Sophie van Bree Health & mind 30 mei 2024, 09:40

Leestijd: 3 minuten

Hoe nuttig is het om altijd nuttig te zijn? ‘Maakt ons klein en stil’

Heb je tijdens een sollicitatiegesprek weleens gezegd dat je perfectionistisch bent? Dat is natuurlijk een geweldige eigenschap: je wilt altijd het beste werk aanleveren, de lat gaat elke dag ietsje hoger en je blijft zoekende naar hoe je jezelf kan verbeteren. Worden we niet doodmoe van het altijd nuttig willen zijn? 

Arnold Schwarzenegger – van acteur tot bodybuilder: de alleskunner – noemt zijn laatste boek Be Useful, geïnspireerd door zijn vader die hem vertelde altijd nuttig te moeten zijn. Zo werd de perfectionistische Arnold een man die constant naar het volgende niveau streefde. Perfectionistische mensen zijn de idealisten van de samenleving, schrijft Psychology Today.

De niet-nuttige kant van nuttig zijn

Toch heeft perfectionisme en de drang om altijd nuttig te zijn ook andere, minder nuttige, kanten: 

De leegte van geen beloning

Perfectionisten zijn controlfreaks: ze willen constant goed én nuttig zijn. Als er geen (verwachte) beloningen zijn, kan zo’n goede daad heel leeg voelen. De realiteit kan soms flink teleurstellen. Je eerste motivatie om het goed te doen of nuttig te zijn daalt na teleurstelling. De uitkomst: het juiste doen betekent niet per se dat waar je op hoopt, lukt.

„Perfectionisme stopt ons van doen wat ons het meest levendig doet voelen, wat betekenis en doelen geeft en wat ons het meest blij maakt. Perfectionisme maakt ons klein en stil in de wereld dat het meeste luidruchtige en zichtbare beloont”, zegt business coach Shawn Fink. Durf jij te oefenen met (het loslaten van) je perfectionisme? 

De imperfecte geliefde

Perfecte plaatjes zijn de boosdoeners voor ons liefdesleven, sociale leven, belevingswereld en libido. Kortom, perfectie maakt meer kapot dan je liefhebt. Als perfectionist lijkt het alsof je de perfecte partner bent, maar juist je strengheid van binnen kan leiden tot conflict en kritiek. Als je van de ander het onmogelijke verwacht, leidt dat vaak tot teleurstelling en het gemis van waardering aan beide kanten, deelt Verywell Mind.

„Ben je je lijstje aan het afvinken of houd je echt van me?”, is iets wat je partner zich kan afvragen. De chronische aardigheid kan zelfs een negatief effect hebben op de intimiteit en diepte in relaties, want er zit meer achter die constante lach. Als je even niet nuttig bent, word je wellicht boos of voel je je minderwaardig? 

De angst voor saaiheid

Saaiheid of tijdverdrijf is een nachtmerrie voor perfectionisten. Goed doen en nuttig zijn is fijn, maar als het in de weg gaat zitten van je echtheid en je merkt dat je vooral aardig bent om iets terug te krijgen op wat voor manier dan ook, gaat het mis. Juist in gesprek met jezelf of een ander gaan kan dan helpen – hoe saai ook.

Een gesprek met een psycholoog of psychotherapeut voelt niet gelijk nuttig, omdat de beloning niet gelijk zichtbaar is. Toch zit juist in het onderzoeken wat er achter je perfectionisme zit, iets wat heel nuttig kan zijn. Wie weet is juist de druk van het perfectionisme ontzettend saai. Zoals schrijver en coach Olie Lindholm zegt: „Onthoud: perfectionisme is saai. Laat het je niet tegenhouden om lol te hebben en nieuwe dingen te proberen!”

Dit is waarom wandelen zo gezond (en populair!) is

Stoken, ragen of flossen? En eerst tanden poetsen of pas na het stoken? Dit is het best voor je gebit

Reacties