegevoelens en een patroon van gehoorzaamheid ter wille van het veiligstellen van liefde”, aldus Gallant en Margolin.

Wat werkt wel bij kind?

Liever niet weglopen dus. Maar wat werkt dan wel? In plaats van te verwachten dat een peuter kalmeert en redelijk is, moeten ouders kalm blijven en redelijk voor hem of haar zijn. Margolin en Gallant stellen voor dat je de gevoelens van je kind erkent. Bijvoorbeeld: ‘Ik weet dat je wilt blijven spelen en dit is moeilijk’, maar vervolgens wel een grens trekt: ‘Het is tijd om nu te gaan.’

Daarnaast tippen de opvoedkundigen om kinderen bij vertrek een keuze te geven. Bijvoorbeeld: ‘Wil je lopen of gedragen worden? Jij kiest’. Klein tipt om je kind een rol te geven. Zoals: ‘Als we gaan, mag jij de tas dragen’. Of laat je kind zelf een timer van 2 à 3 minuten instellen. Gaat deze af? Dan is het tijd om naar huis te gaan. „Ga dan rechtstreeks naar ze toe, help ze een speeltje op te bergen of stop met waar ze mee bezig zijn, en help ze weg te gaan – pak ze op of pak hun hand en loop met ze mee”, aldus Klein.

Grenzen bewaken of excuus

Rust bewaren, begrip tonen, sterk blijven en grenzen bewaken. Dat blijkt belangrijk in dit soort situaties. Gallant en Margolin: „Ze kunnen van streek zijn, en dat is oké. Je mag grenzen stellen, en je kind mag zich daar boos over maken.”

Volgens de opvoedkundigen voelen kinderen zich veiliger als de ouder de leiding neemt. Ook al zouden ze graag nog willen blijven, benadrukt Klein. En mocht je toch je geduld verliezen en wellicht boos worden? Dan is er ook nog geen man overboord. Klein: „Kinderen zijn vergevingsgezind en relaties hebben ruimte om opnieuw verbinding te maken en te herstellen.”

Maak je je toch schuldig aan de wegloop-methode? Zeg dan het volgende: ‘Het spijt me dat ik zei dat ik zonder jou zou vertrekken. Dat zou ik nooit doen, ik was gefrustreerd. De volgende keer zal ik je helpen gaan.’

Deze moeders hebben spijt van hun kinderen: ‘Voordelen wegen niet op tegen nadelen’

Zes gezinnen in indrukwekkend ‘Leven naast de dood’: door moeten gaan na een kind verliezen

Reacties