‘Hoe korter je slaapt, hoe korter je leeft’
We bevinden ons midden in een catastrofale epidemie van slaaptekort, en de consequenties hiervan zijn veel serieuzer dan we denken. Dat meent een wetenschapper die al bijna twee decennia onderzoek doet naar slaap(tekort).
In zijn nieuwe boek Why We Sleep: The New Science of Sleep and Dreams bespreekt professor Matthew Walker de effecten van een tekort aan slaap. Hieruit blijkt dat te weinig slapen ‘elke aspect van ons lichaam’ raakt. Het wordt in verband gebracht met onder meer kanker, diabetes, hartklachten, obesitas, alzheimer, mentale gezondheidsproblemen en moeite met het herkennen van menselijke emoties.
Denk je nu ‘een nachtje minder slaap kan toch geen kwaad’, ook dan zit je fout. Uit de onderzoeken van Walker blijkt dat zelfs één nacht met vier of vijf uur al flinke consequenties heeft.
8 uur slaap
In een interview met The Guardian vertelt Walker over het doel van zijn boek: door de ernst van de gevolgen aan te stippen, wil hij mensen ertoe bewegen om meer moeite te doen om acht uur per nacht te slapen. Maar het is niet alleen het individu dat hij wil bereiken, ook de overheid en andere instituties zouden moeten ingrijpen, meent Walker. „Slaaptekort strekt zich uit in elk hoekje van je lichaam, en toch doet niemand er iets aan. Dingen moeten veranderen: op het werk, in onze gemeenschappen en in huis.”
‘Veel slaap is teken van luiheid’
In 1942 probeerde minder dan 10 procent van de bevolking te overleven op zes uur slaap of minder, maar tegenwoordig is dat 1 op 2, schrijft The Guardian. Hoe komt dit toch? „Dit komt allereerst door elektriciteit: licht heeft een slechte invloed op slaap.” Daarnaast speelt werk een belangrijke rol, zowel de vage grens tussen werk en vrije tijd als de grotere afstand tussen werk en huis heeft een negatieve invloed. „Niemand wil tijd met zijn familie of entertainment opgegeven, dus slapen ze maar minder.”
Volgens Walker ligt er tevens een waardeoordeel ten grondslag aan het probleem: slaap wordt geassocieerd met zwakte. „We hebben slaap een label van luiheid gegeven. We willen druk lijken en een van de manieren om dat uit te drukken is uitspreken hoe weinig we wel niet slapen.”
Hoe slaap je langer?
Ten eerste: haal niet de hele nacht door. Onderzoekers van de Universiteit van New South Wales toonden aan dat je na 17-19 uur zonder slaap dezelfde prestaties levert als wanneer je te veel hebt gedronken. Zie slaap daarnaast als een soort taak, net als naar de sportschool gaan. „Mensen gebruiken wekkers om wakker te worden, dus waarom gebruiken we ook geen alarm om aan te geven dat we over een half uur naar bed moeten en dus rustig aan moeten doen?” Alhoewel technologie vaak als boosdoener wordt aangemerkt, denkt Walker dat het tevens onze redding kan betekenen: „we weten straks alles over ons lichaam.”
Of de professor zijn eigen advies ter harte neemt? „Mijn acht uur slaap staat nooit ter discussie en ik houd mijzelf aan vaste tijden. Dat is dan ook mijn beste advies: sta op en ga naar bed op dezelfde tijden. Ik neem mijn slaap extreem serieus, want ik heb het bewijs gezien”, aldus Walker.