Wilma Groothuis Opvoeding 1 jun 2023, 08:02

Leestijd: 9 minuten

Annes zoon werd seksueel misbruikt: ‘Het verhaal werd alleen maar groter en heftiger’

Het zal je maar gebeuren: je kind komt thuis en vertelt dat hij seksueel wordt misbruikt. Het overkwam Anne (33) met haar destijds 7-jarige zoon. „We voelden ons zo machteloos. We wilden eigenlijk alleen maar horen dat het goedkomt met onze zoon.”

Aan onze collega’s van J/M Ouders vertelt Anne haar verhaal.

Week van de lentekriebels

„Mijn zoon kwam na het buitenspelen binnen en hij vertelde over wat zijn vriendinnetje hem had verteld. Het was bij haar op school de week van de lentekriebels en ze had uitgelegd wat ze had geleerd. ‘Dat is met mij gebeurd’, zei hij plotseling. Zo dropte hij die bom bij ons. Ik voelde gelijk dat ik van slag raakte, maar op de één of andere manier reageerden mijn man en ik heel rustig op hem. We lieten niet zien hoe erg we van slag waren, maar we zeiden: hier moeten we wat mee.

We zagen de laatste tijd al bepaalde gedragsveranderingen bij onze zoon. Daar waren we al mee bezig, met de huisarts en de fysiotherapeut. Op school liep hij opeens achter, terwijl hij altijd heel snel leerde. We hadden al wel door dat er iets aan de hand was, maar we dachten toen dat hij misschien overprikkeld was. We konden er niet precies de vinger op leggen, dus toen hij dit vertelde, vielen alle puzzelstukjes in elkaar.

Nog meer verhalen

Toen hij het ons vertelde, voelde het echt even als het einde van de wereld. Er gingen gelijk allemaal beelden door mijn hoofd en ik dacht: mijn kind is voor het leven getraumatiseerd. Wat moeten we nu doen? Komt het nog wel goed? Hij kwam de dagen daarop iedere avond met nog meer verhalen aanzetten, dat er nog meer was gebeurd en het veel vaker plaatsvond dan we dachten. Nu weet ik dat dat normaal is, dat een kind eerst kijkt hoe je op iets reageert en of het veilig voelt. We hadden dus aan het begin nog niet door dat het zo ernstig was als dat het nu is gebleken.

De dader was een minderjarige tiener en we kenden hem en zijn familie goed. Voor ons kwam daar ook nog een rouwverwerking bij, omdat die mensen dichtbij ons stonden. We kennen hun opvoeding door en door, daar heeft het ook niet aan gelegen. We hebben onze kinderen altijd gewaarschuwd voor die volwassenen in de speeltuin met snoepjes en een busje. Dat ze nooit zomaar mee moeten gaan met iemand en dat deden ze ook netjes. We hadden dit absoluut nooit verwacht. Hij heeft ook nooit bij die jongen gelogeerd, het gebeurde gewoon op verjaardagen en feestjes, in periodes van nog geen half uur toen ze boven aan het spelen waren. Juist wanneer je denkt dat je kind veilig is.

Veilig Thuis

We hebben diezelfde avond dat onze zoon van het seksueel misbruik vertelde, de ouders van de dader op de hoogte gebracht. De dag daarna hebben we Veilig Thuis gebeld om informatie te vragen. Zij zeiden toen dat ze zich over ons kind geen zorgen maakten, want jonge kinderen groeien daar wel overheen. Zij hebben daar weinig last van, we moesten het maar even aankijken. Over de dader maakten ze zich wel zorgen, het gedrag dat hij op zijn leeftijd vertoont, hoort niet. Daar moesten ze mee aan de slag. Dat vonden wij een verschrikkelijke reactie. Wij wisten wel degelijk dat onze zoon er veel last van had.

We hebben dit wel met de ouders van de dader besproken, omdat wij ook niet willen dat de jongen andere kinderen hetzelfde aandoet. Zijn ouders hebben gelijk hulp ingeschakeld, zij zijn ook de volgende dag al geholpen door Veilig Thuis. Wij kregen dus te horen dat we het maar even moesten aankijken, maar de dagen daarop werd het verhaal alleen maar groter en heftiger. Ik weet nog dat mijn man en ik een paar avonden later letterlijk huilend op de grond zaten, nadat onze zoon nog drie keer uit bed was gekomen, omdat hij niet kon slapen. We wisten niet wat we moesten doen. We voelden ons zo machteloos. We wilden eigenlijk alleen maar horen dat het goedkomt met onze zoon.

Nachtmerries

We gingen de volgende dag naar de huisarts, waar we een verwijzing kregen naar een psycholoog. Die hebben we gelijk opgebeld, maar toen kregen we te horen dat er een wachtlijst van minimaal drie maanden was. En dat was het, meer konden ze niet doen. Alleen bleven de verhalen maar komen, elke avond kwam onze zoon weer naar beneden, want hij had nachtmerries. Het was verschrikkelijk om te zien, het kwam helemaal los bij hem, alles kwam eruit. We hebben toen naar alle instanties die we konden vinden gebeld en we zeiden dat we gewoon handvatten nodig hadden van een hulpverlener. We hoefden misschien niet meteen in behandeling, maar we moesten als ouders horen of we het goed deden of niet. Reageren we wel goed? Pakken we het goed op? Maar iedereen zei dat zolang er geen intake is, ze niks konden doen, want straks gaven ze een verkeerd advies.

