Sharon van der Werf Health & mind 29 sep 2022, 19:27

Leestijd: 4 minuten

Stress onder de loep: helpt beginnen met een nieuwe hobby tegen stress?

We hebben allemaal weleens een periode op werk dat het niet zo lekker gaat. De to do‘s stapelen zich op, jouw baas kijkt continu over je schouder mee… en daar reageert jouw lichaam op. Stress! In de rubriek Stress onder de loep duikt Metro met experts dieper in het onderwerp stress. Met vandaag: helpt beginnen met een nieuwe hobby tegen stress?

We legden het idee het voor aan twee stressexperts. Carolien Hamming is directeur van CSR Centrum landelijk expertisecentrum voor stress en veerkracht, en auteur van het boek Gek op Stress. Psychiater en stressonderzoeker Christiaan Vinkers is de eerste klinische hoogleraar Stress en veerkracht in Nederland, en schrijver van het boek In de ban van burn-out.

Omgaan met stress

Het idee om minder stress te hebben door iets nieuws te leren, komt niet zomaar uit de lucht vallen. In 2018 publiceerde Harvard Business Review het onderzoek ‘To Cope with Stress, Try Learning Something New‘. Dat is echter een misleidende titel, vindt Hamming. „De kop schreeuwt: ga iets nieuws leren, dan heb je minder stress. Maar dat klopt in mijn ogen niet, zeker als je al overbelast bent. Dan is dat eerder een nieuwe stressor dan iets waarmee je tot rust komt. Daarbij komt: wat de onderzoekers eigenlijk onderzocht hebben, is dat pauzemomenten en op een andere manier naar je werkproblemen kijken, helpen tegen stress. Dat is een manier van leren, maar iets totaal anders dan in je vrije tijd iets nieuws leren.”

Wat volgens haar wél helpt, is bedenken of het probleem nu echt zo groot is. „Doe even een stap terug en praat er bijvoorbeeld over met je collega’s. Vertellen zij je dat het probleem minder groot is dan dat het lijkt? Dan heb je inderdaad iets geleerd, en dat helpt. Als jij jezelf anders leert beoordelen, dan kan dat inderdaad helpen om met stress om te gaan.”

Zoek een hobby, verminder stress?

De link tussen het leren van nieuwe vaardigheden en het verminderen van stress is vaker gelegd. Tom Vanderbilt beschrijft in zijn boek Beginners over een experiment waarbij hij een jaar lang nieuwe uitdagingen aangaat, puur omwille van het leren. Hij kiest hiervoor vijf vaardigheden uit: schaken, zingen, surfen, tekenen en jongleren. Zijn doel? Laten zien hoe leuk en belangrijk het is om nieuwe dingen te leren, waardoor ons brein fit blijft, hoe het onze creativiteit stimuleert en welke positieve effecten het heeft op ons geluksgevoel. En dat zorgt natuurlijk voor minder stress.

Een positief effect op het geluksgevoel, dat klinkt alsof jouw stressniveau daar flink van daalt. Werkt dat in de praktijk ook zo? Psychiater en stressonderzoeker Vinkers is niet laaiend enthousiast. In een vorig artikel over stress herkennen gaf hij al aan dat er geen gouden tips bestaan om van stress af te komen, omdat ieder mens anders op stress reageert. „Het werkt niet om tegen iedereen te zeggen: beginnen met een nieuwe hobby is dé manier om van je stress af te komen.”

Toch snapt hij de gedachtegang wel. „Als je veel piekert, denk je in cirkels”, legt hij uit. „Ik kan me goed voorstellen dat een creatieve hobby kan helpen om dat patroon te doorbreken. Maar dat geldt ook voor andere activiteiten waarbij je niets nieuws leert. Een concert, of een drankje doen met vrienden bijvoorbeeld. Dat zijn geen nieuwe hobby’s, maar je doorbreekt er wel een denkpatroon mee. Het is afleiding, en dat kan een nieuwe hobby ook zijn.”

Geen magische oplossing

Al met al raadt Vinkers beginnen met een nieuwe hobby dus niet per se aan als magische oplossing om stress tegen te gaan, maar het kan volgens hem geen kwaad om eens uit te proberen. „Het hangt echt af van de persoon en de situatie. En als je merkt dat die nieuwe hobby juist voor extra zorgen zórgt? Meteen mee stoppen.”

Hamming voegt daar nog een laatste tip aan toe: „Uit ander onderzoek blijkt dat afstand nemen van je werk helpt om je stress onder controle te houden. Door het doen van een andere activiteit, kan je beter afschakelen van jouw werkstress dan wanneer je continu over je werk blijft piekeren. Verzet je aandacht, ga aan het eind van je werkdag even iets anders doen.”

Dit was het laatste artikel in de rubriek Stress onder de loep. De vorige artikelen gemist? Hier lees je meer over waarom we stress vaak te laat herkennen, en wat er in ons brein gebeurt als we stress hebben. Bekijk ook vooral onze categorie ‘Gezondheid‘ voor meer soortgelijke artikelen.