Jesse Sprikkelman Health & mind 4 jun 2024, 12:14

Leestijd: 5 minuten

Geobsedeerd met je smartwatch? Dit is waarom dat een slecht idee is

De smartwatch kan een handige tool zijn om je sportprestaties bij te houden. Maar je kunt er ook in doorslaan door obsessief met al je scores bezig te zijn. Metro-redacteur Jesse Sprikkelman (24) had daar last van, hij was in de sportschool drukker met zijn horloge dan met de training. Om hier meer over te weten gaat hij in gesprek met experts Reinoud Prins en Ravian Veenstra.

Reinoud Prins is oprichter van Liberi Coaching en Ravian Veenstra is directeur zorg van Human Concern. Prins heeft een smartwatch om zijn pols „omdat het best handig kan zijn”. Veenstra heeft er heel bewust geen. „Omdat het niks toe kan voegen aan mijn leven. Het risico dat ik er te veel op ga kijken is groot en dat wil ik niet. Ik heb liever aandacht voor mijn omgeving dan voor een smartwatch.”

Geforceerd calorieën verbranden

Je kunt om verschillende redenen naar de sportschool gaan. Om je hoofd leeg te maken, om aan je figuur te werken, om wat kilootjes te verliezen of om gewoon lekker te sporten. Wanneer je voornaamste doel is om de ‘trainingsringen’ op je Apple Watch vol te krijgen, gaat er iets mis. Dat was het voor mij wel. Ik moest 600 calorieën verbranden en minimaal een uur actief zijn. Lukte dat niet? Dan had ik met de training gefaald. 

Prins: „Wij Nederlanders zijn best cognitieve mensen. We willen dingen graag begrijpen en meten. Zo ontstaat er een gevoel van controle. Het zorgt er echter voor dat we niet naar ons gevoel luisteren. Een smartwatch kan motiveren, maar het moet echt niet te veel worden.”

Maar wanneer wordt het te veel? Volgens Veenstra wanneer je er echt afhankelijk van bent of wordt. „Als je je dag pas goed kunt afsluiten als je trainingsringen vol zijn, gaat er iets niet helemaal goed.” Een slim horloge is niet per se nodig om goede resultaten te boeken. „Als je goed met jezelf in verbinding staat en leert je lijf aan te voelen, dan weet je wat goed en gezond voor je is. Dat heeft je lichaam echt wel door. Je hoeft niet op je horloge te kijken om te weten of je voldaan bent. Dat merk je vanzelf.” 

Smartwatch niet aan? Training opnieuw

Het obsessief bijhouden van mijn scores resulteerde er uiteindelijk in dat het vol krijgen van die trainingsringen een van mijn belangrijkste doelen van de dag was. Waren ze ‘s avonds nog niet vol? Dan werd de hond weer aangelijnd voor een extra rondje wandelen door de stad. Het toppunt, of eigenlijk vooral het dieptepunt: ik begon een training opnieuw omdat mijn horloge niet aan stond. Beide experts zijn het eens dat dat niet de bedoeling kan zijn. 

„Het is heel erg belangrijk dat je keuzevrijheid ervaart. Wanneer je geobsedeerd bezig bent met je resultaten is dat niet bepaald het geval”, legt Veenstra uit. Prins zegt dat gadgets vooral leuk moeten zijn. „Gebruik het lekker als ‘spielerei‘. Het kan je best wat inzichten geven. Maar wanneer je merkt dat je je grenzen over gaat moet je ‘m wegleggen.”

Een smartwatch is overigens ook een broeinest voor bacteriën. Deze kunnen in sommige gevallen zelfs gevaarlijk zijn, schreef Metro eerder.

Vraag jij je af of je ook te veel met je slimme horloge bezig bent? Leg ‘m dan eens een dagje weg, is het advies van beiden. „Word je dan angstig of neemt de onzekerheid toe of je wel goed bezig bent en ga je ‘m heel erg missen? Dan ben je er te veel mee bezig”, legt Veenstra uit. „Laat een horloge niet vertellen wat goed voor jou is”, vult Prins aan. 

‘Pas op met calorieën tellen’

Een obsessie voor trainingsresultaten komt vaak voort uit onzekerheid. Je horloge geeft je waardering en goedkeuring. De melding dat je trainingsringen vol zijn voelt als een beloning. Ik heb op tijd aan de noodrem getrokken en mijn smartwatch achter in de kast gegooid.

Veenstra adviseert mensen die gevoelig zijn voor het ontwikkelen van een eetstoornis extra uit te kijken met een smartwatch of er zelfs helemaal niet aan te beginnen. „Calorieën tellen is iets wat mensen met een eetstoornis veelvuldig doen. Niet alleen de calorieën die je eet, maar ook die je verbrandt. Wanneer je al een sterke focus hebt op je voeding en je lijf, dan doe je er goed aan je af te vragen of een smartwatch nou wel zo’n verstandige aankoop is.”

Maar voor sommigen is het wel een goede aanvulling op zijn of haar lifestyle, meent Prins. „Je kunt ‘m bijvoorbeeld heel erg goed gebruiken om je hartslag te meten. Vooral als je net bent begonnen met sporten.” Sporten is namelijk gezond. Dat zal niemand je afraden. Maar zoals met alles: zorg dat je er niet in doorslaat. „Er is niks lekkerder dan gewoon een stukje wandelen en om je heen kijken. Of om naar de sportschool te gaan wanneer je er heel veel zin in hebt. Luister wat meer naar je gevoel”, luidt het belangrijkste advies van Veenstra.

Maar een smartwatch heeft natuurlijk ook voordelen

Een smartwatch is dus niet per definitie iets slechts. Wanneer je het gebruik in de hand weet te houden kan het veel toevoegen aan je leven. Een smartwatch meet bijvoorbeeld je activiteiten een stuk beter dan je telefoon. Je krijgt een goed inzicht in je lifestyle. Het kan ervoor zorgen dat je je telefoon minder gebruikt. En wist je dat het zelfs woedeaanvallen kan voorkomen? Metro schreef daar eerder al over.

Werkende jongeren vaker thuis door psychische klachten: zo herken je een burn-out

Vijf adviezen waar je niet naar moet luisteren, volgens experts

Reacties