Lastig gesprek voor de boeg? ‘Kritiek’ kun je het beste op deze manier geven, volgens psycholoog
Hoe doe je dat, iets aankaarten wat misschien niet zo leuk is voor de ander om te horen? Nou, daar weet psycholoog Loren Soeiro wel raad mee. Hij legt uit hoe je op een ‘slimme’ manier kritiek geeft.
Soms moeten we gesprekken voeren die we lastig vinden. Over het gedrag van onze partner?Aantrekkelijkheid? Geldzaken? Of familiekwesties.
Psycholoog over harde kritiek
Psycholoog Loren Soeiro legt aan Psychology Today uit dat ook minder leuke dingen besproken moeten worden. Hij somt een aantal voorbeelden op, die we gemakkelijk tegen elkaar zeggen. „Ik vind die kleding je niet staan”, „zet die verschrikkelijke muziek uit”, „deze opdracht heb je verkeerd gedaan”, „ik heb er een hekel aan als je dat doet”, „je bewandelt het verkeerde pad”.
De meeste mensen vinden de bovengenoemde dingen niet echt leuk om te horen. Van je partner, familie, vrienden of baas. Want we gaan nu eenmaal niet heel goed op harde kritiek.
Positieve en negatieve benadering bij moeilijk gesprek
Een mens kan natuurlijk nooit iedereen bekoren. Kleding- en muziekkeuzes, gedrag, werk of persoonlijke beslissingen vallen voor de ander nog weleens tegen. Volgens Soeiro liggen er constant kleine conflicten op de loer. „Er is echter een manier om er iets over te zeggen zonder de zaken nog erger te maken.”
Volgens Soeiro ontstaat er eerder verontwaardiging door de manier waarop je dingen brengt, dan de daadwerkelijke inhoud van de kritiek. Oftewel: het gaat bij kritiek niet om de inhoud, het gaat om de vorm. En daarin is het volgens de psycholoog de kunst om onderscheid te maken tussen de positieve en negatieve vorm.
Wat wil je bereiken met kritiek?
Een focus op ‘slecht’, ‘verkeerd’, ‘lelijk’, ‘niet goed’, ‘misluk’t of ‘fout’ gaat van het negatieve uit. De psycholoog benadrukt dat als je de focus op een negatieve benadering legt, de kans op een defensieve reactie een stuk groter is.
Mocht je met je partner of goede vriend een moelijk gesprek moeten voeren, is het volgens Soeiro raadzaam om je af te vragen wat je met jouw kritiek wil bereiken. Wil je iets veranderen? En hoe kun je die boodschap brengen?
Niet in de kritiek-vorm gieten
Kun je jouw behoefte formuleren zonder het in een kritiek-vorm te gieten? De psycholoog oppert deze andere, positieve benadering:
- ‘Zet die vreselijke muziek uit’ vs. ‘Kunnen we even iets anders opzetten?’
- ‘Deze opdracht heb je verkeerd gedaan’ vs. ‘Ik denk dat je dit deel misschien opnieuw moet bekijken’
- ‘Ik heb er een hekel aan als je dat doet’ vs. ‘Ik vind het echt leuk als je dit in plaats daarvan doet’
- ‘Je bewandelt het verkeerde pad’ vs. ‘Ik dacht altijd dat deze weg makkelijker was’
Even de tijd nemen
De psycholoog legt uit dat we soms al kritiek geven, zonder dat we het doorhebben. „Maar even de tijd nemen om te anticiperen op wat we gaan zeggen, kan vaak veel conflicten, discussies of gekwetste gevoelens besparen.”
Dilemma: ‘Mijn vriend is heel jaloers, hoe ga ik daarmee om?’
We liegen meer in een relatie dan je denkt, zo herken je potentiële leugenaars