Sophie van Bree Health & mind 25 jul 2024, 19:25

Leestijd: 4 minuten

Ontdek je slaaptype: ben je een beer, wolf, leeuw of dolfijn?

Waar de een stralend presteert met vijf uur slaap, heeft de ander minstens acht uur nodig voordat er überhaupt iets uitkomt bij de koffieautomaat. We kennen allemaal ochtend- en avondmensen, maar wat als je jezelf in beiden niet herkent? Slaapexpert Olivia Arezzolo legt met haar vier chronotypes de basistheorie om jezelf te leren kennen op slaapniveau.

Herken jij je in één van de types?

Slaapprobleem: het belang van slapen

Eerst even terug naar het belang van slapen. Vroeger was het heel normaal om gedurende de dag dutjes te doen. Nu beperken siësta’s zich tot warme landen. We leven immers in een gematigd klimaat en staan bekend om efficiëntie. Hoe hardwerkend we ook lijken: Nederland heeft een slaapprobleem. Ruim een miljoen Nederlanders gebruikt slaap- en kalmeringsmiddelen, die bekendstaan om hun verslavende werking.

Ondanks dat de overheid en zorg niet meer weten hoe hiermee om te gaan, is het niet gek dat de drang naar deze middelen zo populair is. Van depressie tot gewichtstoename, van een zwak immuunsysteem tot psychische stoornissen: het niet kunnen slapen leidt tot problemen. Om de zware middelen uit de weg te gaan, kiezen mensen voor ‘normale’ slaapmiddelen bij de drogist, zoals melatonine. Toch is dit niet de oplossing, want met dit niet-verslavende hormoon kun je je hele slaapritme omgooien.

De vier nachtdieren: welk type ben jij met slapen?

In de psychologie van het slapen wordt met een chronotype je dagritme-type beschreven, oftewel de verschillen in de activiteit en alertheid in de ochtend en avond. Door onze 24 uurs-cyclus te begrijpen, kunnen we gelukkiger en productiever worden. Waar eerst vogelsoorten centraal stonden, gaat de huidige theorie over vier zoogdieren.

Slaapexpert Arezzolo zorgde voor een doorbraak en schreef haar boek over vier categorieën: beren, wolven, leeuwen en dolfijnen. Ondanks dat het klinkt als een peuterboek, kan zo’n heldere theorie juist helpen bij de grote slaapproblemen in deze tijden. We duiken erin!

Type 1: de beer

Meer dan de helft van de mensen is een neutrale slaper, ofwel het neutrale chronotype: de beer. Ze volgen de cyclus van de zon, waarbij je opstaat wanneer de zon opkomt en langzaam richting bed gaat als de zon ondergaat. Deze types houden van een negen-tot-vijf-baan, maar zijn na de lunch vaak minder productief. Beren gaan goed op vrijdagmiddagborrels, zodat ze vanaf een uur of vier kunnen afbouwen. Het is vooral belangrijk dat je als beer genoeg slaap hebt, zodat je energielevels goed blijven. Je kunt je namelijk geen winterslaap veroorloven in deze maatschappij. 

Type 2: de wolf

Vijftien procent van de bevolking is een wolf. Wolven zijn nachtdieren en leven niet met een negen-tot-vijf-mentaliteit. Het liefst staan ze later op en gaan ze zo lang mogelijk in de nacht door. Het is de creatieveling of de harde werker die tot vier uur ‘s nacht aan een nieuw boek werkt of een researchonderzoek uitvoert. Meestal hebben ze twee grote energiemomenten op hun dag: rond de middag en op het einde van de werkdag, wanneer de meesten al weg zijn. Wolven moeten juist rond middernacht of erna naar bed gaan om hun creativiteit te behouden.

Type 3: de leeuw

Vijftien procent van de bevolking is een leeuw. Het zijn de mensen die vaak als eerste op kantoor zijn. Ze zijn het meest levendig in de ochtend met pieken net voordat het middag is. Ze doen het meeste werk voordat de lunch begint. Lekker vroeg opstaan en met de flow meegaan tot de ochtend is afgelopen, werkt het beste voor ze.

De leeuw barst namelijk van de energie in de ochtend, maar is het ook zo weer kwijt. Deze geboren leider houdt van een powernap om op te laden en is in de avond vaak kapot. Een routine voordat ze in slaap vallen – van mindfulness tot lezen – helpt ze. Rond een uur of 10 gaat de leeuw naar bed om weer met een nieuwe energiedosis op te staan.

Type 4: de dolfijn

Ongeveer tien procent van de bevolking valt onder het type dolfijn en die groep heeft het het moeilijkste van allemaal. Ze is onregelmatig vanwege haar slaapritme en energie. Ook in het echte leven zijn dolfijnen lichte slapers met één oog open: alleen de helft van hun hersenen slaapt, om vervolgens weer af te wisselen met de ander. In de mensheid zijn dolfijnen slechte slapers die vaak geïrriteerd zijn en het moeilijk vinden om in de middag nog werk gedaan te krijgen. Dit zijn de mensen die leven voor dutjes en doorslapen in de nacht moeilijk vinden, waardoor ze de dag doorgaan met pieken. Dolfijnen hebben vaak last van (chronische) slaapproblemen.

Nu je weet welk slaaptype je bent, betekent het niet dat je slaapproblemen opgelost zijn. Toch kan het inzicht geven hoe je je energie in de dag verdeelt, wanneer je dat belangrijke koffietje plant en wanneer je aan de slag gaat voor die deadline. Maar eerst even een powernap… 

Is slapen met de radio of televisie aan goed voor je?

Is het erg om tijdens je vakantie niet te sporten? (Plus tips om toch fit te blijven)

Reacties