Deze oncoloog hoorde vaak dezelfde zinnen van stervende mensen, dit kunnen we daarvan leren
Oncoloog Siddhartha Mukherjee zag door zijn beroep de dood en het sterfproces van dichtbij. En hij merkte op dat stervenden toch veelal dezelfde soort laatste woorden uitspreken. Hij noemt vier zinnen die hij mensen in hun laatste levensfase vaak hoorde uitspreken én wat wij daarvan kunnen leren volgens hem.
Het liefst leiden we natuurlijk een lang en gelukkig leven, maar we ontkomen niet aan de dood. En soms heeft een mens op zijn of haar sterfbed nog spijt van dingen die we wel of niet in ons leven deden.
Vier veelvoorkomende zinnen op een sterfbed
Volgens schrijver en oncoloog Siddhartha Mukherjee spreken veel mensen op hun sterfbed vergelijkbare laatste woorden uit. In die woorden zit vaak een belangrijke boodschap om een gelukkig en succesvol leven te leiden, sprak de oncoloog recent in een speech op een Amerikaanse universiteit.
Hij somt vier zinnen op, die velen op hun sterfbed uitspraken:
- „Ik wil je zeggen dat ik van je houd”
- „Ik wil je zeggen dat ik je vergeef”
- „Wil je me zeggen dat je van me houd?”
- „Wil je me zeggen dat je me vergeeft?’
Volgens de oncoloog tonen deze veelgenoemde vier zinnen aan dat we soms te laat onze waardering voor anderen uitspreken of onze fouten en misstappen recht durven zetten.
Oncoloog Siddhartha Mukherjee: ‘Liefde en vergeving’
In plaats van deze woorden hardop in het leven uit te spreken, koesteren mensen een leven lang wrok, leven ze met onopgeloste schuldgevoelens of zijn ze jarenlang bang om kwetsbaar te zijn. „Liefde en vergeving, dood en transitie”, zegt Mukherjee. Volgens hem is het in een mensenleven van belang dat we ons uiten en dat serieus nemen. Zijn ervaringen leerden de oncoloog hoe belangrijk liefde en vergeving in het leven zijn.
Maar als het om vergeving gaat, kan dat best lastig zijn als iemand pijn of onrecht is aangedaan. Psycholoog Richard Cowden vertelt tegen CNBC dat we persoonlijke en relationele uitdagingen beter een plek geven, en elkaar dus vergeven, als we de volgende dingen onthouden:
- Neem verantwoordelijkheid voor je eigen acties
- Sta jezelf toe negatieve gevoelens te ervaren, zoals spijt en schuldgevoel
- Bied een oprechte verontschuldiging aan en probeer het goed te maken
- Leer van de ervaring en ga verder
Hardop uitspreken
Volgens Cowden kan het ongemakkelijk aanvoelen om toe te geven dat je wellicht iets fout hebt gedaan. „We ontkennen soms wat er is gebeurd of zoeken excuusjes voor ons gedrag. Dat is normaal en bedoeld om onze eigenwaarde te beschermen.” Maar volgens de psycholoog kun je fouten uit het verleden loslaten en een plek geven door ze uiteindelijk toch te erkennen. „Het zal je misschien verbazen hoeveel beter je je voelt als je het proces van jezelf vergeven kunt doorstaan.”
Laat dus waardering zien aan degenen waar je van houdt. Lukt dat niet altijd zozeer met woorden? Probeer het met daden. Maar het is nu eenmaal belangrijk dat we soms tegen onze dierbaren hardop uitspreken dat we ze waarderen en van ze houden. En ook volgens Mukherjee moeten we vaker onze liefde en vergeving (ook naar onszelf toe) uitspreken. „Ik daag je uit deze woorden te gebruiken. Maar niet als loze clichés. Geef ze een echte betekenis. Doe het op jouw manier, wat jouw manier ook is.”
Dilemma: ‘Mijn vader heeft mantelzorg nodig, maar was nooit een goede vader voor mij’