Uiteindelijk hebben we een medewerker van het centrum seksueel geweld (CSG) gesproken die even de tijd aan de telefoon nam. Zij bevestigde dat we het goed deden, dat we rustig op hem reageerden, hem open vragen stelden en alleen met hem in gesprek gingen als hij ermee kwam. Zij is oprichtster van CSG en raadde aan om het boek Dichtbij Huis te lezen. Daar staan verhalen in over wat je kunt tegenkomen vanaf dat moment, op mentaal vlak, maar ook op juridisch vlak. Dat gaf ons eindelijk wat handvatten en tips wat we nog moesten doen. We hebben uiteindelijk een afspraak met de zedenpolitie gemaakt en een melding gemaakt van het seksueel misbruik. We hebben besloten geen aangifte te doen, omdat het om een minderjarige gaat.

Het deurtje was dicht

Na drie maanden kwamen we bij de psycholoog en zij wilde meteen beginnen met EMDR, omdat zij er vanuit ging dat onze zoon nog steeds zo open was als eerst. Helaas ging dat niet, want op het moment dat we met de therapie wilden starten, was het deurtje alweer dicht. Onze zoon had er al zo vaak over verteld en er kwam maar geen hulp, dat hij weer gesloten was. Hij vond het ontzettend spannend en hij wilde er alleen maar met ons over praten. Dus er kwam wel hulp, alleen heeft het bijna een jaar geduurd voor hij zich open durfde te stellen. Uiteindelijk was de therapie wel heel fijn voor hem, hij kon ergens terecht en hij kon aan de slag met allerlei verschillende behandelingen.

Wij misten als ouders wel iemand die de ouder ook begrijpt. Wij hadden een psycholoog van 25 jaar, die zelf nog weinig levenservaring had. Ze wist goed vanuit de theorie hoe ze onze zoon moest behandelen, maar hoe wij als ouders er het beste mee om konden gaan, dat wist zij niet. Dat kun je haar op die leeftijd helemaal niet kwalijk nemen, maar dat is wel iets wat je als ouder mist. Je wilt het er graag met iemand over hebben die het snapt, die het uit ervaring begrijpt. Dat is er gewoon niet. Daardoor gingen wij zelf boeken lezen en mensen opzoeken om gesprekken mee te voeren. Alle informatie hebben we opgeslurpt, om er voor te zorgen dat we er zo goed mogelijk voor onze zoon konden zijn.

Invloed op het leven

Het is nu drie jaar geleden dat we achter het misbruik kwamen. Op alle levensgebieden heeft het invloed gehad. Onze zoon liep achter op school en hij durfde geen vrienden te maken. We konden niet naar verjaardagen waar meerdere mensen waren, omdat hij dat te spannend vond. Nachtenlang had hij nog last van nachtmerries en hij had een heel laag zelfbeeld. We gingen ook naar de osteopaat voor zijn lichamelijke klachten. Hij had namelijk veel buikpijn en hij kon bepaalde voedingsmiddelen niet eten, want dat voelde niet fijn in zijn mond. Het heeft gewoon heel veel impact op hem gehad.

Ook op ons als ouders heeft de hele ervaring veel impact gehad. Je hebt het idee dat je alle ballen hoog moet houden, voor je kind, omdat hij ook door moet. Mijn zoon vertelde zo levendig wat er was gebeurd, waardoor die plaatjes ook heel levendig in mijn hoofd kwamen. Ik kreeg daar toen ook EMDR-therapie voor, alleen dat ging niet samen met mijn werk en alle andere verplichtingen van het gezin. Op een gegeven moment ging het gewoon niet meer en kwam ik ziek thuis te zitten. Na een half jaar kreeg ik te horen dat ze mij op het werk niet meer wilden, omdat wat ik had meegemaakt een te groot risico was op vaker herhaling van ziekmelding. Er was eigenlijk totaal geen begrip voor de situatie waar wij in zaten.

Effecten van seksueel misbruik op een gezin

Omdat dit alles ook heel veel invloed had op onze levens, wilden wij daar iets mee. Er moet onder docenten en hulpverleners bekendheid komen over de effecten van seksueel misbruik op een gezin en hoe ze daarmee moeten omgaan. Want wij hadden toentertijd namelijk geen idee en niemand kon ons helpen. Daarom ben ik een onderneming gestart om andere ouders en hulpverleners te helpen om kennis te krijgen over wat seksueel misbruik met een kind en het gezin daaromheen doet.

We zijn mega trots op hoe ver onze zoon nu is gekomen. We kunnen nu wel weer naar een feestje en hij eet ook weer alles. Met zijn schoolwerk is hij bijna bij op zijn leeftijdsgenoten. We hebben er vertrouwen in dat het weer goedkomt. We zijn dankbaar dat we er als gezin samen zijn uitgekomen. Het seksueel misbruik zal altijd bij ons blijven, het gaat nooit weg en het zal altijd in een zekere mate weer terugkomen bij mijn zoon. Bijvoorbeeld als hij gaat puberen of wellicht een eigen gezin krijgt. Maar ik heb het idee dat we een goede basis hebben neergelegd en dat we er met veel liefde in het gezin doorheen komen. We zien het dus wel positief in, maar ondanks dat zal het altijd spannend blijven.”

Heb jij zelf of heeft iemand in jouw omgeving te maken met depressie en heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met MIND Korrelatie, of maak een afspraak bij jouw huisarts.

Hoe ga je als ouder om met het verlies van een dierbare van het gezin? Kindercoach geeft advies