Jesse Sprikkelman Health & mind 19 jun 2024, 14:35

Leestijd: 4 minuten

Jongeren worstelen met mentale gezondheid, hoe ga je om met zo’n gesprek? ‘Drempel is hoog’

Veel jongeren vinden het erg moeilijk om te praten over hun mentale gezondheid. Wanneer ze toch de moed weten te verzamelen om het erover te hebben, spreken ze vaak een docent, begeleider of sportcoach aan. Hoe ga je om met zo’n gesprek?

Choreograaf Lucia Marthas heeft veel met jongeren te maken. Onder meer omdat ze haar eigen dans-opleidingsinstituut heeft in Amsterdam. „Vooral pubers vinden het lastig om over hun gevoelens te praten. Dat merken we hier heel erg. Soms dreigen ze zelfs uit te vallen door de problemen. Maar we doen dan onze uiterste best om ze binnen te houden”, vertelt ze aan Metro. 

De mentale gezondheid van jongeren in Nederland staat onder druk. Meer dan de helft van de jongeren (16-25 jaar) kampt met mentale problemen en ruim 75 procent van de psychische klachten ontstaat vóór het 25ste levensjaar. Stichting MIND Us wil het makkelijker maken om het gesprek aan te gaan. 

Tool om te praten over mentale gezondheid

De stichting heeft onlangs ‘DE CHECKERS’ gelanceerd. Dit is een online tool die volwassenen leert hoe ze jongeren met beginnende mentale klachten kunnen ondersteunen. Marthas gebruikt dat binnen haar school. „Het is erg goed en belangrijk dat deze tool er is. Het is zo ontzettend lastig om dit soort onderwerpen bespreekbaar te maken. Je wil het op de juiste manier aanpakken en vooral zorgen dat je het niet bagatelliseert.”

Binnen de artistieke sector komen mentale problemen veel voor. Maar de mensen binnen die sector durven er ook makkelijk over te praten. „Er is veel meer openheid. Maar dat maakt het ook gevaarlijk. Want dat ze erover praten betekent niet dat ze er ook direct de juiste hulp voor krijgen. Goede begeleiding is erg belangrijk.”

Sommige jongeren zitten zichzelf heel erg dwars, zonder dat ze het doorhebben. Dat wordt ook wel zelfsabotage genoemd. Metro schreef eerder al hoe je daarmee kunt stoppen.

‘Coronatijd had grote impact op jongeren’

Waar komen deze problemen vandaan? Marthas benadrukt dat ze dat „natuurlijk niet onderzocht heeft. Maar ik zie en hoor dat de coronatijd eraan bijgedragen heeft. Jongeren zaten ineens thuis, dat was heel intens. Het heeft ze een behoorlijke klap gegeven.” Daarnaast noemt ze ook het vele gebruik van social media als reden.

En jongeren voelen natuurlijk een prestatiedruk. Als er ergens gepresteerd moet worden, is het op de podia. „We testen daarom steeds meer of onze studenten het psychisch wel aankunnen. Er is namelijk veel druk en daar moet je tegen kunnen. Ik zeg altijd: ‘Als je niet tegen bloed kan, moet je geen chirurg worden’.” 

Op haar opleidingsinstituut hebben ze daarom een extra instroomtoets, met een psycholoog erbij. Ze ziet geregeld dat iemand veel talent heeft, „maar ook extreme auditie-stress en faalangst heeft. Dan is het gewoon beter om niet aan de opleiding te beginnen.” 

Nieuwe technologieën kunnen ook zorgen aan mentale problemen. Zo kan het gebruik van een smartwatch zorgen voor een obsessie ermee. Lees hier hoe dat zich uit.

Volwassenen hebben behoefte aan handvaten

DE CHECKERS-tool wordt nu al op veel plekken gebruikt waar met jongeren gewerkt wordt. „Er blijkt echt behoefte aan te zijn”, vertelt MIND Us-directeur Frederieke Vriends aan Metro. De stichting krijgt niet alleen reacties van volwassenen, maar ook van jongeren. „Ze merken dat hun ouder of docent de training gedaan heeft. Iemand zei zelfs: het lijkt wel alsof ze een volledige communicatie-opleiding gevolgd hebben.”

De training bestaat uit drie modules van 15 minuten. Er is bewust voor gekozen om het compact te houden. „We kennen organisaties die een mooi aanbod hebben, bestaande uit een workshop van een dag. Maar dat is best een hoge drempel. Je kunt niet al je docenten op die manier trainen. Via onze tool hebben ze direct de eerste handvatten.”

Voor volwassenen is het vooral belangrijk om de eerste stap te zetten. „Die drempel is hoog. Je ziet dat het niet zo goed gaat met iemand, maar je twijfelt hoe en of je erover moet beginnen. En je twijfelt ook of de signalen kloppen.” 

Jongeren met problemen kloppen snel bij docenten aan

Lucia Marthas ziet dat veel jongeren als eerste bij iemand op school aankloppen. „Ze zien docenten als iemand die ze vertrouwen. En ze zijn vaak bang om hun ouders teleur te stellen. Het gaat ook om jongeren die uit een heel open gezin komen. Ik merk dan dat ze toch eerder naar een docent of studiebegeleider gaan.” En dat gegeven maakt goede handvatten voor de volwassenen belangrijk. „Je moet namelijk wel weten wat je doet.”

Jongeren die zo diep in de problemen zitten en er met hulp van ouders of docenten niet uitkomen, kunnen professionele zorg krijgen. Maar makkelijk gaat dat niet. De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) lopen alsmaar, schreef Metro eerder al.

Waarom het gezond is om meerdere sporten te beoefenen

Metro is 25, Mark Rutte reisde 14 jaar mee en zei toen: ‘Ik had eerder moeten stoppen’

Reacties