Waarom lachen we soms nadat we schrikken? Onderzoekers delen een theorie
Een zogeheten jump scare: je schrikt plotseling op nadat iemand je verrast met bijvoorbeeld hard boegeroep. Het overkomt iedereen weleens. Maar wat zijn de theorieën erachter? Onderzoekers geven inzicht.
Waarom worden jump scares vaak gevolgd door gelach? Onderzoekers hebben een theorie.
Lachen nadat we schrikken
Een populaire verklaring voor waarom bepaalde situaties een lach opwekken, is dat humor draait om verrassing. Succesvolle grappen scheppen meestal een verwachting die door de clou teniet wordt gedaan.
Maar er is een probleem met die theorie. „Het probleem is dat we allerlei dingen grappig vinden die niet verrassend zijn. Ook zijn er veel verrassingen die we niet grappig vinden”, zegt Marc Hye-Knudsen, een humoronderzoeker aan de Universiteit van Aarhus in Denemarken, die het onderzoek leidde, tegen The Guardian.
Mogelijke verklaringen
Een andere theorie is dat humor zowel een schending vereist van ons gevoel van hoe de wereld ‘zou moeten’ zijn. Dergelijke schendingen kunnen veel verschillende vormen aannemen. Het onderzoek vermoedt dat iets soortgelijks kan verklaren waarom de eerste schok van een schrikreactie vaak snel wordt gevolgd door gelach.
De onderzoekers onderzochten bewijsmateriaal uit verschillende experimentele- en praktijksituaties. Van de ervaringen van peuters met kiekeboe tot een onderzoek in een spookhuisattractie, waaruit bleek dat gasten driekwart van de tijd lachten na een schrikreactie.
Hoge schrikreactie
„Spookhuizen en horrorfilms dompelen het publiek opzettelijk onder in hun fantasiewereld om hun algemene angsttoestand te verhogen, waardoor hun schrikreacties groter worden. Maar die schrik trekt hen ook onmiddellijk uit die narratieve wereld, zodat ze die als goedaardig kunnen herwaarderen”, stelt Hye-Knudsen.
Over prank-video’s die je online kunt vinden, zegt de onderzoeker: „Als je een video ziet van een compleet onbekende die het slachtoffer is van een grap, registreer je misschien niet zo’n grote schending, omdat je sociaal niet dicht bij hem staat. Dus online grappenmakers moeten hun grappen pittiger maken om een grotere respons te krijgen.”
‘Sweet spot’ van angst
Dr. Coltan Scrivner, een gedragswetenschapper aan de Universiteit van Aarhus, die niet betrokken was bij het onderzoek, zegt tegen The Guardian dat de conclusies overeenkwamen met zijn eigen onderzoek naar de psychologie van griezelen. Hieruit blijkt dat angstige ervaringen zoals spookhuizen alleen als speels worden ervaren als de angst op het ‘juiste niveau’ is.
„Veel mensen denken dat meer angst altijd beter is voor degene die bang wordt gemaakt in zo’n situatie. Je kunt beter zoeken naar de ‘sweet spot’ van angst, waar het plezier maximaal is. Maar ieders ‘sweet spot’ voor angst is anders.”
Bang voor slangen? Deze verslaggever wel, gaat viraal wanneer hij zich verstopt voor slang in beeld
8 opmerkelijke fobieën waar je misschien onbewust last van hebt óf nog nooit van hebt gehoord