Emma Jansen Health & mind 7 apr 2023, 19:28

Leestijd: 4 minuten

Tenenkrommend of euforisch? Dit is het effect van ASMR op je hersenen

We voelen ons onrustig of proberen in slaap te vallen. De drukte van de dag zit te veel in ons hoofd en we kunnen het geen plekje geven. Sommige mensen mediteren, maar anderen neigen meer naar het luisteren van ASMR. De tintelende en gelukzalige video’s worden steeds populairder. Maar waarom vinden we het zo fijn? Een artikel van de Washington Post onthulde de blik op de wetenschap achter deze ervaring.

Het videogenre AMSR wordt gezien als online entertainment. Kijkers voelen een aangename tintelende ervaring en ze zeggen dat het ze helpt met in slaap vallen. Sinds 2010 kijken er steeds meer mensen naar dit genre op een streamingsdienst, zoals YouTube. Na een drukke werkdag is het fijn om op die manier even tot rust te komen. ASMR is een afkorting voor autonome sensorische meridiaanrespons. De fluisterende stemmen of het geluid van knisperend papier kan voor sommige kijkers aangenaam voelen. Het geeft een gevoel van euforie, ontspanning of welzijn.

Zelfs voor wetenschappers is het een klein raadsel waarom sommige mensen deze sensaties krijgen of juist een afkeer hebben van deze geluiden. Maar een nieuw onderzoek biedt enkele aanwijzingen over welke delen van de hersenen erbij betrokken kunnen zijn. „ASMR is een beetje bizar, maar ook zalig”, zegt Craig Richard, professor fysiologie en oprichter van ASMR University-website tegen de Washington Post. „Het is eigenlijk een diep ontspannend gevoel dat iemand krijgt, en het gaat om bepaalde hersentintelingen.”

Eetvideo’s tenenkrommend?

Er bestaan verschillende soorten ASMR-video’s. De één neemt je mee naar een massagesalon en de ander neemt je mee in zijn eet-ervaring. Sommige mensen vinden het tenenkrommend, maar de video’s geven voor velen een vergelijkbare zintuiglijke waarneming. Ze zijn vaak van dichtbij gefilmd, waardoor je een gevoel van intimiteit ervaart. De contentmakers gebruiken soms twee microfoons met een onderlinge afstand van ongeveer dezelfde afstand als tussen je oren. Wanneer je luistert met een koptelefoon, dan kan het klinken alsof de contentmaker zich in dezelfde kamer bevindt.

De prefrontale cortex is één van de belangrijkste gebieden die lijkt te worden geactiveerd tijden het bekijken van ASMR. Het is een belangrijk hersengebied dat verband houdt met sociaal gedrag in relaties. Andere onderzoeken hebben aangetoond dat ASMR-ervaringen het beloningssysteem van de hersenen activeert. De nucleus accumbens ontvangt dan

dopamine en speelt een belangrijke rol bij positieve belevingen.

Welke ASMR vinden we het fijnst?

In een recent onderzoek hebben Natalie Roberts, een gastdocent aan het Macquearie University, en haar collega’s meer dan driehonderd ASMR-kijkers ondervraagd over hun favoriete ‘triggers’. Bijna de helft koos voor ‘persoonlijke aandacht’. Op de tweede plek met 43 procent kwam ‘kijken hoe mensen dingen op een zorgvuldige manier doen’.

Uit onderzoek is gebleken dat degenen die ASMR ervaren, andere connectiviteitspatronen hebben in dit deel van de hersenen. Personen die niet reageren op de video’s hebben dat minder. Maar de oorzaak van de beleving van tintelingen en vreugde is nog steeds een raadsel. „Het is heel ontspannend, maar ook heel euforisch”, zet Giulia Poerio, psycholoog aan de Universiteit van Sussex. „Sommige mensen zeggen dat het een soort hypnotiserende, tranceachtige staat van ontspanning is.”

Effecten op het lichaam

Maar wat gebeurt er nou eigenlijk met je lichaam? In een onderzoek uit 2018 ontdekten Poerio en haar collega’s dat ASMR verband hield met een verlaagde hartslag. Dat is dus de reden dat je je ontspannen voelt. Maar ook met een verhoogde huidgeleidingsreactie, wat een fysiek teken van opwinding is. Ouders gebruiken ASMR-video’s om kinderen in slaap te wiegen, maar niet alle video’s zijn kindvriendelijk. Volgens Poerio is ASMR op zichzelf geen seksueel gevoel. „Als je je seksueel opgewonden voelt wanneer je zo’n video kijkt, voel je geen ASMR. Je voelt je dan simpelweg seksueel opgewonden.”

Veel kijkers van het genre kunnen een auditieve aandoening ervaren, genaamd misofonie. Ze voelen dan een sterke afkeer van specifieke geluiden, zoals luidruchtig kauwen. Hoewel misofonie en ASMR-tegenpolen lijken, kunnen hun onderliggende werkingen vergelijkbaar zijn: verhoogde gevoeligheid voor de zintuigen. Een belangrijk verschil kan volgens Roberts controle zijn. Een persoon kan bijvoorbeeld het geluid van tikken op een video plezierig vinden, maar het vervelend vinden wanneer een vreemde het in de wachtkamer doet.

Hoe ASMR het welzijn beïnvloedt

ASMR maakt zintuiggevoelige mensen rustig. Door middel van ASMR kunnen ze de geluiden om hen heen uitzetten en zich focussen op het fijne gevoel van de video. Een studie meldde dat ASMR depressie en chronische pijnsymptomen tijdelijk zou kunnen verminderen. Mensen gebruiken de video’s al om een betere stemming te krijgen, te ontspannen en in slaap te vallen. Zelfs mensen die niet de tinteling van ASMR ervaren, worden er rustig van. Maar daarnaast zijn er ook mensen die de video’s verschrikkelijk vinden. ASMR is dus niet voor iedereen weggelegd. Maar als je problemen hebt met in slaap vallen, is het wellicht een goede oplossing.

Jamie Faber uit Goud Zuid: ‘Met alles wat ik heb meegemaakt, geef ik mijn leven toch een 10’