Hendriëlle de Groot Health & mind 29 nov 2024, 09:41

Leestijd: 4 minuten

Hooggevoeligheid of HSP: hype of serieus probleem?

De term hooggevoeligheid (HSP) of hoogsensitiviteit duikt steeds vaker op in de media. Is het zo dat er steeds meer mensen hooggevoelig zijn of komt er steeds meer aandacht voor? Dat roept de vraag op of het een hype is of eerder een serieus probleem. HSP-coach Daniëlle de Vries geeft antwoord op deze vragen.

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor hooggevoeligheid. Deze groei in belangstelling is op verschillende manieren zichtbaar. Zo zijn er meer boeken gepubliceerd die over hooggevoeligheid gaan, zowel non-fictie als persoonlijke verhalen. Ook wordt het vaker besproken in documentaires en talkshows. In het onderwijs krijgen leraren trainingen om hooggevoeligheid te herkennen en passende ondersteuning te bieden. Ook is er een groeiend aantal coaches en therapeuten dat gespecialiseerd is in hooggevoeligheid.

Eerst terug naar de definitie, want wat is hooggevoeligheid precies? Hooggevoeligheid, HSP (highly sensitive person), is een persoonlijkheidskenmerk waarbij iemand een verhoogde gevoeligheid heeft voor externe prikkels. Ook neemt diegene subtiele nuances in zijn of haar omgeving waar. Informatie wordt dieper en intenser verwerkt dan gemiddeld.

Hooggevoeligheid als karaktereigenschap

Hooggevoeligheid is geen stoornis, maar een karaktereigenschap, volgens HSP-coach Daniëlle de Vries. „Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap, waarbij diepgaande verwerking van prikkels een grote rol speelt.” Ze legt uit hoe dat werkt in ons brein. „Ons brein registreert alle informatie (prikkels) vanuit de omgeving en filtert als het ware wat relevant is en wat niet.”

Bij hoogsensitieve mensen registreert het brein heel veel informatie als relevant. „Daardoor zijn zij zich ontzettend bewust van alles wat er om hen heen gebeurt. Niet alleen van licht en geluid, maar ook van geuren, stemmingen en emoties.” Dit heeft als gevolg dat hooggevoelige mensen heel opmerkzaam zijn. „Ze ervaren emoties heel intens en kunnen het gevoel hebben altijd ‘aan’ te staan.”

Is hooggevoeligheid aangeboren of later ontstaan?

„Hooggevoeligheid is inderdaad een eigenschap waarmee je geboren bent”, zegt Daniëlle de Vries. „Deze gevoeligheid is van kleins af aan al aanwezig.” Hooggevoeligheid brengt veel voordelen met zich mee: zo zijn hooggevoelige mensen erg empathisch en intuïtief. „Je kunt je voorstellen dat mensen die informatie uit de wereld om zich heen diep verwerken, zich goed af kunnen stemmen op wat er om hen heen gebeurt.”

In sociaal opzicht hebben zij snel door wat de ander nodig heeft. Ook voelen ze de sfeer goed aan. „Ook kunnen ze intens genieten van bijvoorbeeld de natuur, kunst of muziek.” Hooggevoelige mensen hebben de neiging om diep na te denken over alles en zaken constant te analyseren.

Waar komt de term HSP vandaan?

Het concept van hooggevoeligheid werd geïntroduceerd door de Amerikaanse psycholoog Elaine Aron in de jaren negentig. Haar onderzoek wees uit dat ongeveer 15 tot 20 procent van de bevolking hooggevoelig is. „Dat is eigenlijk best veel”, merkt De Vries op. „En de één heeft hier meer ‘last’ van dan de ander.”

Hooggevoeligheid: is het een hype?

Al die toegenomen media-aandacht roept de vraag op of het een hype is. Zijn we met z’n allen zo overgevoelig geworden of is het een serieus probleem? En komt het door de manier waarop de maatschappij is ingericht, met ontzettend veel prikkels? „Hoogsensitiviteit komt inderdaad veel terug in de media”, zegt De Vries.

De vraag of het een hype is, vindt zij lastig te beantwoorden. „Ik geloof zeker dat meer mensen dit herkennen. Maar een hype is het voor mijn gevoel niet.” Ze vindt het juist een positieve ontwikkeling dat er meer aandacht voor is. „Deze aandacht zorgt ervoor dat mensen zichzelf én de ander beter leren begrijpen.”

Toegenomen aandacht voor HSP kan zorgen voor acceptatie

Zo is er meer begrip gekomen voor dit onderwerp: vroeger werd gedacht dat mensen erg verlegen waren of juist heel emotioneel. „Nu is er meer begrip voor en inzicht over: het is een persoonskenmerk, geen zwakte of stoornis.” Als je beter begrijpt hoe je reageert op bepaalde situaties en waar dit vandaan komt, kan dit zorgen voor zelfacceptatie. „Ook zorgt dit ervoor dat je beter begrijpt wat je kunt en wat je nodig hebt, in plaats van dat je het idee hebt dat je anders bent dan de rest.”

Deze psycholoog legt uit welk type nachtmerries veel voorkomen en wat ze betekenen

Deze psycholoog legt uit dat er twee soorten geluk zijn en onthult welke je het beste nastreeft

Reacties