Julia Osendarp Health & mind 19 mei 2023, 17:59

Leestijd: 2 minuten

Overgewicht bij jongetjes zorgt voor vruchtbaarheidsproblemen op volwassen leeftijd

Wellicht heb je het weleens eerder opgevangen. Het is niet al te best gesteld met de vruchtbaarheid van mannen in deze tijd en het lijkt er op dat onvruchtbaarheid alleen maar toeneemt. Onderzoekers denken daar nu een verklaring voor te hebben. Overgewicht bij jongens, blijkt van invloed te zijn op de vruchtbaarheid op latere leeftijd.

Een ‘vruchtbaarheidscrisis’ noemde epidemioloog Shanna Swan het eerder. Door onze leefomstandigheden en blootstelling aan chemicaliën zou de kwaliteit van het sperma hard achteruit kelderen. En ander onderzoek toont aan dat vruchtbaarheidsproblemen blijven toenemen en het aantal zaadcellen in een zaadlozing wereldwijd afneemt.  Onderzoekster Rossella Cannarella vertelt tegen het wetenschappelijke Scientias dat de zaadproductie, in vergelijking met vier decennia geleden, is gehalveerd. „En als dit zo door gaat, kan het in de nabije toekomst nog verder dalen. Dit zijn alarmeerde gegevens die de voortplanting van de menselijke soort bedreigen.”

Overgewicht bij kinderen en vruchtbaarheid volwassen mannen

Zoals Swan al waarschuwde, benadrukt ook Cannarella dat onze huidige leefsituatie zorgt voor verslechterd sperma. Ook nu zetten blootstelling aan hormoon-ontregelende chemicaliën en ongezonde leefstijl de boel op scherp.

Maar overgewicht bij kinderen blijkt eveneens een dooddoener voor de vruchtbaarheid van de man op latere leeftijd. Het aantal te zware kinderen wereldwijd, nam toe van 32 miljoen naar 42 miljoen. En de verwachting is dat ongeveer 60 procent van de huidige kinderen tegen hun 35e zwaarlijvig zal zijn.

Onvruchtbaarheid bij mannen

Cannarella en haar mede-onderzoekers bestudeerden 268 kinderen en jongeren. En verzamelden gegevens over hun leeftijd, informatie over hun testikels, Body Mass Index (BMI) en de insulineresistentie. Overgewicht of zwaarlijvigheid had duidelijk invloed op de grootte van de testikels. En minder grote testikels staat in verband met een slechtere spermaproductie op volwassen leeftijd. En daarmee een verhoogd risico op onvruchtbaarheid.

Cannarella legt uit dat ballen bij jongens een andere werking hebben dan bij volwassen mannen. Bij kinderen spelen de zogenoemde sertolicellen een grote rol. Deze cellen begeleiden de rijping van de zaadcellen. De sertolicellen vermenigvuldigen zich in de jongere jaren en in de pubertijd neemt de functie van deze cellen af. Dan begint namelijk de productie van de zaadcellen. Mocht er aan het begin van de pubertijd een laag aantal sertolicellen actief zijn geweest, dan resulteert dat in een laag aantal spermacellen op volwassen leeftijd. Een ongezonde leefstijl kan de vermenigvuldiging van de sertolicellen in de kindertijd verstoren. Wat kan leiden tot een onomkeerbare lage spermaproductie bij de volwassen man.

Gezonde leefstijl voor kinderen

Volgens de onderzoekers kan controle van het lichaamsgewicht bij kinderen, vruchtbaarheidsproblemen op latere leeftijd verminderen. „Onze bevindingen leiden hopelijk tot een groter bewustzijn bij zowel kinderartsen als ouders”, zegt Cannarella. „Ouders zullen dan ook moeten toezien op een gezonde levensstijl van hun kinderen. Niet alleen om hen zo te begeleiden naar een goede gezondheid, maar ook zodat ze op latere leeftijd voor nieuw leven kunnen zorgen.”

7 verrassende trucs tegen overgewicht, gestaafd door onderzoek