Julia Osendarp Health & mind 11 jul 2023, 17:21

Leestijd: 4 minuten

Pyschiater: ‘Leef niet naar je pensioen toe, maar leef nu al zoals een oudere’

Psychiater en schrijver Loren Olson (80) benadrukt dat de ouderen in onze samenleving vaak een stuk gelukkiger zijn. Volgens hem besteden we in ons leven veel tijd aan ambitie en druk zijn en besteden we pas rond ons pensioen tijd aan betekenisvolle zaken. Maar Olsen legt uit dat we best wat meer als een oudere mogen leven.

De psychiater haalt in zijn pleidooi voor het Amerikaanse Psychology Today een onderzoek van Laura Carstenson aan over ouder worden en geluk. Oudere mensen bleken namelijk gelukkiger dan jongeren en mensen van middelbare leeftijd. Eerder bleek ook dat we rond ons zestigste het meest tevreden zijn met ons lichaam en dat we inderdaad op ons 82ste het gelukkigst zijn.

Werken na het pensioen

Olson pleit voor de oudere bevolking. Die volgens hem, onterecht, wordt neergezet als niet-werkend en afhankelijk. „Oude mensen hebben wijsheid en ervaring. Ze werken wellicht wat trager, maar zijn een waardevolle aanvulling op de werkvloer.” Volgens hem kunnen oudere mensen helpen bij de personeelstekorten die er nu in veel branches zijn.

Olson is zelf inmiddels 80 jaar en namelijk werkt nog steeds. „Werk geeft mijn leven zin. Ik heb twee boeken geschreven nadat ik 65 werd. Ik ben niet afhankelijk.” Wel benadrukt de psychiater dat sommige beroepen niet op alle leeftijden kunnen worden beoefend en ook opleiding een rol speelt. Maar dat echt niet iedereen na de pensioenleeftijd wil stoppen met werken.

Ouderen zijn gelukkiger

Volgens de psychiater zijn we geobsedeerd met jeugdigheid. En spenderen we veel geld om zo lang mogelijk ‘jong’ te blijven. Olson benadrukt dat door ouderdom onze fysieke gesteldheid achteruitgaat en we meer gezondheidskwalen krijgen. „Maar ons geluksgevoel gaat niet achteruit. Veel onderzoeken tonen aan dat depressie, angst, stress, zorgen en woede allemaal afnemen met het ouder worden.” Want doordat we ons realiseren dat het leven niet oneindig is, verandert onze kijk op het leven in positieve zin.

Daarnaast benadrukt Olson dat mensen ouderdom soms verwarren met dementie. „Het is onheilspellend om te bedenken dat 10 procent van de vergrijzende bevolking dementie heeft. Maar het ziet er heel anders uit als we erkennen dat 90 procent van de ouderen niet dement is.”

Psychiater over voordelen van ouder worden

Leeftijd is volgens de psychiater slechts een getal. Hij benadrukt dat de mens een fysieke leeftijd, psychologische leeftijd en seksuele leeftijd heeft. Die per individu en per periode kunnen verschillen. Olson somt een aantal zaken op die verbeteren zodra we ouder worden:

• Acceptatie van onszelf en anderen
• Het verlangen naar diepere connectie
• Wijsheid en empathie
• Vermogen om te vergeven
• Dankbaarheid
• Veerkrachtigheid
• Minder emotionele vluchtigheid en impulsiviteit

Van een druk leven naar leven met de dag

Olson legt uit dat hij een leven lang altijd druk is geweest. Druk zijn, is iets dat we in deze samenleving als goed beschouwen. Maar ambitie kan volgens de psychiater ook beklemmend zijn. Toen hij met zijn leeftijd dichterbij de dood kwam, realiseerde hij zich dat hij zijn leven niet hetzelfde wilde leven als dat hij deed.

Volgens Olson focussen jongere mensen zich meer op doelen die te maken hebben met leren, carrière en nieuwe sociale relaties die in de toekomst hun vruchten kunnen afwerpen. Maar de psychiater benadrukt dat zijn doelen inmiddels zijn verschoven doelen die een emotionele betekenis hebben. „Ik leef in het moment en laat de toekomst voor zichzelf zorgen.”

Hoe te denken als ouderen?

Hoe hij dat doet? De psychiater focust meer op huidige en emotioneel belangrijke relaties. „Ik werk, maar alleen waar en wanneer ik dat wil. Ik besloot nooit een saaie lezing uit te zitten en nooit naar cocktailparty’s te gaan om te netwerken. Ik zou nooit meer een stropdas dragen omdat ik weigerde te doen wat anderen van me verwachtten.”

Zijn sociale netwerk werd kleiner, maar hij koesterde zijn belangrijke relaties. „Ik begon meer van het leven te genieten, negeerde onbelangrijke zaken, leerde anderen meer waarderen en vond het makkelijker te vergeven. Hoe meer ik dit deed, hoe gelukkiger ik me voelde.”

Leven zoals oudere mensen

En ondanks dat Olson meer te maken kreeg met verlies en rouw, leerde hij comfortabeler worden met verdriet en werd zijn leven over het algemeen gelukkiger, plezieriger en ervoer hij meer voldoening.

Daarom adviseert de psychiater om vooral niet te druk te zijn in dit leven. Maar tijd te besteden aan avonturen of jouw gezin. „Wacht niet tot je 65ste om te realiseren dat het leven niet oneindig is. Leef niet naar je pensioen toe. Nee, leen alvast tijd van je pensioenjaren terwijl je nog jong bent. Stap van die loopband af en wees gelukkig zoals oudere mensen.”

‘Bed-rotten’ blijkt trend onder Gen Z, maar is zo’n dag in bed goed voor ons?