Julia Osendarp Health & mind 20 feb 2023, 18:01

Leestijd: 3 minuten

Waarom zien we op tegen ouder worden? En kan dat anders?

30, 40, 50, 60, 70, 80? Niet veel mensen staan te springen om ouder te worden. Integendeel, sommigen zien er als een berg tegenop. Maar waarom is dat toch? En kunnen we iets doen om minder op te zien tegen een oudere leeftijd? Jazeker, concludeert psychiater Ahron Friedberg.

Wellicht heb je het gevoel dat je door de pandemie snel oud bent geworden. Kleine geruststelling: dat geldt voor vrijwel iedereen. De afgelopen drie jaar vlogen voorbij en maakten ons in één klap drie jaar ouder.

Waarom is ouder worden zo’n ding?

Psychiater en auteur Ahron Friedberg, M.D, legt voor het Amerikaanse Psychology Today uit waarom we zo opzien tegen ouder worden. Volgens hem krijgen we bij het ouder worden het idee dat we nog weinig kansen of mogelijkheden hebben. En vaak overstemt een gevoel van spijt. Spijt dat je een relatie beëindigde? Spijt dat je niet bent gaan studeren? Wellicht spijt dat je nooit hebt leren piano spelen? Of spijt dat je nooit die speciale reis hebt gemaakt?

De psychiater benadrukt dat het moeilijk is om op jonge leeftijd ver vooruit te denken. „Omdat het lijkt alsof er alle tijd van de wereld is om een ​​leven op te bouwen.” Friedberg haalt voorbeelden aan uit zijn praktijk. Hij belicht het zogenoemde Peter Pan-syndroom, waarbij mensen geneigd zijn jeugdig te blijven en niet stil te staan bij de toekomst. Deze mensen zijn in hun jeugdige en wilde jaren gelukkig, maar lopen tegen muren op als zij ouder worden. De psychiater legt uit dat de Peter Pan-types de meeste moeite hebben met ouder worden. Anderen hebben iets van zichzelf gemaakt of een carrière nagestreefd.

Hoe zorgen we dat leeftijd een minder groot probleem is?

Friedberg geeft een advies: „Terwijl we ons leven in dagelijkse stappen leiden, moeten we onszelf in de toekomst projecteren. Wie zal ik zijn, waar zal ik zijn over vijf jaar, tien jaar, dertig jaar?” Daarbij benadrukt hij dat niet het hele leven te plannen valt. „Maar we moeten bereid zijn onszelf te definiëren, zodat we de contouren van een leven kunnen schetsen.” Daarvoor geeft hij een aantal handvatten. „Maak vrienden die blijven, overweeg het stichten van een gezin, werk aan een carrière, of ontwikkel een hobby die blijft.”

Volgens de psychiater is er veel veranderd in het leven. Waar vroeger het leven korter was, bleef de mens meer op een vaste plek. Ze bevonden zich in uitgebreide families in hechte gemeenschappen. Tegenwoordig is het makkelijk om anoniem door het leven te gaan en denken we wellicht te gemakzuchtig over lange termijn-relaties.

Ahron Friedberg: ‘Nieuwe dingen proberen’

Maar dat laatste is volgens Friedberg essentieel. „Bij het nastreven van geluk moeten we aan de lange termijn denken.” Daarbij is het volgens hem raadzaam om jezelf af en toe af te vragen: „Klopt het wat ik doe (emotioneel, professioneel, in termen van mijn eigen zelfrespect)?”

Tot slot benadrukt de psychiater dat we, zodra we ouder worden, geneigd zijn om genoegen te nemen met hoe het leven is en dat we niet meer openstaan voor nieuwe dingen. Iets dat volgens Friedberg een desillusie is. Volgens hem biedt iedere dag nieuwe mogelijkheden, hoe oud je ook bent.

Voordelen van ouderdom

Naast dat ons lichaam aftakelt en wellicht ons hoofd mankementen krijgt, zitten er wel degelijk voordelen aan ouderdom. In een ander artikel van Psychology Today worden de nadelen van ouderdom weerlegd. Want wat blijkt? Over het algemeen zijn oudere mensen wijzer, aangenamer en beter in staat om emoties te reguleren. Daarnaast blijken ouderen gelukkiger dan mensen die tussen en 40 en 60 jaar zijn. Ook zijn ouderen vaak milder, hebben zij een flexibele mentaliteit en zijn ze dankbaarder. Eerder schreef Metro nog over een onderzoek dat claimde dat we op ons 82ste het  gelukkigst zijn. Tijd genoeg dus.

Feit of fabel over slapen? Door seks val je sneller in slaap