Madelon de Goffau Health & mind 28 dec 2023, 14:51

Leestijd: 3 minuten

Kun je geen keuzes maken? Dat heeft niet alleen maar nadelen

Eindeloos wikken en wegen, zonder keuzes te maken. Het kan doodvermoeiend zijn, zeker als je echt wil dat er iets verandert in je leven. Maar besluiteloosheid is niet alleen maar nadelig, ontdekten onderzoekers.

Met een kersvers jaar op de stoep, ligt je lijstje met plannen misschien al wel klaar. Misschien wil je het nu echt over een andere boeg gooien. Een andere baan, op reis of een ander huis bijvoorbeeld. Maar puntje bij het paaltje doe je het niet, is het te eng of weet je niet of het alternatief alle onzekerheid waard gaat zijn.

Die aarzeling hangt vaak samen met perfectionisme en kan het levensgeluk behoorlijk beïnvloeden, blijkt uit onderzoek van Eric Rassin, hoogleraar Rechtspsychologie de Erasmus Universiteit. Het is minder waarschijnlijk dat perfectionistische mensen statements onderschrijven als ‘de omstandigheden in mijn leven zijn uitstekend’, of ‘als ik mijn leven opnieuw zou kunnen leven, zou ik bijna niets veranderen’.

Onderliggende gedachtes bij moeite met keuzes maken

Zo bezien is er weinig positief aan besluiteloosheid. Maar uit een recent onderzoek van wetenschappers aan de Technische Universität Dresden blijkt dat er een groot voordeel aan deze eigenschap zit. Dit onderzoek focuste zich op de onderliggende gedachtes en gevoelens bij het maken van keuzes, of juist het gebrek daaraan.

Zo moesten de respondenten aangeven in hoeverre ze het eens zijn met statements als ‘mijn gedachten zijn vaak tegenstrijdig’ en ‘ik voel me vaak verscheurd door twee kanten van een kwestie’.

Conformation bias

Mensen die zich in zulke statements herkennen, zullen hoog scoren op de eigenschap ambivalentie, zegt een van de onderzoekers, Jana-Maria Hohnsbehn, tegen de BBC. Hoewel mensen met een ambivalent karakter meer moeite hebben om knopen door te hakken, vallen ze minder snel ten prooi aan een conformation bias, het hechten van waarde aan informatie die je eigen overtuiging bevestigt.

Bij één van de experimenten was het de bedoeling dat de proefpersonen zouden achterhalen of iemand extravert of introvert was, terwijl ze vooraf inschatten dat de persoon extravert was. De proefpersonen konden kiezen uit twee vragen waarmee ze dat gegeven konden achterhalen: vind je het fijn om tijd alleen thuis door te brengen en ga je graag naar feestjes.

Open voor nieuwe informatie

De meeste mensen zouden die laatste vraag stellen. Maar de onderzoekers ontdekten dat sterk ambivalente mensen dit minder snel zouden doen, en dat ze juist nog meer vragen zouden stellen om zo het juiste antwoord te vormen. Ook uit andere experimenten binnen het onderzoek kwam dit naar voren. Mensen die over het algemeen meer moeite hebben met het maken van keuzes, staan meer open voor informatie die haaks staat op hun huidige kijk op de zaak.

De publieke opinie op ambivalent zijn, moet veranderen, stelt onderzoeker Hohnsbehn. „Het kan ons de nodige pauze geven, een signaal geven dat de zaken complex zijn en dat we meer tijd nodig hebben om zorgvuldiger na te denken over onze beslissing.” Maar net als bij alles in het leven, is ook hier de balans belangrijk, zegt Hohnsbehn.

Dit gebeurt er met onze spaarrentes in 2024

Erik krijgt diep inzicht na cacaoceremonie in Ik Vertrek-special: ‘Brigitte is gonna kill me’

Reacties